2016, 2017 hoặc không bao giờ!
(Cadn.com.vn) - Chính trường Venezuela vẫn chao đảo sau khi liên minh đối lập Bàn Đoàn kết Dân chủ (MUD) ở Venezuela mới đây tuyên bố đã hoàn thành bước đi đầu tiên trong tiến trình yêu cầu tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý nhằm phế truất Tổng thống Nicolas Maduro (Ủy ban bầu cử quốc gia xác nhận phe này thu thập đủ chữ ký cần thiết).
Tuy nhiên, để đi hết tiến trình lật đổ một tổng thống được bầu chọn dân chủ như vậy không phải là việc đơn giản. Vấn đề đặt ra là liệu phe đối lập có thể đáp ứng tất cả các điều kiện tiên quyết để mở một cuộc trưng cầu dân ý hay không.
Trong động thái cần thiết nhất, MUD sẽ phải tiếp tục thu thập chữ ký của 20% cử tri đăng ký (tương đương 4 triệu người Venezuela). Một khi chữ ký được xác nhận, CNE có nghĩa vụ phải mất không quá 72 giờ để thiết lập ngày tiến hành trưng cầu dân ý, mà phải diễn ra trong vòng 90 ngày tới. MUD tất nhiên mong muốn tiến hành các bước đi như thế này càng sớm càng tốt. Nhưng đây là nhiệm vụ khó nhằn trong bối cảnh tiến trình của liên minh đối lập đang đứng trước nguy cơ bị bãi bỏ vì tội gian lận chữ ký.
Trên thực tế, theo hiến pháp nước này, nếu phe đối lập có thể mở cuộc trưng cầu dân ý và lật đổ Tổng thống Maduro trong năm 2016, Venezuela sẽ tổ chức cuộc bầu cử tổng thống mới. Phe đối lập đang mong đợi vào một chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử sau nhiều năm bất ổn kinh tế. Tuy nhiên, nếu cuộc trưng cầu diễn ra sau năm giữa nhiệm kỳ tổng thống (2016) - tức là vào năm 2017 - kể cả khi tổng thống bị bãi nhiệm cũng sẽ không có tổng tuyển cử mà chức vụ này sẽ do phó tổng thống đảm nhiệm đến hết nhiệm kỳ (ngày 10-1-2019).
Hôm 3-8, Tổng thống Maduro cho biết “hoàn toàn không thể” diễn ra trưng cầu dân ý trong năm nay. Giới chuyên gia cũng tin rằng, “hầu như không thể” tiến hành cuộc bỏ phiếu trước ngày 10-1-2017. Tuy nhiên, kịch bản thứ hai (tức trưng cầu dân ý trong năm 2017 giúp phó tổng thống đảm nhiệm chức vụ) chắc chắn sẽ bị người dân bác bỏ bởi áp lực trên đường phố, tình hình hiện nay của đất nước cho thấy cần phải có một giải pháp trong năm nay.
Và khả năng trưng cầu dân ý là khó xảy ra.
Thanh Văn