Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn được tổ chức lần đầu tiên nhân dịp khánh thành chùa Quán Thế Âm vào năm 1956. Những năm tiếp theo, lễ hội vẫn được duy trì song chỉ gói gọn trong nội bộ chùa Quán Thế Âm. Năm 2000, lễ hội được Tổng cục Du lịch xếp hạng vào danh mục 15 lễ hội lớn, tham gia chương trình "Chào đón Thiên niên kỷ mới của quốc gia". Từ đó đến nay, Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn được tổ chức quy mô, phong phú cả về nội dung lẫn hình thức. Nhận thấy được giá trị của di sản, năm 2019 UBND TP Đà Nẵng chỉ đạo các ngành chức năng cùng với chùa Quán Thế Âm lập hồ sơ đề nghị công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia cho Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn. Và ngày 3-2-2021, Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch đã công nhận Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Từ đó đến nay, lễ hội được tổ chức dưới sự điều hành trực tiếp của UBND TP Đà Nẵng cùng sự tham gia, phối hợp chặt chẽ của các sở, ngành, địa phương quận Ngũ Hành Sơn, Giáo hội Phật giáo Việt Nam các cấp và chùa Quán Thế Âm, nhận được sự hưởng ứng mạnh mẽ của các tầng lớp nhân dân, tạo sự gắn kết trong phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống mới văn hóa…, thu hút đông đảo du khách thập phương về chiêm bái, lễ Phật và chiêm ngưỡng vẻ đẹp kỳ thú Danh thắng Ngũ Hành Sơn.

Tuy nhiên, để phát huy, lan tỏa hơn nữa những giá trị truyền thống tốt đẹp của Lễ hội cũng như giá trị văn hóa của Danh thắng Ngũ Hành Sơn trong đời sống văn hóa địa phương, tạo sự liên kết với các địa phương khác… đòi hỏi phải có những giải pháp mang tính khoa học vừa phù hợp với văn hóa của địa phương vừa để lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn được nâng lên một tầm cao mới xứng đáng với danh xưng di sản phi vật thể cấp quốc gia. Chính vì thế, tọa đàm đã nhận được sự tham gia hưởng ứng của các nhà quản lý, nhà nghiên cứu, nhà khoa học ở Trung ương và địa phương. Theo đó, tại buổi tọa đàm, các đại biểu đã tập trung trao đổi, chia sẻ tập trung chủ yếu vào các nội dung như: Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Lễ hội Quán Thế Âm gắn với quần thể di tích danh thắng quốc gia đặc biệt Ngũ Hành Sơn với những giải pháp được đặt ra. Giá trị, vai trò của Lễ hội đối với đời sống tâm linh tín ngưỡng của cộng đồng Phật tử và nhân dân trong bối cảnh hiện nay. Sự kết nối của Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn với các di sản gắn với phát triển du lịch TP Đà Nẵng. Giải pháp nâng tầm các hoạt động văn hóa - nghệ thuật tạo điểm nhấn mới cho lễ hội… Theo Nhà nghiên cứu Bùi Văn Tiếng - Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học - Nghệ thuật TP Đà Nẵng, một loại hình nghệ thuật rất gần gủi với hình ảnh Quán Thế Âm Bồ Tát là điêu khắc, với các chất liệu như: gỗ, đá… là thế mạnh của người dân Ngũ Hành Sơn (với làng nghề đá mỹ nghệ Non Nước). Nên chăng, 1 hoặc 2 năm tổ chức 1 lần hội thi tạc tượng Quán Thế Âm Bồ Tát. Ngoài ra, về lịch sử, chùa Quán Thế Âm không chỉ gắn với hình ảnh Đức Quán Thế Âm Bồ Tát mà còn gắn với chùa Quán Thế Âm Bồ tát - ngôi chùa có hơn 60 năm tuổi (khánh thành năm 1962) đi liền với Phật thoại Hòa thượng Thích Pháp Nhãn - người phát hiện pho tượng Quán Thế Âm Bồ Tát vào năm 1956 bằng thạch nhũ tay cầm bình cam lộ trong động Kim Sơn. Để tri ân Hòa thượng Thích Pháp Nhãn, nên chăng trong lễ khai mạc lễ hội Quán Thế Âm hằng năm nên tổ chức tưởng niệm Hòa thượng Thích Pháp Nhãn, đồng thời đề nghị cấp có thẩm quyền cho phép đổi tên Bảo tàng văn hóa Phật giáo TP Đà Nẵng thành Bảo tàng văn hóa Phật giáo Pháp Nhãn… để vinh danh người có nhiều công lao đóng góp cho văn hóa Đà Nẵng nói chung, văn hóa Phật giáo Đà Nẵng nói riêng…

Trên cơ sở đóng góp của các học giả, nhà nghiên cứu, Ban Tổ chức lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn đã chân thành tiếp thu để vận dụng vào việc tổ chức lễ hội trong những năm tiếp theo nhằm đưa Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn TP Đà Nẵng lên một tầm cao mới, xứng đáng là 1 trong 15 lễ hội lớn nhất của cả nước nhằm đáp ứng được nhu cầu của người dân và du khách.

M.T