Mỹ đã nhắm vào một số ông lớn công nghệ của Trung Quốc, từ Huawei và TikTok của ByteDance đến WeChat của Tencent. Alibaba, một trong những tập đoàn bán lẻ lớn nhất thế giới và gã khổng lồ Internet, có thể là mục tiêu tiếp theo.

Alibaba có thể là mục tiêu tiếp theo trong cuộc chiến công nghệ của Mỹ.   Ảnh: Financial Express

Các hành động chống lại các Cty Trung Quốc đánh dấu sự leo thang đáng kể trong việc chính quyền Tổng thống Trump chống lại sức mạnh công nghệ đang trỗi dậy của Bắc Kinh, buộc các Cty trên thế giới phải lựa chọn giữa Trung Quốc và Mỹ. “Các quan chức Washington đang đưa ra nhiều cáo buộc nhằm vào các Cty công nghệ Trung Quốc, một "dấu hiệu cho thấy Mỹ đang thực sự tìm cách tách rời “ngành công nghiệp công nghệ”, Alex Capri, giảng viên cao cấp tại Đại học Quốc gia Singapore nhận định.

Alibaba - nhà vô địch công nghệ quốc gia ở Trung Quốc

Sau những động thái của Washington, khả năng mở rộng hoạt động trên toàn cầu ByteDance và Huawei bị thu hẹp. Trong khi đó, cho đến nay, Alibaba không thành công khi mở rộng sang các thị trường phương Tây. Tuy nhiên, theo ông Capri, trên thực tế, việc Alibaba là nhà vô địch công nghệ quốc gia ở Trung Quốc cũng đủ để nó trở thành mục tiêu tiếp theo của Washington.

Alibaba hiện vẫn chưa bị đe dọa bởi các lệnh trừng phạt tương tự như những gì Tổng thống Trump áp dụng đối với các Cty công nghệ khác của Trung Quốc. Thậm chí, đầu năm nay, ông Trump còn nói chuyện trìu mến với người sáng lập Alibaba Jack Ma, gọi ông là "một người bạn" sau khi tỷ phú Trung Quốc tuyên bố sẽ quyên góp vật tư cho cuộc chiến chống Covid-19 của Mỹ. Tuy nhiên, Alibaba là cái tên luôn nằm trong tâm trí của các quan chức Mỹ. Tuần trước, Ngoại trưởng Mike Pompeo từng nhắc đến Alibaba khi ông thúc giục các Cty Mỹ loại bỏ công nghệ "không đáng tin cậy" do Trung Quốc sở hữu khỏi mạng lưới kỹ thuật số của họ. Theo ông Pompeo, Washington muốn bảo vệ "thông tin cá nhân nhạy cảm của người Mỹ và tài sản trí tuệ có giá trị nhất của doanh nghiệp Mỹ, bao gồm cả các nghiên cứu vaccine Covid-19 khỏi nguy cơ bị tiếp cận trên các hệ thống dựa trên công nghệ đám mây do các công ty như Alibaba và Tencent điều hành.

Một mẻ lưới lớn hơn

Alibaba vận hành các nền tảng thương mại điện tử phổ biến rộng rãi, chủ yếu ở Trung Quốc và Đông Nam Á. Nó cũng đứng sau Alipay, một trong những ứng dụng thanh toán phổ biến nhất Trung Quốc cùng với WeChat Pay của Tencent.

Bất kỳ hành động nào của Washington sẽ không ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh thương mại điện tử và bán lẻ của Cty ở Trung Quốc, vốn chiếm gần 80% trong tổng doanh thu hàng năm lên tới 509,7 tỷ NDT (73,5 tỷ USD) của Alibaba. Doanh thu bán lẻ và bán buôn quốc tế chỉ chiếm 7% tổng doanh thu của Cty này. Ngay cả lệnh trừng phạt lên dịch vụ đám mây tại Mỹ của Alibaba cũng sẽ không có nhiều tác động vì nó chỉ chiếm chưa đến 10% tổng doanh thu của Cty.

