(Cadn.com.vn) - Kiev có thể sẽ phải rơi vào tình trạng giá rét trong mùa đông này vì thiếu khí đốt, sau khi bàn đàm phán 3 bên gồm Nga-Ukraine-EU, bị đình trệ.

Những nỗ lực mở khóa giao hàng khí đốt của Ukraine đang đi vào ngõ cụt khi các nhà đàm phán Nga hôm 30-10 yêu cầu “cam kết vững chắc hơn” từ EU để giúp Kiev thanh toán hóa đơn đang nợ Moscow.

Reuters dẫn lời lãnh đạo tập đoàn Gazprom của Nga Alexey Miller cho biết, thỏa thuận khí đốt sẽ không được ký nếu Ukraine và Ủy ban Châu Âu (EC) không nhất trí về bảo lãnh tài chính. “EC phải đạt thỏa thuận với Ukraine trong vấn đề tài chính” phát ngôn viên Gazprom Sergei Kuprianov tuyên bố đồng thời khẳng định, “nếu không, đàm phán không có ý nghĩa gì”.

Cơ hội 50-50

Cuộc họp 3 bên kết thúc vào đêm 29-10 trong bế tắc. Tuy nhiên, cơ hội vẫn còn khi các bên quyết định sẽ tiếp tục đàm phán.

Bộ trưởng Năng lượng Alexander Novak và cũng là người đứng đầu Gazprom xác nhận thông tin này. “Các cuộc đàm phán không kết thúc... Chúng tôi đồng ý tiếp tục làm việc vào tối 30-10 (ngày 31-10, Việt Nam)”, RIA Novosti dẫn lời ông Novak nói. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là cuộc gặp và thương thuyết sẽ chỉ diễn ra trong trường hợp Ukraine và EC đạt thỏa thuận tài chính song phương vững chắc. Nếu thỏa thuận như vậy không đạt được, các cuộc họp và đàm phán sẽ không diễn ra và không có thỏa thuận nào được ký.

Ukraine và EU hiện chưa đưa ra tuyên bố gì. Trong khi đó, phát ngôn viên Ủy viên Năng lượng Guenther Oettinger tuyên bố hủy bỏ họp báo dự kiến vào lúc 8 giờ 30 (14 giờ 30, giờ Việt Nam) song không đưa ra thông tin chi tiết.

Bộ trưởng Năng lượng Nga Alexander Novak trả lời báo giới sau khi bàn đàm phán 3 bên ở Brussels bị đình trệ. Ảnh: AP

Cần bảo đảm tài chính

Tập đoàn Gazprom của Nga cắt nguồn cung khí đốt cho Ukraine từ hồi tháng 6 do Kiev không thanh toán nợ cho Moscow, con số ước tính hơn 5 tỷ USD.

Ở vòng đàm phán trước, Moscow và Kiev đạt thỏa thuận về giá cả, theo hướng giảm giá cho Ukraine. Nga cũng đồng ý nối lại việc cung cấp khí đốt cho Ukraine sau khi EU phác thảo kế hoạch trả khoảng 3,1 tỷ USD tiền nợ cho Nga trong 2 đợt vào cuối năm nay. Tuy nhiên, thỏa thuận nhanh chóng tan vỡ khi Ukraine không có đủ tiền để trả nợ, được chứng minh thực tế rõ ràng khi Kiev mới đây đề nghị EU cho vay 2 tỷ EUR.

Ukraine hiện đang trong các cuộc thảo luận với các chủ nợ là EU và Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Thủ tướng Đức Angela Merkel, để mượn tiền trả nợ cho Nga. Trong khi khoản đề nghị vay 2 tỷ này chưa thấm vào đâu, thì cũng không có gì đảm bảo Kiev sẽ nhận được tiền.

Tại bàn đàm phán, Ukraine tuyên bố đang vay tiền để mua khoảng 4 tỷ m3 khí đốt với EC và IMF nhưng cũng không thấy bất kỳ biện pháp bảo lãnh nào. “Đây không phải là bảo lãnh, mà chỉ là những tuyên bố từ Ukraine”, ông Novak nói đồng thời lưu ý Nga muốn bảo đảm pháp lý vững chắc hơn để Ukraine có thể trả trước khoản nợ 1,6 tỷ USD.

Các nhà đàm phán của Nga khẳng định, họ muốn nhìn thấy thỏa thuận ký kết về tài chính giữa EU và Kiev trước khi đặt bút ký thỏa thuận khí đốt 3 bên. Động thái này rõ ràng cho thấy, Moscow chắc chắn chỉ nối lại cung cấp khí đốt một khi nhận được tiền từ Kiev, quốc gia đang rơi vào hố sâu khủng hoảng kinh tế và chính trị. “Nếu có tiền, sẽ có khí đốt”, ông Novak nói.

Các nhà phân tích cho biết, rất khó để Kiev có thể đáp ứng yêu cầu của Nga, ngay cả khi Gazprom rộng rãi chào đón người bạn hàng này trong bối cảnh đang bị phương Tây áp đặt trừng phạt.

Khả Anh