Bò cạp núi - Từ món ăn đến "thần dược"...
(Cadn.com.vn) - Khi ánh bình minh xuất hiện cũng là lúc lũ bò cạp núi (hay còn gọi là bò cạp đen) trở về hang sau một đêm săn mồi. Đó là lúc người ở làng Hát (xã Ia Pia, H. Chư Prông, Gia Lai) bắt đầu chuyến đi "săn" chúng trong những vườn cà-phê. Không chỉ làm mồi nhậu, bò cạp còn được ngâm rượu uống với lời đồn thổi về tác dụng trứ danh như trị nhức mỏi, xương khớp và kể cả thần dược cho nam giới…
Thợ "săn" bò cạp
Chúng tôi theo chân anh Tôn Thất Dũng ở Nông trường cà- phê Chư Prông (Cty TNHH MTV cà-phê Ia Grai) ra những vườn cà phê-nơi có nhiều bò cạp núi chọn làm nơi trú ngụ. Vác chiếc cuốc trên vai cùng chiếc xô và đôi đũa huơ trên tay, anh Dũng cười: "Đồ nghề chỉ cần từng này thôi là bắt được chúng nó rồi!". Vừa đưa chúng tôi len lỏi qua những cây cà-phê, anh Dũng vừa trò chuyện: thời điểm này mùa nắng nên bò cạp trốn sâu vào hang, mùa mưa chúng ở cạn lắm chỉ cần vài nhát cuốc đã bắt được ngay. Nhưng đây là mùa "săn" bò cạp bởi lúc này thịt của nó ngon nhất. Sau nhiều năm vác cuốc "săn" đám bò cạp núi ở những vườn cà-phê, anh Dũng đã đúc kết kinh nghiệm cho cái nghề tưởng giỡn chơi nhưng hái ra tiền này của mình. Đó là, chỉ cần liếc mắt qua, anh đã có thể biết trong hang đó có bò cạp hay không. Bởi nếu miệng hang trơn láng là dấu hiệu cho thấy bò cạp đang có trong đó. Chỉ cần vài nhát cuốc, cửa hang lộ ra vỏ ốc sên, xác dế, giun còn mới thì chắc chắn có bò cạp ở trong đấy. Thế nên, người không phải trong nghề thì khó xác định hang nào có hay không có bò cạp. Do vậy có người chỉ cần đi khoảng 1 giờ bắt được vài trăm con là bình thường nhưng cũng có người chỉ bắt được vài chục con...
Anh Dũng, "thợ săn" bò cạp đang tìm kiếm những chiếc hang có bò cạp trú ngụ. |
Dừng lại bên một cái hang mà theo anh Dũng bảo còn khá mới và chắc chắn có bò cạp. Đúng như lời anh nói, chỉ 4-5 nhát cuốc, anh Dũng hô to: "Đây rồi!". Thập thò trong cái hang là 1 chú bò cạp đen bóng đang huơ đôi càng rắn chắc ra ngoài đe dọa khi có tiếng động. Đôi đũa trên tay anh Dũng huơ nhanh, bị kẹp gọn, bò cạp hung dữ bập càng vào đôi đũa, chiếc đuôi dài nhọn cong lên hướng về phía trước để tự vệ. Tuy nhiên, trước một tay "săn" bò cạp lão luyện, chú bò cạp nhanh chóng rơi gọn vào trong chiếc xô để bên cạnh. Cầm đôi đũa trên tay anh Dũng cho biết thêm: "Ngoài khều đất, gắp bò cạp bỏ vào xô tránh bị đốt, khi chọc đôi đũa tre này vào hang, nếu có bò cạp trong đó, chúng sẽ dùng đôi gọng kìm cặp mạnh vào đôi đũa phát ra tiếng kêu cộp cộp, mình chỉ việc đào thêm vài nhát cuốc là có "sản phẩm" rồi!". Chỉ nửa giờ đi quanh vườn cà-phê, vài chục chú bò cạp đã nằm gọn trong xô. Anh Dũng giải thích thêm: "Nếu nhìn thấy hang bò cạp thẳng đứng thì chớ cố đào bởi loại hang này phải đào sâu, tốn sức, vừa dễ bị mất dấu nên thường rất khó bắt. Hay khi đào xuống trúng hang nằm trong những bộng mối thì cũng phải xem xét lại bởi nhiều ngóc ngách nên khó tìm được bò cạp nằm chỗ nào. Tuy nhiên, với những kiểu hang này thường có nhiều bò cạp và rất to. Kỷ lục hiện tại của 1 thanh niên làng là "săn" được 32 con bò cạp trong một bộng mối". Thế nhưng, rủi ro cũng có thể xảy ra bất cứ lúc nào, bởi chỉ cần một chút lơ đễnh là bị bò cạp đốt ngay. "Nhẹ thì chỉ ngứa chút như kiến đốt, nhưng có người cơ địa yếu thì bị "hành" vài ba ngày với triệu chứng sốt, nóng rát chỗ bị đốt", anh Dũng nói.
