(Cadn.com.vn) - Khu bảo tồn thiên nhiên (KBTTN) Ea Sô rộng 26.848,2 ha, giáp ranh với các huyện Krông Pa (Gia Lai), Sông Hinh (Phú Yên) và các huyện Krông Năng, Man Đrắk (Đắc Lắc) nên cả 4 phía của khu bảo tồn đều đang bị đe dọa nghiêm trọng. Lâm tặc đã và đang "xâm nhập sâu" vào KBTTN Ea Sô khai thác nhiều loại gỗ quý, săn bắt động vật trái phép, gây nguy cơ phá vỡ sự đa dạng sinh học khu bảo tồn; đặc biệt là việc bảo vệ rừng đầu nguồn sông Hinh và sông Krông H'năng.

Xâm hại rừng tứ phía

Theo phản ánh của người dân, giữa tháng 10-2016, chúng tôi đã tìm đến BQL KBTTN Ea Sô, điểm nóng xâm hại rừng của tỉnh Đắc Lắc thời gian gần đây. Theo ông Nguyễn Quốc Hùng, Phó Giám đốc KBTTN Ea Sô, khái quát về thực trạng xâm hại rừng tại đây như sau: Phía Bắc giáp với H. Krông Pa (Gia Lai) dài trên 20km nhưng chưa có đường tuần tra, diện tích rừng tự nhiên và rừng trồng của H. Krông Pa đang được chuyển đổi sang trồng cao su đã tạo điều kiện cho lâm tặc xâm nhập sâu vào các tiểu khu 616, 617, 618, 622 của khu bảo tồn để khai thác gỗ giáng hương và săn bắt thú. Phía Đông giáp với H. Sông Hinh (Phú Yên) và người dân nơi đây sống chủ yếu dựa vào nông nghiệp và khai thác gỗ rừng. Hiện tại, khu vực giáp ranh giữa KBTTN Ea Sô và H. Sông Hinh vẫn tồn tại 4 xưởng cưa lớn, chuyên mua bán, tiêu thụ gỗ của lâm tặc. Mặt khác, việc xây dựng Thủy điện Krông H'năng (năm 2007) đã làm cho hạ nguồn sông Krông H'năng bị cạn nước, vô tình mở đường cho lâm tặc xâm nhập vào khu bảo tồn, khai thác gỗ, săn bắt động vật quý hiếm. Phía Tây và phía Nam giáp với H. Krông Năng và Man Đrắk (Đắc Lắc), nơi đây chủ yếu là buôn làng của người dân tộc H'Mông, Tày, Nùng di cư và một số dân tộc bản địa Ê Đê, M'nông thường xuyên xâm nhập vào khu bảo tồn săn bắt động vật hoang dã, đốt, phá rừng làm nương rẫy...

Theo BQL KBTTN Ea Sô, từ năm 2011 đến nay, đơn vị đã bắt xử lý 67 vụ, 81 đối tượng, thu giữ 7,325m3 gỗ, 43 xe độ chế, 7 cưa máy và nhiều tang vật khác. Riêng 9 tháng năm 2016, Hạt Kiểm lâm Khu bảo tồn đã phát hiện và bắt 35 vụ, xử lý 38 đối tượng khai thác, vận chuyển gỗ, mang hung khí trái phép vào rừng. Mới đây, cuối tháng 9-2016, trong lúc tuần tra tại Tiểu khu 622, lực lượng kiểm lâm KBTTN Ea Sô đã phát hiện và bắt giữ 3 đối tượng người dân tộc thiểu số đang kéo gỗ trong rừng. Tại hiện trường, lực lượng kiểm lâm phát hiện 26 cây gỗ giáng hương vừa bị triệt hạ, xẻ hộp, có khối lượng 8,702m3. Hiện, BQL KBTTN Ea Sô đã bàn giao lại vụ việc cho CAH Ea Kar điều tra, làm rõ.

Hiện trường vụ khai thác gỗ trái phép tại KBTTN Ea Sô được phát hiện vào cuối tháng 9-2016. ẢNH: S.C

Cấp thiết phối hợp bảo vệ rừng

Phó Giám đốc KBTTN Ea Sô Nguyễn Quốc Hùng cho biết, lâm tặc ngoại tỉnh luôn tìm cách xâm nhập vào khu bảo tồn khai thác gỗ quý, săn bắt động vật quý hiếm, các đối tượng lâm tặc ngày càng liều lĩnh, manh động, sẵn sàng chống trả lại lực lượng kiểm lâm nên việc giữ rừng ở KBTTN Ea Sô đang rất đáng báo động.

Để tăng cường hơn nữa công tác bảo vệ rừng, ngoài 9 trạm quản lý bảo vệ rừng, BQL KBTTN Ea Sô còn lập thêm 3 lán tạm, mỗi lán có từ 5- 7 cán bộ kiểm lâm chốt chặn ở những điểm nóng, triển khai các đợt truy quét, TTKS nhằm phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi săn, bắn, bẫy, bắt động vật hoang dã, khai thác gỗ trái phép. Kiểm lâm khu bảo tồn cũng thường xuyên phối hợp với chính quyền địa phương, tuyên truyền, vận động người dân vùng đệm, vùng giáp danh giao nộp vũ khí, súng tự chế, cam kết không chặt phá gỗ rừng, săn bắt động vật rừng.

Theo Trạm trưởng Trạm quản lý bảo vệ rừng số 5, Vũ Đức Minh cho biết, trước sức ép xâm nhập vào rừng ngày càng lớn của các đối tượng lâm tặc ở Krông Pa (Gia Lai), trạm đã phân công 7 cán bộ quản lý bảo vệ rừng, lập lán ngay tại khu vục vùng giáp ranh ngã ba giữ sông Ea Pich và Krông H'năng để trực tiếp ngăn chặn việc lâm tặc xâm nhập vào rừng. Tuy nhiên, hiện nay, vùng giáp danh giữa khu bảo tồn với H. Krông Pa chưa có đường tuần tra, mực nước sông Ea Pich và sông Krông H'Năng đang dâng rất cao, các đối tượng lợi dụng khai thác gỗ rừng rồi thả trôi theo sông, trong khi lực lượng kiểm lâm còn mỏng, thiếu phương tiện nên công tác bảo vệ rừng ở đây gặp nhiều khó khăn.

Trước thách thức đe dọa khu bảo tồn thiên nhiên Ea Sô ngày càng lớn, đòi hỏi các ngành chức năng tỉnh Đắc Lắc cần có giải pháp quyết liệt đấu tranh, ngăn chặn, hạn chế thấp nhất việc xâm hại rừng. Có như vậy, việc bảo vệ sự đa dạng sinh học ở KBTTN Ea Sô mới thực sự hiệu quả.

P.V