Đại tá Trần Đình Chung - Phó giám đốc Công an TP Đà Nẵng chủ trì tại điểm cầu Đà Nẵng.

Phát biểu tại Hội nghị quán triệt Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều Bộ Luật Tố tụng hình sự và nội dung các văn bản hướng dẫn thi hành luật trong Công an nhân dân (có hiệu lực thi hành từ ngày 1-12-2021) diễn ra chiều 19-11, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm nhấn mạnh, việc triển khai Luật này trong lực lượng Công an nhân dân (CAND) là rất quan trọng và cấp bách. Vì vậy Công an địa phương cần nắm bắt nhanh, triển khai kịp thời, áp dụng vào thực tiễn công tác bởi từ đây đến thời điểm Luật có hiệu lực thi hành không còn nhiều.

Hội nghị được tổ chức trực tuyến đến Công an các tỉnh, thành. Đại tá Trần Đình Chung- Thành ủy viên, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó giám đốc Công an TP Đà Nẵng chủ trì tại điểm cầu Đà Nẵng.

Theo lãnh đạo Bộ Công an, việc xây dựng Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ Luật Tố tụng hình sự và trình Quốc hội khóa XV xem xét, thông qua kỳ họp thứ 2 xuất phát từ những lý do như: Để thực hiện các cam kết của Việt Nam trong thực thi Hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương; giải quyết ngay những vấn đề cấp bách phát sinh trong thực tiễn. Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ Luật Tố tụng hình sự được Quốc hội vừa thông qua, gồm 2 điều: “Sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ Luật Tố tụng hình sự” và “Điều khoản thi hành”. Cụ thể, Luật Sửa đổi, bổ sung Khoản 3 Điều 146 của Bộ Luật Tố tụng hình sự, quy định Công an xã, phường, thị trấn, Đồn Công an có trách nhiệm tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm, lập biên bản tiếp nhận, tiến hành kiểm tra, xác minh sơ bộ và chuyển ngay tố giác, tin báo về tội phạm kèm theo tài liệu, đồ vật có liên quan cho cơ quan điều tra có thẩm quyền. Bổ sung điểm c vào sau điểm b khoản 1 Điều 148, đó là: Không thể kết thúc việc kiểm tra, xác minh để quyết định khởi tố hoặc không khởi tố vụ án vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh. Viện trưởng Viện KSND tối cao chủ trì, phối hợp với Bộ trưởng Bộ Công an, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và thủ trưởng các cơ quan khác có liên quan quy định chi tiết điểm này. Sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 155, cụ thể: Chỉ được khởi tố vụ án hình sự về tội phạm quy định tại khoản 1 các điều 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155 và 156 của Bộ Luật Hình sự khi có yêu cầu của bị hại hoặc người đại diện của bị hại là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc đã chết. Sửa đổi, bổ sung khoản 8 Điều 157, cụ thể: Tội phạm quy định tại khoản 1 các điều 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155 và 156 của Bộ luật Hình sự mà bị hại hoặc người đại diện của bị hại là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc đã chết không yêu cầu khởi tố. Bổ sung điểm d vào sau điểm c khoản 1 Điều 229: Khi không thể kết thúc điều tra vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh nhưng đã hết thời hạn điều tra. Viện trưởng Viện KSND tối cao chủ trì, phối hợp với Bộ trưởng Bộ Công an, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và thủ trưởng các cơ quan khác có liên quan quy định chi tiết điểm này. Bổ sung điểm d vào sau điểm c khoản 1 Điều 247 như sau: Khi không thể tiến hành các hoạt động tố tụng để quyết định việc truy tố vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh nhưng đã hết thời hạn quyết định việc truy tố. Viện trưởng Viện KSND tối cao chủ trì, phối hợp với Bộ trưởng Bộ Công an, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và thủ trưởng các cơ quan khác có liên quan quy định chi tiết điểm này. 

Ngoài ra, sửa đổi, bổ sung Điều 44 của Luật Tổ chức Cơ quan điều tra hình sự số 99/2015/QH13, với quy định như sau: Công an, phường, thị trấn, Đồn Công an có trách nhiệm tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm, lập biên bản tiếp nhận, tiến hành kiểm tra, xác minh sơ bộ và chuyển ngay tố giác, tin báo về tội phạm kèm theo các tài liệu, đồ vật có liên quan cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền. Trường hợp Công an xã, phường, thị trấn, Đồn Công an phát hiện, bắt giữ, tiếp nhận người phạm tội quả tang, người đang bị truy nã thì thu giữ, tạm giữ vũ khí, hung khí và bảo quản tài liệu, đồ vật có liên quan, lập biên bản bắt người, lấy lời khai ban đầu, bảo vệ hiện trường theo quy định của pháp luật; giải ngay người bị bắt lên cơ quan Công an cấp trên trực tiếp hoặc báo ngay cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền.

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Tô Lâm khẳng định: Việc triển khai Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều Bộ Luật Tố tụng hình sự rất quan trọng, có tính cấp bách cho quá trình thực hiện tố tụng, nhất là xử lý tin báo tội phạm tại cơ sở như Công an xã, đáp ứng yêu cầu cấp thiết của nhân dân. Bộ trưởng yêu cầu thời gian đến tiếp tục bố trí cán bộ về cơ sở, thực hiện tốt yêu cầu công tác nhất là các xã khó khăn, biên giới, nơi mà đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn. Thời gian qua, việc tăng cường Công an xã đã bước đầu có tín hiệu tốt, được nhân dân ủng hộ, đồng tình, nhất là thời điểm dịch bệnh bùng phát vừa qua. “Nhiệm vụ chính của chúng ta là ngăn chặn tốt tình hình tội phạm. Vì vậy, để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, Công an xã phải được tập huấn tốt, làm tốt công tác dân vận trên cơ sở hiểu biết về quy định của pháp luật, tránh những sai phạm xảy ra. Bên cạnh đó, thủ trưởng Công an các đơn vị địa phương phải phát huy năng lực người đứng đầu, nỗ lực xây dựng Công an xã ngày càng chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, sẵn sàng vì nhân dân phục vụ mọi lúc, mọi nơi. Yêu cầu lớn của lực lượng Công an là phải giải quyết tốt các tin báo tố giác tội phạm nhanh từ cơ sở. Quan điểm của lãnh đạo Bộ là luôn tạo điều kiện thuận lợi nhất cho Công an xã, đặc biệt là các xã biên giới, khó khăn về địa hình.Quá trình tổ chức các quy định của Luật sau khi điều chỉnh, phải hết sức lưu ý, tránh những sai sót dẫn tới việc người làm luật lại có các hành vi vi phạm pháp luật, mất lòng tin trong nhân dân”, Bộ trưởng Tô Lâm nhấn mạnh. 

CÔNG HẠNH