Cần sớm phát hiện và điều trị các di chứng hậu COVID-19
Dịch COVID-19 đã khiến cả thế giới chịu ảnh hưởng nặng nề, nhưng nỗi lo hiện tại và tương lai chính là hậu COVID-19. Hậu COVID-19 là vấn đề khiến các quốc gia gặp nhiều khó khăn. Những ảnh hưởng tiêu cực của hậu COVID-19 được đánh giá là khá nặng nề, kéo dài và nghiêm trọng. Nhằm chia sẻ khó khăn với ngành y tế, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe nhân dân, Bệnh viện Phục hồi chức năng TP Đà Nẵng đã triển khai công tác chăm sóc hậu COVID-19 cho bệnh nhân bị COVID-19.
Để hiểu rõ hơn về vấn đề trên, phóng viên Chuyên đề Công an TP Đà Nẵng có cuộc trao đổi với Tiến sỹ, Bác sỹ Nguyễn Văn Dũng- Phó Giám đốc Bệnh viện Phục hồi chức năng TP Đà Nẵng (Tiến sỹ Nguyễn Văn Dũng).
Đơn vị điều trị hậu COVID 19, BV PHCNĐN đi vào hoạt động. Ảnh: P.V
P.V: Thưa Tiến sỹ, thông tin Bệnh viện Phục hồi chức năng TP Đà Nẵng (BVPHCNĐN) thành lập Đơn vị chăm sóc bệnh nhân hậu COVID-19, người dân rất vui mừng. Tiến sỹ có thể cho bạn đọc Chuyên đề Công an TP Đà Nẵng biết rõ hơn về Đơn vị chăm sóc bệnh nhân COVID-19 của Bệnh viện, cũng như các chế độ thanh toán BHYT, dịch vụ mà người bệnh được thụ hưởng?
Tiến sỹ Nguyễn Văn Dũng: Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) định nghĩa chính thức về hội chứng hậu COVID-19 (post COVID-19 condition) là tình trạng hậu COVID-19 xảy ra ở những người có tiền sử nhiễm bệnh với các triệu chứng và kéo dài ít nhất 2 tháng mà không thể giải thích bằng chẩn đoán thay thế. Tình trạng này có thể khiến sức khỏe người bệnh bị suy giảm kéo dài, có tác động nghiêm trọng đến khả năng quay trở lại làm việc hoặc tham gia cuộc sống xã hội... Chính vì vậy, chúng tôi đã thành lập đơn vị khám và điều trị hậu COVID-19, thuộc khoa Phục hồi chức năng - Đông y nhằm khám, phát hiện sớm các biến chứng, từ đó tư vấn, điều trị kịp thời, thích hợp cho từng người bệnh.
Tại BVPHCNĐN,chúng tôi kết hợp nhiều phương pháp điều trị giữa vật lý trị liệu, phục hồi chức năng: tập thở, tập vận động, xoa bóp trị liệu, trị liệu tâm lý, kết hợp với các phương pháp của y học cổ truyền như dưỡng sinh, luyện thở 4 thì, khí công, châm cứu… Mặt khác, phối hợp với Hội Đông Y thành phố Đà Nẵng sử dụng thuốc y học cổ truyền khi có chỉ định nhằm mang lại hiệu quả điều trị cao cho người bệnh.
Cũng như các cơ sở y tế công lập khác, người bệnh đến khám và điều trị được hưởng chế độ do bảo hiểm y tế (BHYT) chi trả, tùy theo loại bảo hiểm của người bệnh.
P.V: Theo các chuyên gia y tế, có đến hàng trăm triệu chứng hậu COVID-19, kể cả với những bệnh nhân covid thể nhẹ hoặc không có triệu chứng; nếu không được phát hiện, điều trị kịp thời, sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí để lại biến chứng nặng nề, nguy hiểm tính mạng. Tiến sỹ có những lời khuyên nào cho người bệnh?
