(Cadn.com.vn) - Đại dịch Ebola bùng phát giai đoạn 2014-2015 đã cho lực lượng y tế một số bài học có thể được vận dụng để ngăn chặn dịch Zika đang hoành hành khắp Châu Mỹ hiện nay.

Bài học đầu tiên: Nỗi lo sợ dịch bệnh lan nhanh không nên “được phép” tạo ra đại dịch của sự sợ hãi. Còn nhớ, thời điểm dịch Ebola bùng nổ khắp Châu Phi, cùng với những “tin nóng” từ giới truyền thông và những cảnh báo của giới chuyên gia, một đại dịch mang tên “nỗi sợ hãi” đã bùng nổ khắp nơi, kể cả ở Mỹ - nơi có nền y học hiện đại bậc nhất thế giới. Lúc đó, cộng đồng y tế toàn cầu có được những bài học quý giá về sự điềm tĩnh và bây giờ điều này cần được áp dụng tại Châu Mỹ để ngăn chặn dịch Zika.

Tất nhiên, Ebola và Zika là hai loại bệnh khác nhau, nhưng một bài học chung là thế này: không nên tự tạo ra nỗi lo sợ cho chính mình. Thực tế hiện nay là giới truyền thông và các tổ chức liên quan không nên “đổ thêm dầu vào nồi lửa lo lắng của người dân về Zika, vốn gây ra dị tật đầu nhỏ ở thai nhi. Cho đến nay, các nước được cho là có những phản ứng thận trọng nhưng cần thiết. Mỹ ban hành cảnh báo đi lại đối với 14 quốc gia và vùng lãnh thổ trong khu vực Caribbean và Mỹ Latinh, nhất là đối với phụ nữ đang mang thai. El Salvador kêu gọi phụ nữ không mang thai cho đến năm 2018. Và Brazil đã triển khai 220.000 binh sĩ tuyên truyền cho mọi người về Zika và diệt trừ muỗi.

Những cảnh báo công khai về bất kỳ dịch bệnh quá sớm đều có thể trở nên không cân xứng với tình hình, do đó tạo ra báo động quá lớn và những giả định sai. Trong cuộc khủng hoảng Ebola, nhân viên y tế phàn nàn rằng, nỗi sợ hãi của người dân chính là kẻ thù tồi tệ nhất của họ trong việc cung cấp dịch vụ chăm sóc. Như nữ y tá huyền thoại Florence Nightingale từng khuyên: “Khi sợ hãi, ta hầu như không làm được điều gì”.

Nhiều báo cáo về đại dịch Ebola tập trung nói về sự sợ hãi này. Tuy nhiên, báo cáo cũng cho biết, cuộc khủng hoảng cho thấy, “một sự trưởng thành mới” trong mối quan tâm toàn cầu về sức khỏe. Nhiều nước chứng tỏ ý thức trách nhiệm tập thể để giải quyết các mối đe dọa như vậy. Thế giới đã trở thành một ngôi làng lớn. Cuộc khủng hoảng cũng dạy cho các chuyên gia y tế rằng, việc chăm sóc hỗ trợ là quan trọng hơn so với các giải pháp y tế. Điều này đòi hỏi sự chung tay của toàn bộ cộng đồng. Và đối với dịch Zika lần này cũng vậy.

Thanh Văn