Càng gần đến Tết Nguyên đán, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, cũng như thực phẩm, nhu yếu phẩm trên địa bàn các tỉnh Bắc Trung bộ diễn biến hết sức phức tạp. Ghi nhận của P.V Báo Công an TP Đà Nẵng với cuộc chiến đầy cam go và thử thách này từ khâu ngăn chặn hàng lậu tại khu vực cửa khẩu, trên tuyến QL, cũng như các cơ sở sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng...

3 đối tượng Lào vận chuyển pháo qua CKQT Cha Lo bị bắt giữ.

Èo uột Cầu Treo

Những ngày cuối năm Đinh Dậu 2017, mọi hoạt động xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu tại CKQT Cầu Treo (xã Sơn Kim, H.Hương Sơn, Hà Tĩnh) vẫn diễn ra một cách trật tự, nền nếp, dù có khẩn trương, nhộn nhịp hơn thường ngày. Nếu như vài ba năm trước đây, vào những ngày này, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại đang “nóng” lên với các mặt hàng thiết yếu phục vụ nhu cầu trong dịp tết như: hàng điện tử, bánh kẹo, rượu ngoại, bia, thuốc lá, nước giải khát, đường kính, động vật hoang dã,… được các đối tượng buôn lậu “ưu tiên lựa chọn”. Theo đó, các đối tượng dùng mọi phương thức, thủ đoạn để mang vác qua lối mòn hai bên cánh gà; trà trộn vào hành lý, hàng hóa; lợi dụng chính sách kinh doanh hàng hóa tạm nhập, tái xuất; cơ chế tạo thuận lợi của Hải quan về miễn kiểm tra để khai sai, khai khống số lượng, chủng loại hàng hóa... Nhưng năm nay đã hoàn toàn khác.

Theo thiếu tá Phạm Văn Yên- Trạm trưởng Trạm Biên phòng CKQT Cầu Treo lý giải: nguyên nhân do trước đây mặt hàng điện tử trong nước còn khan hiếm và đắt đỏ nên các đối tượng bất chất nguy hiểm, cắt rừng vượt 40- 50km đường rừng để “cõng” hàng lậu. Nhưng giờ thì mặt hàng này đã bị bão hòa nên tình hình cũng lắng xuống. Còn các mặt hàng còn lại như rượu ngoại, pháo nổ, thuốc lá… các đối tượng buôn lậu giờ đã chuyển hướng vào các cửa khẩu khác. Các mặt hàng khác như nước giải khát, gạo, đường kính… bây giờ thuế suất bằng “không” nên tình trạng buôn lậu không còn đất “dụng võ” nữa. Thêm vào đó, công tác phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại đã được các lực lượng chức năng như: Hải quan, Biên phòng, Công an, chính quyền trên địa bàn triển khai thực hiện sớm hơn, quyết liệt hơn và có sự phối hợp chặt chẽ hơn.

“Ngay từ đầu năm, Chi cục Hải quan CKQT Cầu Treo đã lập kế hoạch và triển khai công tác đấu tranh phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới tại địa bàn quản lý Hải quan; tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát việc vận chuyển, buôn bán các chất ma túy, pháo nổ qua CKQT Cầu Treo; phối hợp với các lực lượng chức năng như Công an, Biên phòng thường xuyên kiểm soát kiểm tra, giám sát hàng hóa, hành lý xuất nhập cảnh qua lại cửa khẩu, đảm bảo chặt chẽ, đúng quy trình, đúng thủ tục Hải quan; các vụ vi phạm đều được xử lý kịp thời, không để xảy ra điểm nóng về buôn lậu”- ông Phạm Tiến Thành- Chi cục trưởng Chi cục Hải quan CKQT Cầu Treo cho biết.

Cũng theo ông Thành, công tác kiểm tra, giám sát hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, phương tiện vận tải xuất nhập cảnh, hành lý luôn được chú trọng tại CKQT Cầu Treo. Theo đó, năm 2017 đã xử lý 171 vụ vi phạm pháp luật hải quan; xử lý 151 vụ vi phạm hành chính về thủ tục hải quan; bắt giữ 11 vụ buôn bán, vận chuyển trái phép chất ma túy, tang vật thu giữ 40.099 viên MTTH, 21kg ma túy đá, 1g heroin và 634,5 triệu đồng; phát hiện, bắt 9 vụ buôn lậu, vận chuyển hàng hóa không có hồ sơ, chứng từ hợp lệ gồm: nồi cơm điện, lò vi sóng, bánh kẹo, dầu gội đầu, 300kg pháo nổ các loại, 20kg động vật hoang dã…

CKQT Cha Lo tấp nập ngày cuối năm.

