Qua thống kê, trong giai đoạn 2016 - 2021, toàn quốc có trên 4 triệu người được giải quyết hưởng BHXH một lần, chưa tính số lao động do Bộ Quốc phòng, Bộ Công an giải quyết. Số lượng năm sau luôn cao hơn năm trước, với tốc độ tăng trung bình mỗi năm khoảng 11,6%.

Số người hưởng BHXH một lần theo điều kiện ngừng đóng BHXH sau 1 năm chiếm 98,8% tổng số lượt người hưởng một lần trong giai đoạn 2016 - 2021. Số người hưởng một lần theo các điều kiện khác chiếm ít hơn.

Thời gian qua, tốc độ hưởng BHXH một lần có chiều hướng tăng qua các năm. Đề cập đến nguyên nhân, ông Chu Mạnh Sinh cho hay, là do các chính sách hưởng BHXH một lần để tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động, đồng thời còn do tác động tiêu cực của dịch bệnh hơn 2 năm qua khiến đời sống của người dân, cũng như người lao động, gặp rất nhiều khó khăn. Nhiều trường hợp chỉ còn trông chờ vào số tiền rút BHXH một lần để trang trải cuộc sống. Như vậy, trong 5 năm qua, bình quân mỗi năm có khoảng 800.000 người rút BHXH một lần.

Theo thống kê của BHXH Việt Nam, số người hưởng BHXH một lần ước năm 2022 là 895.500 người, tăng 3,7% so với cùng kỳ năm 2021. “So với bình quân các năm vừa qua, mức tăng ước của năm 2022 cũng không phải là bất thường”, ông Sinh khẳng định.

Theo Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam, việc hưởng BHXH một lần tăng nhanh liên quan mật thiết đến sự phát triển của kinh tế - xã hội. Vì vậy, trong thời gian tới, Nhà nước cần có những giải pháp tổng thể mang tính vĩ mô để thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế, mở rộng sản xuất kinh doanh, tạo việc làm, tăng thu nhập, cũng như nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người lao động.

Đồng thời, khi đề xuất sửa Luật BHXH, cần có những chính sách tăng quyền lợi đối với người lao động có thời gian tham gia BHXH chưa được hưởng một lần, giảm dần số năm đóng BHXH tối thiểu để hưởng chế độ hưu trí, tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động có nhiều cơ hội để hưởng lương hưu khi hết tuổi lao động.

Ông Chu Mạnh Sinh cho hay, theo chức năng, nhiệm vụ được giao, BHXH Việt Nam đã tổ chức tuyên truyền sâu rộng, tác động mạnh đến người lao động về những thiệt thòi khi rời khỏi hệ thống BHXH, chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố và phối hợp với cơ quan thông tấn, báo chí, truyền thông đẩy mạnh công tác truyền thông, không nên nhận BHXH một lần.

“Theo thống kê của BHXH Việt Nam, trong 9 tháng (đến ngày 30-9-2022), số người tiếp tục tham gia BHXH khi được vận động, thuyết phục của cán bộ BHXH tại bộ phận một cửa là 15.068 người. Có nghĩa là việc thuyết phục rất hiệu quả”, ông Chu Mạnh Sinh cho hay.

Đề cập đến vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, trong các báo cáo hàng năm, Ủy ban Xã hội đã thẩm tra các báo cáo của Chính phủ về việc thực hiện các chế độ BHXH và quản lý, sử dụng Quỹ BHXH, trong đó đều có nội dung về vấn đề rút bảo hiểm xã hội một lần. Năm 2022, Ủy ban đã có giám sát chuyên đề về việc thực hiện chính sách BHXH trong giai đoạn 2016 - 2021.

Bà Nguyễn Thúy Anh cho rằng, số lượng người hưởng BHXH một lần có tăng cao so với trước vì nhiều nguyên nhân khác nhau, tuy nhiên chưa có giải pháp hữu hiệu để xử lý. Vấn đề này cần được quan tâm hơn nữa khi xem xét sửa đổi Luật Bảo hiểm xã hội trong thời gian tới.

TTXVN