Tiến sỹ Nguyễn Văn Dũng: Có khoảng 200 triệu chứng liên quan đến hội chứng hậu COVID-19, đặc biệt ở những bệnh nhân đã trải qua điều trị hồi sức tích cực. Người nhiễm COVID-19 nhiều tuần đến nhiều tháng sau khi khỏi bệnh vẫn còn đối mặt với hàng loạt triệu chứng và di chứng kéo dài như sốt nhẹ, khó thở, ho kéo dài, mệt mỏi, đau cơ, khớp, rụng tóc, xơ phổi, tim đập nhanh hoặc đánh trống ngực, rối loạn nội tiết, huyết học bị huyết khối, rối loạn tiêu hóa… Người bệnh trong giai đoạn hậu COVID-19 cũng có thể gặp các triệu chứng về tâm thần kinh như rối loạn tâm lý, giảm sự tập trung, lo âu, trầm cảm, bồn chồn, rối loạn giấc ngủ, mau quên, không tập trung, thường xuất hiện tình trạng não sương mù, nhận thức kém, đọc chậm, giảm trí nhớ ngắn hạn, thay đổi tâm trạng. Với người có sẵn bệnh nền như bệnh tim mạch, tiểu đường, đặc biệt là hô hấp, viêm phổi tắc nghẽn mạn tính COPD, viêm phế quản mạn… khi COVID-19 xảy ra trên nền bệnh đó có thể khiến tổn thương vốn có của họ trở nên nặng hơn.
Các chuyên gia y tế khuyến cáo, để phát hiện sớm tình trạng mắc di chứng hậu COVID-19, bệnh nhân sau khi xuất viện và có kết quả âm tính cần quay lại cơ sở y tế để tái khám trong khoảng thời gian từ 2-4 tuần để kiểm tra định kỳ xét nghiệm, thực hiện chụp X-quang, siêu âm để được đánh giá tổng quát và tầm soát. Điều quan trọng nhất vẫn là phát hiện và điều trị sớm các di chứng hậu COVID-19 và các bệnh lý khác có thể phát sinh…
Bệnh nhân hậu COVID 19 tập vật lý trị liệu tại Đơn vị điều trị hậu COVID-19, BVPHCNĐN. Ảnh: P.V
P.V: Vâng, phát hiện và điều trị sớm các di chứng hậu COVID-19 sẽ đem lại hiệu quả cao hơn. Tiến sỹ vui lòng cho bạn đọc biết sau nhiễm COVID-19 người bệnh nên làm gì? Thưa Tiến sỹ.
Tiến sỹ Nguyễn Văn Dũng: Khỏi COVID-19, người bệnh vẫn cần phải tiếp tục theo dõi và nâng cao sức khỏe toàn diện bằng các phương pháp dinh dưỡng và chăm sóc tinh thần, giấc ngủ, phục hồi chức năng, vật lý trị liệu, kết hợp với y học cổ truyền…
Với các trường hợp chưa phát triệu chứng, chưa thể đến cơ sở y tế, người bệnh cần chăm sóc sức khỏe tinh thần: Ngủ đủ giấc, nghe nhạc, thư giãn, thái độ tinh thần lạc quan trong cuộc sống....; có chế độ dinh dưỡng: nên chia bữa ăn thành 3-5 bữa mỗi ngày tùy theo sức ăn và kết hợp đa dạng thực phẩm trong khẩu phần ăn, cân đối khẩu phần ăn khoa học, nên ăn nhiều đạm, rau, trái cây, uống đủ nước, bổ sung các loại vitamin và khoáng chất khi cần thiết…; tập thở: hít vào, thở ra chậm, hít sâu dần dần và thở ra nhẹ nhàng không vội vã và nhịp độ tăng lên từng ngày, hoặc theo hướng dẫn của nhân viên y tế…; tập thể dục: hàng ngày vận động nhẹ nhàng như đi bộ chậm, tập thể dục nhẹ, tập dưỡng sinh, duy trì vừa sức từ 5.000-10.000 bước/ngày là khá phù hợp cho người trưởng thành…
Với các trường hợp có triệu chứng thì người bệnh cần đến các cơ sở y tế để khám, phát hiện sớm, làm các xét nghiệm, chụp X-quang, siêu âm… để được đánh giá tổng quát, và điều trị kịp thời, mặt khác có thể phát hiện những bệnh lý khác kèm theo…
P.V: Cảm ơn Tiến sỹ!
Thế Vinh (thực hiện)