Mặc dù vậy, quyết định của chính quyền Trump nhằm vào WeChat tuần trước có thể là một dấu hiệu cho thấy Washington đang chuẩn bị tung một mẻ lưới lớn hơn. Theo Dan Wang, nhà phân tích công nghệ của Cty nghiên cứu Gavekal Dragonomics, lệnh cấm WeChat có thể ngăn cản tất cả người dân và Cty Mỹ làm việc với bất kỳ thứ gì liên quan đến ứng dụng nhắn tin này. Điều đó sẽ loại bỏ WeChat khỏi tất cả các công nghệ của Mỹ - động thái sẽ ngăn Tencent tiếp cận các phần mềm và thiết bị trung gian cần thiết để duy trì hoạt động của WeChat. "Nếu họ làm điều tương tự với Alibaba, đó cũng sẽ là một cú đánh khá lớn", ông Dan nói. Alibaba có các hoạt động đám mây rất lớn ở Mỹ và "cần phần mềm và thiết bị trung gian của Mỹ để tiếp tục các hoạt động này", ông nói thêm.

Và mặc dù Alibaba không kiếm được nhiều doanh thu từ Mỹ, quốc gia này vẫn là một thị trường quan trọng. Năm ngoái, Cty đã bắt đầu kinh doanh thương mại điện tử với các doanh nghiệp nhỏ ở Mỹ và lần đầu tiên tung ra phiên bản tiếng Anh của nền tảng Tmall, với mục tiêu tăng gấp đôi số lượng thương hiệu nước ngoài trên Tmall lên 40.000 trong 3 năm. Rất nhiều Cty lớn của Mỹ đã bán hàng trên Tmall như Apple, Nike và Johnson & Johnson. Các mối quan hệ khác của Alibaba với Mỹ cũng khá phức tạp. Khi Cty chọn niêm yết cổ phiếu vào năm 2014, họ đã chọn Sở giao dịch chứng khoán New York và huy động được số vốn IPO kỷ lục là 25 tỷ USD.

Tác động đến các Cty Mỹ

Các Cty Mỹ cũng sẽ phải gánh chịu những tổn thất từ những lệnh trừng phạt đối với các Cty công nghệ Trung Quốc. Chẳng hạn như, nếu Washington buộc Apple xóa các ứng dụng "không đáng tin cậy" từ ByteDance, Alibaba và đặc biệt là Tencent khỏi App Store của họ ở Trung Quốc, iPhone sẽ trở nên kém hấp dẫn hơn rất nhiều đối với người mua Trung Quốc. WeChat được coi là công cụ thiết yếu hàng ngày của hàng trăm triệu người Trung Quốc, những người sử dụng nó để đi lại, thanh toán hàng hóa, nhắn tin cho bạn bè và gia đình, đăng ảnh, đặt đồ ăn và hơn thế nữa. "Nếu Apple dỡ bỏ WeChat khỏi kho ứng dụng của mình, đây sẽ là một tình huống khác biệt", Chingxiao Shao, người sáng lập công ty quản lý đầu tư Red Gate là Chingxiao Shao cảnh báo. "Lúc đó, thiệt hại cho Apple sẽ lớn hơn nhiều so với thiệt hại mà Tencent phải gánh chịu". Năm ngoái, Apple đã bán được 44 tỷ USD hàng hóa và dịch vụ ở Trung Quốc, chiếm khoảng 17% tổng doanh thu của Cty.

AN BÌNH

MỸ NGĂN CÁC CTY SỬ DỤNG THIẾT BỊ CỦA CÁC HÃNG CÔNG NGHỆ TRUNG QUỐC  Từ ngày 13-8, Mỹ cấm các cơ quan chính phủ mua sản phẩm của các Cty sử dụng các dịch vụ viễn thông, giám sát hình ảnh cũng như thiết bị do 5 Cty công nghệ của Trung Quốc cung cấp gồm Huawei, ZTE, Hytera, Hangzhou Hikvision Digital và Zhejiang Dahua.  Theo quy định, các Cty, doanh nghiệp sẽ phải trải qua một quá trình thẩm tra để đảm bảo không sử dụng các thiết bị, dịch vụ của các doanh nghiệp Trung Quốc nêu trên. Các biện pháp trên được thực hiện trong khuôn khổ Đạo luật Ủy quyền quốc phòng Mỹ năm 2018. Căn cứ đạo luật này, chính quyền Tổng thống Donald Trump cũng đã cấm các cơ quan chính phủ giao dịch với 5 Cty trên kể từ tháng 8-2019.Theo hãng thông tấn Kyodo, quy định mới nói trên có thể ảnh hưởng đến các Cty Nhật Bản, buộc các Cty này phải xem xét chuyển đổi để tránh sử dụng các sản phẩm từ các Cty Trung Quốc.