Diễn đàn ASEAN về Xử lý Thông tin Sai Lệch đã tạo ra một nền tảng trao đổi mở, nhằm khẳng định sự quyết tâm của các nước ASEAN trong việc giảm thiểu các tác hại từ thông tin sai lệch và tin giả, đồng thời góp phần cho nỗ lực chung của ASEAN trong việc tạo ra một "không gian mạng đáng tin cậy và có trách nhiệm" cho người dân.

Phát biểu tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Việt Nam Nguyễn Thanh Lâm cho biết: Chúng ta đã thực hiện nhiều công việc liên quan đến xử lý tin giả. Tuy nhiên, các hoạt động chủ yếu tập trung vào việc chia sẻ các chính sách và kinh nghiệm giữa các cơ quan quản lý. Đã đến lúc chúng ta đẩy mạnh hơn sự hợp tác giữa các cơ quan quản lý truyền thông, những người đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường thông tin, giữa các cơ quan truyền thông tham gia truyền bá thông tin chính thống và chính xác, phát hiện, công bố và sửa chữa tin giả, giữa các cơ quan nghiên cứu như các tổ chức nghiên cứu độc lập, tổ chức xác minh và nhà cung cấp mạng xã hội để đối phó với thông tin sai lệch trong khu vực. “Tôi hy vọng các đại biểu tích cực trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm và thảo luận về chủ đề đầy thách thức này, để đưa ra những giải pháp thực tiễn đóng góp cho Hội nghị Bộ Trưởng Thông tin ASEAN lần thứ 16 (AMRI) trong những ngày tới”- Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm nhấn mạnh.

Cũng tại diễn đàn, đại diện Ban Thư ký ASEAN cho biết, có nhiều định nghĩa về thông tin giả khác nhau giữa các quốc gia nhưng có thể hiểu chung tin giả là những thông tin sai lệch được người dân dùng mạng xã hội để lan truyền. Không giống những thông tin chính thống, tin giả chỉ để thỏa mãn tính giải trí của độc giả nhằm mục đích kinh tế, chính trị và làm ảnh hưởng đến nhiều vấn đề của các quốc gia. Từ năm 2017 đến nay, ASEAN đã đưa ra nhiều tuyên bố và hoạt động nhằm tăng cường nhận thức về tác hại của việc lan truyền thông tin giả, nâng cao nhận thức của người dân về công nghệ số. Tuy nhiên, đến nay, tin giả vẫn là vấn đề lớn với các quốc gia và cần sự hợp tác nhiều hơn nữa, không chỉ là giữa các chính phủ với nhau mà còn cần mở rộng với sự tham gia của cả cộng đồng.

Theo đại diện Malaysia, có những tin giả làm ảnh hưởng đến tình đoàn kết quốc gia. Vì vậy, Malaysia đã thông qua quan hệ đối tác, chính phủ làm việc với các doanh nghiệp cộng đồng để ngăn chặn tin giả càng sớm càng tốt. Bên cạnh đó, các sáng kiến về cổng thông tin điện tử như trung tâm một cửa toàn quốc để người dân kiểm tra thông tin với nhiều lĩnh vực khác nhau, nâng cao trách nhiệm chia sẻ thông tin, khuyến khích người dùng tự điều chỉnh hành vi. Trong khi đó, đại diện Indonesia cho rằng, các chính phủ cần trao quyền cho người dân đánh giá nội dung thông tin trên mạng có đáng tin hay không và họ là nguồn để xác thực thông tin, từ đó có mạng lưới xác minh thông tin sẽ được mở rộng.

Tại diễn đàn, đại diện các cơ quan quản lý về thông tin điện tử của các nước ASEAN, đại diện cơ quan báo chí của các nước ASEAN, đại diện một số nền tảng xuyên biên giới (Google, Tiktok) và đại diện Ban thư ký ASEAN đã tập trung trao đổi, thảo luận nỗ lực của các nước ASEAN chung tay đấu tranh và xử lý tin giả, tin sai. Diễn đàn đã khuyến nghị các biện pháp xử lý cho tương lai, chia sẻ kinh nghiệm xử lý tin sai lệch của các quốc gia trong khu vực và cơ quan báo chí truyền thông. Cùng với đó, các nước sẽ nỗ lực thúc đẩy các chính sách hiểu biết công nghệ số, chính sách truyền thông từ một số quốc gia ASEAN, chính sách của các nền tảng trong xử lý tin giả, tin sai và hướng dẫn an toàn khi tham gia trực tuyến, các nền tảng mạng xã hội.

Lê Anh Tuấn