Tình trạng nuôi cá lồng bè trái phép trên sông, vịnh ở Đà Nẵng đang bùng phát mạnh, ảnh hưởng nghiêm trọng tới môi trường, cảnh quan. Tuy vậy, việc xử lý gặp nhiều trở ngại.

Lồng bè nuôi thủy sản trên vịnh Mân Quang.

Từ năm 2006 Đà Nẵng không cho phép nuôi thủy sản lồng bè trên các tuyến sông, đồng thời giao trách nhiệm cho các quận có biện pháp quản lý, không cho tăng số lượng và kích thước lồng, bè nuôi. TP cũng yêu cầu các quận xử lý dứt điểm việc nuôi trồng thủy sản tại khu vực sông Cổ Cò và sông Cẩm Lệ. Tuy nhiên, do nhu cầu sử dụng các loại thủy sản tươi sống của khách du lịch từ các nhà hàng ngày càng tăng dẫn tới tình trạng nuôi cá lồng bè trên sông, vịnh cũng tăng theo. Điều đáng nói, việc xuất hiện thêm nhiều bè nuôi cá trên sông, vịnh không đúng khu vực được qui hoạch, làm ảnh hưởng tới môi trường nước, dòng chảy, kế hoạch phát triển du lịch đường thủy...

"Nóng" nhất phải kể đến khu vực vịnh Mân Quang (Q. Sơn Trà), các tuyến sông Cổ Cò và Cẩm Lệ. Theo thống kê tới tháng 9-2020, tại khu vực sông Cổ Cò và Cẩm Lệ có 103 hộ với 113 bè, 644 lồng nuôi cá. Đi dọc đoạn sông từ cầu Nguyễn Tri Phương tới ngã ba sông Cẩm Lệ- Cổ Cò- sông Hàn, ngược lên cầu Bờ Quang không khó để nhận thấy hàng trăm lồng cá, giăng đầy trên mặt sông. Trên mỗi bè cá lại mọc thêm các chòi, nơi ăn ở sinh hoạt của các hộ nuôi cá, vừa mất thẩm mỹ, vừa ảnh hưởng đến dòng chảy. Chưa kể, thức ăn nuôi cá xả xuống sông làm ô nhiễm nguồn nước. Tình trạng tương tự cũng diễn ra tại các sông ở Hòa Vang. Cụ thể như sông Cu Đê tại Hòa Liên có 32 lồng, sông Túy Loan tại Hòa Phong có 14 lồng, sông Tứ Câu tại Hòa Phước 104 lồng. Tổng số hộ nuôi cá lồng bè trên các tuyến sông thuộc H. Hòa Vang là 23 hộ (34 bè, 152 lồng), tăng 21 hộ (32 bè) so với năm 2019.

Tại điểm nóng vịnh Mân Quang (Sơn Trà) có 284 hộ nuôi cá lồng bè với 353 lồng (tăng 15 bè) so với năm trước. Đây là khu vực vịnh có diện tích nhỏ nhưng tỷ lệ các bè dày đặc, san sát, không chỉ mất mỹ quan mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng môi trường nước. Ngoài ra khu vực biển Hòa Vân (Liên Chiểu) hiện cũng có 30 bè nuôi cá lồng. Số liệu thống kê trên toàn địa bàn Đà Nẵng hiện có 415 hộ nuôi cá lồng, tổng cộng 1179 lồng (tăng 29 hộ, 53 bè so với năm 2019).

Theo Phó Chủ tịch HĐND TP Đà Nẵng Lê Minh Trung, tình trạng nuôi cá lồng bè trái phép TP đang nỗ lực dẹp, nhưng số lượng không giảm mà ngày càng tăng. Điều này gây ra nhiều hệ lụy về môi trường, cảnh quan, dòng chảy. Đặc biệt, TP đang tập trung xây dựng các tuyến du lịch đường sông từ sông Hàn lên sông Túy Loan, nạo vét khơi thông sông Cổ Cò nối với Hội An. Tuy vậy, tình trạng nuôi cá lồng bè trên sông Cẩm Lệ, Cổ Cò gia tăng, làm nhếch nhác, ô nhiễm nguồn nước, cản trở dòng chảy sẽ trực tiếp ảnh hưởng tới các tuyến du lịch đường thủy này. Do vậy, tình trạng nuôi cá lồng trái phép trên sông, vịnh cần xử lý dứt điểm.

Tình trạng nuôi cá lồng trái phép khu vực ngã ba sông Hàn- Cẩm Lệ- Cổ Cò.

Hiện nhiều địa phương đang quyết liệt xử lý tình trạng nuôi cá lồng trái phép trên sông, vịnh. Tại vịnh Mân Quang, hoạt động nuôi cá lồng bè nằm trong khu vực quản lý dự án khu đô thị của Cty CP Đầu tư đô thị Vịnh Thuận Phước và Cty CP Đầu tư xây dựng và phát triển hạ tầng Nam Việt Á. Do đó, TP đã giao Q. Sơn Trà phải xử lý dứt điểm. Hiện Q.Sơn Trà đã hoàn thành tháo dỡ toàn bộ 61 chòi canh, nhà tạm dựng trái phép trên cồn đất vịnh Mân Quang; 113 chòi canh, nhà tạm trên các lồng bè dưới nước tại vịnh. Trong đó, P. Nại Hiên Đông đã hoàn thành tháo dỡ 18/18 chòi canh, nhà tạm trên cồn đất và 98/98 chòi canh, nhà tạm trên các lồng bè dưới nước trong phạm vi khu đất thuộc dự án khu đô thị mới Thuận Phước. Một số lồng bè đã thu hoạch xong, người dân tự tháo dỡ. Đối với các lồng bè chưa đến thời kỳ thu hoạch các địa phương đã yêu cầu các hộ cam kết tự tháo dỡ, di dời lồng bè ngay sau khi thu hoạch xong. Sở Tài nguyên và Môi trường cũng vừa có công văn đề nghị Q.Sơn Trà kiểm tra, làm rõ số lượng hộ đang còn hoạt động nuôi trồng thủy sản tại khu vực hiện nay, thời gian chấm dứt hoạt động, xây dựng kế hoạch trong thời gian tới đảm bảo tháo dỡ dứt điểm.

Với các lồng cá trên sông, hiện TP giao các quận, huyện tiếp tục tăng cường công tác quản lý địa bàn, kiểm tra, xử lý, ngăn chặn kịp thời tình trạng lắp đặt mới các lồng bè, không để gia tăng lồng, bè nuôi trồng thủy sản. Song song với đó, TP cho đẩy nhanh tiến độ Đề án Nuôi trồng thủy sản trên địa bàn TP đến năm 2030. Đầu tháng 9-2020, Sở NN và PTNT Đà Nẵng đã ký Hợp đồng dịch vụ tư vấn với Phân viện nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản Bắc Trung Bộ về việc xây dựng Đề án Nuôi trồng thủy sản trên địa bàn TP tới năm 2030. Sau khi Đề án được ban hành, TP sẽ quản lý các lồng bè nuôi theo các quy định của pháp luật. Cụ thể sẽ hướng dẫn người nuôi lồng, bè tại các vùng quy hoạch thực hiện việc đăng ký nuôi lồng bè theo quy định. Đối với các lồng, bè nuôi không nằm trong vùng quy hoạch hoặc không đảm bảo điều kiện nuôi trồng thủy sản thì giao các địa phương đề xuất chuyển đổi nghề phù hợp.

HẢI QUỲNH