(Cadn.com.vn) - Rất nhiều lao động (LĐ) tỉnh TT-Huế đang làm việc bất hợp pháp tại Hàn Quốc, trong đó, năm 2015 có đến gần 30 LĐ hết hạn nhưng không chịu về nước. Là địa phương có số LĐ đi Hàn Quốc thấp, tuy nhiên tỷ lệ LĐ bất hợp pháp có hộ khẩu TT-Huế lại chiếm cao khiến nhiều người có nguyện vọng qua xứ sở "Kim chi" LĐ đang bị "treo".

Hết hạn vẫn cố tình ở lại

Theo số liệu, xã Thủy Phù (TX Hương Thủy, TT-Huế) là địa phương có nhiều LĐ qua Hàn Quốc làm việc và ở lại bất hợp pháp. Các công nhân này làm những nghề như gia công nội thất, sơn sắt thép hoặc làm việc ở các nhà máy sản xuất, chế biến... Ông Lê Văn Anh - Phó Chủ tịch UBND xã Thủy Phù cho biết, LĐ Tôn Thất Ng. qua Hàn Quốc hơn chục năm nhưng đến nay vẫn chưa về nước, trong khi đó hợp đồng xuất khẩu LĐ chỉ có hạn 4-5 năm. Theo ông Ph.V.Ngh. (cậu ruột của Tôn Thất Ng.) thì Ng. kể rằng, mỗi tháng làm được khoảng 1.000-1.500USD, nếu biết dành dụm, tiết kiệm thì còn, nhưng tiêu xài phung phí thì coi như chẳng có gì. Nói về nguyên nhân vì sao hết hạn HĐLĐ nhưng Ng. vẫn ở lại, ông Ngh. cho biết, do ở bên đó dễ kiếm tiền, còn ở quê khó kiếm việc. Ông Ngh. không hiểu vì nguyên nhân gì mà sau nhiều năm ở lại "chui" mới đây nghe Ng. nói có thể tháng 4, tháng 5 này sẽ về nước do "sống bất hợp pháp nên không dám ra đường vì sợ cảnh sát bắt giữ".

Ông Phan T. (73 tuổi, trú xã Thủy Phù, TX Hương Thủy) có con gái là H.T.N. (34 tuổi) cũng đang làm việc "chui" ở Hàn Quốc. Theo ông T., con gái ông trước đây học Đại học Sư phạm Ngoại ngữ, ra trường được mấy người giới thiệu rồi qua Hàn Quốc làm việc nhưng hết hạn vẫn không về nước. "Hồi trước, khi cháu N. ra trường thì được bố trí lên dạy trên huyện miền núi A Lưới. Sau đó được mọi người giới thiệu nên nó đi Hàn Quốc. Cũng nhờ qua bên đó mà con tui mới có tiền gửi về mua mấy lô đất ở Huế và Đà Lạt, rồi mua thêm đất trồng cà-phê" - ông T. kể.

Chúng tôi tiếp tục tìm đến gia đình của D.D.M. (30 tuổi, trú xã Thủy Phù). Theo quy định, M. phải về nước cách đây 3 năm nhưng đến nay anh vẫn bám trụ ở xứ Kim chi. Mẹ của anh M. cho biết, do ở quê không có việc làm nên cách đây 8 năm, gia đình vay mượn tiền cho M. đi xuất khẩu LĐ ở Hàn Quốc. Qua đó một thời gian, M. nhiều lần gửi tiền về để gia đình trả nợ. Giữa năm 2012, nghe con gọi về nói sắp đến hạn về nước, nhưng từ đó đến nay gia đình vẫn chưa thấy nó về. "Bữa trước, có một LĐ bất hợp pháp ở H. Phú Vang về nước, tui đến hỏi thăm thì họ kể, những người sống chui bên đó có khi làm vài tháng mà chủ vẫn chưa trả lương. Nhưng do ở lại bất hợp pháp nên không dám hỏi vì sợ bị báo cảnh sát bắt giữ, đành cam chịu".

Ông Phan T., người có con gái đang lao động bất hợp pháp tại Hàn Quốc.

Ký cam kết không  vi phạm

Mới đây, Chính phủ quyết định miễn xử phạt cho những LĐ đang cư trú trái phép tại Hàn Quốc tự nguyện về nước từ ngày 1-9-2015 đến 1-12-2015. Vì vậy, một số LĐ ở TT-Huế đã tự nguyện về nước. Anh N.V.S. (trú H. Phú Vang) làm việc tại Hàn Quốc từ tháng 8-2009, mới về nước tháng 12-2015, kể: Lương cơ bản ở Hàn Quốc được 1.000USD/tháng, nếu tích cực tăng ca được khoảng 1.700USD. Thời gian gần đây phía Hàn Quốc truy quét mạnh, nhiều người làm cùng bị bắt phạt gần 100 triệu đồng nên tôi nơm nớp lo sợ. Biết thông tin về nước vào thời điểm cuối năm sẽ không bị phạt nên tôi quyết định trở về quê.

Một LĐ ở TP Huế cũng trở về nước sau 3 năm sống chui ở xứ sở "Kim chi" tâm sự: "Khi biết Nhà nước có chính sách miễn xử phạt đối với người ở lại bất hợp pháp, tôi mừng lắm và đã đăng ký về quê, sớm ngày nào tốt ngày đó. Tôi xác định phải về quê, không thể ở Hàn Quốc mãi như thế. Dù có tiền cũng là tạm bợ, mất mát cũng nhiều, tương lai không biết thế nào nên tôi tích cóp được một khoản tiền rồi về nước làm ăn". LĐ này còn cho biết, ở Hàn Quốc, hầu hết người Việt chủ yếu lao động chân tay nên hay bị tai nạn nhưng do sống chui nên không có bảo hiểm cũng không dám đến bệnh viện chữa trị. Lần nào gọi điện về nhà, nhiều người đều bảo sống tốt, công việc tốt vì không muốn gia đình lo lắng nhưng thật ra họ rất khổ sở, sau giờ làm chỉ quẩn quanh trong phòng trọ.

Ngôi nhà khang trang của gia đình lao động Tôn Thất Ng. ở xã Thủy Phù (TX Hương Thủy, TT-Huế).

Ông Nguyễn Thanh Kiếm - Giám đốc Sở LĐ-TB&XH tỉnh TT-Huế cho biết, hiện toàn tỉnh có 117 LĐ bất hợp pháp ở Hàn Quốc. Trước thực trạng LĐ chưa về nước đúng thời hạn đang ngày càng gia tăng, Sở LĐ-TB&XH có nhiều giải pháp tích cực như nhắc nhở các gia đình ký cam kết vận động người thân đi làm tại Hàn Quốc thực hiện đúng hợp đồng, không vi phạm pháp luật. Ông Lê Văn Anh - Chủ tịch UBND xã Thủy Phù cho biết, mỗi khi có thông báo của tỉnh về các trường hợp đi xuất khẩu LĐ trong xã gần đến hạn thì xã khẩn trương giao cho Trưởng thôn, Chi bộ thôn và các ĐVTN đến từng gia đình để nhắc nhở, đề nghị họ gọi điện vận động con em về đúng thời gian.

Theo ông Phạm Viết Hương - Cục phó Cục Quản lý LĐ nước ngoài, tỷ lệ LĐ lưu trú bất hợp pháp cao không chỉ làm xấu hình ảnh người Việt Nam cần cù, chịu khó mà còn làm gián đoạn chương trình hợp tác LĐ, từ đó khiến hàng chục ngàn người khác mất cơ hội.

H.Lan