Cha Lo tấp nập

Khác với CKQT Cầu Treo, CKQT Cha Lo (H. Minh Hóa, Quảng Bình) mới 6 giờ sáng, lượng người và phương tiện làm thủ tục XNC, XNK đã nhộn nhịp. Một số cửa hàng, dịch vụ ăn uống, đổi ngoại tệ cũng mở cửa sớm để phục vụ doanh nghiệp và người dân. Bên trong nhà làm việc, người dân, doanh nghiệp đợi làm thủ tục xếp hàng dài. Còn hai bên cánh gà cửa khẩu, tiếng máy, còi xe trên làn đường dành cho phương tiện làm thủ tục XNK trở nên rộn ràng. Với việc được đầu tư cơ sở vật chất đã giúp những con số về kim ngạch hàng hóa, lượng hàng hóa và tờ khai tăng cao nhưng ở CKQT Cha Lo vẫn còn nhiều nỗi lo khi số thu vẫn còn khiêm tốn. Theo lãnh đạo Chi cục Hải quan CKQT Cha Lo, nguyên nhân là do cơ cấu kim ngạch có sự biến động đáng kể, mặt hàng trái cây và trâu, bò sống tăng mạnh nhưng lại là những mặt hàng không thuế, trong khi những mặt hàng có thuế như gỗ, thạch cao, tinh bột sắn lại giảm đáng kể.

Bên cạnh đó, những con “sóng ngầm” về buôn lậu, ma túy đang diễn biến ngày càng phức tạp. Từ lâu nạn buôn lậu ma túy, pháo nổ ở Cha Lo vẫn được xem là điểm đen. Những ngày cuối năm 2017 và đầu năm 2018, lực lượng chức năng Quảng Bình liên tục phát hiện các vụ vận chuyển pháo trái phép. Mới nhất, chiều ngày 11-1, trên QL1A đoạn thuộc địa phận xã Gia Ninh, H.Quảng Ninh, lực lượng của Phòng CSGT CA tỉnh Quảng Bình phát hiện ô-tô BKS 82A- 027.23 do Nguyễn Tân Phúc (27 tuổi, ở Quảng Ngãi) điều khiển chở Võ Văn Cần (29 tuổi, ở Quỳ Hợp, Nghệ An) và 151 hộp pháo với tổng trọng lượng 240kg.

Lực lượng Hải quan CKQT Cầu Treo kiểm tra hàng XNC trước khu thông quan.

Đây là một phần trong câu chuyện chống buôn lậu, gian lận thương mại, buôn bán hàng giả, hàng cấm, vận chuyển hàng hóa nhập lậu, hàng cấm tại Quảng Bình suốt từ đầu năm 2017 và hiện đang diễn biến phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi. Tại khu vực CKQT Cha Lo, các lái xe gia cố thêm hầm hàng, thùng, đáy của phương tiện để giấu hàng. Trên tuyến đường bộ, cánh buôn lậu thường biết cách đối phó, tổ chức chặt chẽ. Trong trường hợp vận chuyển hàng với số lượng lớn thì bố trí nhiều xe, trong đó có xe “tiền trạm” dẫn đường, để lẫn hàng hợp pháp với hàng nhập lậu... Kẻ gian còn lợi dụng kẽ hở trong các quy định để ghi giá trị trên hóa đơn bán hàng thấp hơn giá trị thanh toán thực tế của hàng hóa, tổ chức hoạt động vào các giờ nghỉ, ngày nghỉ của các lực lượng kiểm soát.

Theo thống kê sơ bộ, trong năm 2017 các cơ quan chức năng Quảng Bình xử lý 2.813 vụ, trong đó 2.805 vụ vi phạm bị xử lý hành chính, 8 vụ bị xử lý hình sự với tổng số tiền phạt hành chính, tiền bán hàng tịch thu, tiền truy thu thuế và trị giá hàng tịch thu chưa bán hơn 49 tỷ đồng. Một số vụ điển hình như: 3 giờ 45 ngày 3-1, lực lượng làm nhiệm vụ tuần tra tiến hành kiểm soát khu vực CKQT Cha Lo cách mốc 528 khoảng 100m về phía Việt Nam, phát hiện và bắt quả tang 3 đối tượng gồm Phoông Xĩ Xôm Xay (1996), Kẹo Ta Phết Sắc Đa (1993), Xu Ni Bút Sá Nhở (1989) có hành vi cõng 64kg pháo các loại sang khu vực nội địa Việt Nam. Trước đó, ngày 15- 11- 2017, lực lượng QLTT bắt giữ ô-tô 16 chỗ BKS 15B- 008.56 do Ngô Văn Thành (ở Tiên Lãng, Hải Phòng) chở 659 chai rượu ngoại và 6.000 bao thuốc lá ngoại không có tem nhập khẩu, không có giấy tờ hợp lệ; ngày 20-12- 2017, lực lượng QLTT tiếp tục phát hiện ô-tô BKS 29C- 374.31 do Phạm Huy Du (44 tuổi, trú Nam Trung, Tiền Hải, Thái Bình) điều khiển trên QL1A chở 9.500 bao thuốc lá ngoại trái phép…

Xuân Sơn