(Cadn.com.vn) - Các cuộc đàm phán về vấn đề hạt nhân Iran bắt đầu nối lại tại Thụy Sĩ, trong đó các bên đặt mục tiêu đạt thỏa thuận cuối cùng trước thời hạn chót 31-3.

Với hy vọng cao về bước đột phá sau gần 18 tháng đàm phán, Ngoại trưởng Iran và Nhóm P5+1 (gồm Anh, Pháp, Mỹ, Nga, Trung Quốc và Đức) cùng Đại diện cấp cao phụ trách chính sách đối ngoại và an ninh của Liên minh Châu Âu (EU) Federica Mogherini bắt đầu đàm phán hạt nhân tại Thụy Sĩ hôm 30-3.

Các nhà đàm phán về vấn đề hạt nhân Iran. Ảnh: AFP

CÒN NHIỀU THÁCH THỨC

Khi chỉ còn chưa đến 1 ngày là hết thời hạn chót 31-3, không khí trên bàn hội đàm tăng nhiệt.

Theo Reuters, các bên liên quan đặt mục tiêu sẽ nhất trí về đề cương thỏa thuận nhằm hạn chế chương trình hạt nhân của Tehran. Trong đó, nhóm P5+1 muốn áp đặt giới hạn sẽ ngăn chặn Iran sản xuất đủ nhiên liệu cho vũ khí hạt nhân trong vòng 1 năm. Đáp lại, Iran - vốn khẳng định chương trình hạt nhân của họ là vì mục đích hòa bình - muốn được gỡ bỏ các biện pháp trừng phạt chống lại họ. Các quan chức Iran và phương Tây đều nói rằng, các bên đang tiến gần đến thỏa thuận bước ngoặt nhưng vẫn còn đó một số vấn đề cần được giải quyết. Để đi đến những điểm cuối cùng, các bên cần vượt qua những vấn đề mang tính quyết định và khó khăn nhất.

Nhà đàm phán hàng đầu Abbas Araqchi của Iran cho biết, thỏa thuận hạt nhân là “khả thi” và chỉ còn lại “hai hoặc ba” vấn đề cần giải quyết. Một nhà ngoại giao phương Tây nói với AFP rằng, Iran “ít nhiều” đồng ý giảm số lượng máy ly tâm dùng để làm giàu uranium từ 20.000 xuống còn 6.000. Trong khi uranium làm giàu được sử dụng làm nhiên liệu cho các lò phản ứng hạt nhân, nó cũng có thể được sử dụng để chế tạo bom hạt nhân.

Tuy nhiên, ông Araqchi bác bỏ việc đưa kho nhiên liệu hạt nhân của Iran ra nước ngoài - yêu cầu chủ chốt của các cường quốc thế giới trong khi khẳng định các nghị quyết và trừng phạt của LHQ phải được dỡ bỏ.

VẪN CHƯA CÓ CAM KẾT NÀO

Mặc dù các phương tiện truyền thông phương Tây cho rằng, Iran và 6 cường quốc thế giới đạt thỏa thuận mang tính thăm dò về một số điểm chính của thỏa thuận, nhưng các bên đàm phán cấp cao bác bỏ thông tin này.

Trong phiên đàm phán ngày 30-3, các bên hướng đến thỏa thuận về khuôn khổ chính trị đến cuối ngày 31-3 nhằm tạo tiền đề cho các cuộc đàm phán về các chi tiết kỹ thuật của một hiệp định toàn diện, đến thời hạn chót 30-6. “Chúng tôi đang ở đây bởi vì chúng tôi tin có thể sẽ đạt được một thỏa thuận”, Ngoại trưởng Anh Philip Hammond nói với các phóng viên tại Lausanne. Nhưng ông khẳng định, “đó phải là thỏa thuận bảo đảm, việc chế tạo bom nguyên tử phải nằm ngoài tầm với của Iran”. Trong khi đó, ngoại trưởng Đức Frank-Walter Steinmeier cảnh báo không thể loại trừ khả năng xảy ra “các cuộc khủng hoảng thêm nữa” liên quan các cuộc đàm phán hạt nhân với Iran.

Mặc dù tất cả các bên đến đây đều nói rằng, họ hy vọng sẽ làm nên một thỏa thuận, làm nên lịch sử nhưng thách thức vẫn còn đó. Giới chuyên gia nhận định, bất đồng vẫn còn tồn tại ở vấn đề liệu Iran sẽ hạn chế chương trình hạt nhân trong bao lâu và việc gỡ bỏ xử phạt cho Tehran sẽ như thế nào.

Khả Anh