Chiến lợi phẩm là những chú bò cạp núi to, đen trũi. |
Từ nhậu chơi đến hái ra tiền
Cách đây vài năm, không biết từ đâu, lũ bò cạp núi tìm đến những vườn cà-phê nhận khoán của anh Hồ Trọng Giao (Nông trường cà-phê Chư Prông) làm hang rồi sinh sôi nảy nở. Anh Giao cho biết, món bò cạp chiên trở thành món nhậu khoái khẩu của những người hái cà-phê ở đây. Nhưng nhậu hoài cũng ngán, họ chuyển sang ngâm rượu bởi nhiều người thêu dệt về công dụng thần kỳ của rượu bò cạp này. Không biết thứ rượu có công dụng thần kỳ không, nhưng có câu chuyện vui truyền tai nhau của nhiều công nhân Nông trường. Ấy là chuyện có một người từ Bắc vào thăm bạn hái cà-phê ở đây, được bạn thết đãi một bữa rượu bò cạp ra trò. Không biết là do rượu ngon hay công dụng đặc biệt gì mà khi trời chưa tỏ sáng, người bạn này chẳng thèm từ biệt rồi ôm theo hũ rượu âm thầm đón xe về quê... Anh Phạm Đình Minh, Giám đốc một Cty xây dựng tại TP Pleiku cho biết, anh cũng được bạn bè tặng mấy chục con bò cạp núi với những lời quảng bá về công dụng thần kỳ của nó. Anh nhờ người có kinh nghiệm xử lý bước đầu như ngâm phèn chua cho bò cạp nhả ra hết chất độc, rồi ngâm thêm một số vị thuốc Bắc để khắc chế mùi tanh. Hũ rượu ngâm đã cạn đáy vài lần nhưng khi được hỏi về công dụng như lời đồn thổi về thứ rượu này, anh Minh chỉ cười tủm tỉm...
Mặc dù chưa có cơ quan nào kiểm chứng, nhưng lời truyền tai nhau về công dụng đặc biệt của loại rượu này khiến bò cạp núi trở nên có giá. Chị Nguyễn Thị Thu Hà, quê Nam Định vào nhận khoán hái cà-phê tại nông trường từ lâu có thêm nghề tay trái là thu mua bò cạp với nhiều đơn đặt hàng của những người ở quê, người địa phương. Chị Hà cho biết, với đơn đặt hàng số lượng lớn, chị phải huy động thêm người địa phương đi "săn". Tuy nhiên, trao đổi với chúng tôi, bác sĩ Nguyễn Thanh Hùng, Giám đốc Bệnh viện Y dược cổ truyền và phục hồi chức năng tỉnh Gia Lai khuyến cáo: phải thận trọng khi dùng rượu ngâm bò cạp bởi đây chỉ là lời đồn thổi chứ chưa có kiểm chứng về tác dụng của nó. Thậm chí, còn độc hại gây chết người và cũng đã có nhiều người suýt chết vì uống thứ rượu này.
Minh Tân