Theo hồ sơ vụ án, năm 2014, Đào Ngọc Thạch được bổ nhiệm chức vụ Phó Giám đốc Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai (VPĐKĐĐ) huyện Đakrông, còn Ba được điều động đến nhận công tác tại bộ phận địa chính – xây dựng xã Ba Lòng (H. Đakrông) cùng năm 2014. Từ cuối tháng 12-2015 đến đầu tháng 3-2020, Thạch và Ba lợi dụng công vụ được giao trong tiếp nhận, hướng dẫn người sử dụng kê khai, thực hiện nghĩa vụ tài chính để được nhận Giấy CNQSD đất, qua đó đưa ra thông tin nghĩa vụ tài chính về đất cao hơn thực tế mà người sử dụng phải nộp theo quy định Nhà nước; trực tiếp thu tiền, trả Giấy CNQSD đất nhằm mục đích chiếm đoạt tiền chênh lệch.

Cụ thể, tháng 7-2018, ông Nguyễn Thọ T. (1981, trú xã Ba Lòng) hỏi Ba về thủ tục nhận Giấy CNQSD đất của gia đình. Qua kiểm tra, Ba biết Giấy CNQSD đất của hộ ông T. thuộc trường hợp chuyển đổi mục đích sử dụng theo Quyết định số 1928/QĐ-UBND ngày 23-12-2010. Ba nói lý do chưa trả giấy là do chưa nộp các nghĩa vụ tài chính về đất đai. Khi ông T. nhờ tính các khoản thuế phải nộp, Ba đồng ý và hướng dẫn kê khai thông tin cá nhân, ký xác nhận vào các giấy tờ liên quan.

Ba biết số tiền nghĩa vụ tài chính về đất phải nộp cho Nhà nước trong trường hợp chuyển đổi mục đích sử dụng đất sẽ ít hơn so với cấp mới đất ở nên áp dụng cách tính theo trường hợp cấp mới đất ở và thông báo cho ông T. số tiền phải nộp là 12 triệu đồng. Ông T. không có đủ tiền nên đưa trước cho Ba 6 triệu đồng. 2 ngày sau, ông T. gọi điện cho Ba thì được hướng dẫn gặp Thạch để đưa tiền. Ba gọi điện cho Thạch nói nhờ nhận 6 triệu đồng nộp tiền thuế, hồ sơ mai đưa lên sau. Ông T. đã đưa 6 triệu đồng cho Thạch. Ngày hôm sau, khi chuyển hồ sơ đến Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai H.Đakrông, Ba và Thạch nhận ra hồ sơ này không phát sinh tiền sử dụng đất. Lúc này, Ba nói với Thạch “Số tiền T. đưa anh cứ giữ lại dùng, bên em họ có đưa trước 6 triệu đồng rồi, còn đưa sổ để em về trả cho họ”. Nghe vậy, Thạch đồng ý, đưa Giấy CNQSD đất hộ ông T. cho Ba mang về giao trực tiếp.

Ngoài ra, Thạch với Ba còn có những lần riêng lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản của người khác. Cụ thể, đối với Thạch: năm 2016, thực hiện kế hoạch về việc giao trả Giấy CNQSD đất tại UBND xã Ba Lòng thì có ông Nguyễn Văn Th. (1976) và hộ Phan Ng. đến hỏi về thủ tục nhận giấy. Thạch thấy Giấy CNQSD đất của hộ ông Th. thuộc trường hợp cấp mới nên nói phải nộp thuế mới trả sổ được và thông báo tổng tiền 15,9 triệu đồng. Ông Th. giao đủ số tiền trên. Thạch cũng trả lời trường hợp hộ ông Phan Ng. nộp 13,8 triệu đồng. Ông Ng. đã giao tiền và nhận Giấy CNQSĐ đất. Tuy nhiên, sau khi tiếp nhận hồ sơ Chi cục Thuế H.Đakrông xác nhận các khoản thuế về đất mà hai hộ nói trên phải nộp ít hơn. Trong đó, hộ ông Th. chỉ hơn 8 triệu đồng; hộ ông Ng. phải nộp nghĩa vụ tài chính chưa tới 2,9 triệu đồng. Ngày 28 – 6 – 2018, Thạch đến Chi cục Thuế H.Đakrông nhận và các thông báo đối với 2 hộ trên đến ngân hàng để nộp, sau đó đưa giấy tờ về lưu trữ hồ sơ. Số tiền chênh lệch của hộ ông Th. là hơn 7,8 triêu đồng; hộ ông Ng. là hơn 11 triệu đồng, Thạch giữ lại chiếm đoạt.

Đối với Ba, vào khoảng tháng 7-2015, ông Đinh Văn H. (1975, trú xã Ba Lòng) đến gặp hỏi về các khoản nghĩa vụ tài chính về đất phải nộp cho nhà nước để nhận Giấy CNQSD đất thì được Ba cho biết phải nộp 2,5 triệu đồng. Ông H. đã giao cho Ba. Sau đó, Ba chuyển hồ sơ lên Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai huyện lập hồ sơ chuyển cơ quan thuế. Ba đã thực hiện nộp tổng cộng hơn 960 ngàn đồng, số tiền chênh lệch hơn 1,5 triệu đồng thì chiếm đoạt sử dụng tiêu xài. Ngoài ra, Ba còn chiếm đoạt 3 hộ khác với số tiền mỗi hộ dưới 2 triệu đồng. Thạch đã trả lại cho ông T. 12 triệu đồng; ông Th. 8 triệu đồng; ông Ng. 14 triệu đồng. Ba cũng đã trả lại tiền cho 4 hộ mà mình đã chiếm đoạt tiền. Tại phiên tòa, các bị cáo đều thành khẩn, ăn năn. Đại diện VKS luận tội, đề nghị xử phạt Ba từ 18 đến 24 tháng cải tạo không giam giữ; Thạch 15 đến 18 tháng tù.

Khép lại phiên sơ thẩm, Tòa nhận định cáo trạng truy tố đúng người đúng tội, tuyên phạt bị cáo Thạch 18 tháng tù; bị cáo Ba 24 tháng cải tạo không giam giữ, khấu trừ 15% thu nhập.

BẢO HÀ