Những bài học về cuộc khủng hoảng đại dịch Ebola ở Tây Phi có cứu lục địa đen này thoát khỏi những ảnh hưởng tồi tệ nhất của dịch Covid-19 hay không?

Dại dịch Ebola trên khắp Tây Phi từ năm 2013-2014 cướp đi hơn 11.000 sinh mạng ở 3 quốc gia. Tuy nhiên, nó có thể tồi tệ hơn nhiều nếu không có hành động anh hùng của bác sĩ người Nigeria, Ameyo Stella Adadevoh. Với sự bùng phát virus xảy ra trên khắp Tây Phi ở Sierra Leone, Guinea và Liberia, mối đe dọa của đợt bùng phát tàn khốc xuất hiện rộng lớn ở Nigeria, quốc gia lớn nhất khu vực. Tình hình này đã khiến bác sĩ Adadevoh hành động. Là thành viên của nhóm chẩn đoán, cách ly và điều trị cho bệnh nhân mắc bệnh Ebola đầu tiên ở Nigeria, bác sĩ Adadevoh đã giúp ngăn chặn đại dịch bùng phát ở trung tâm thương mại đông dân Nigeria. Cuối cùng, cô đã phải hy sinh bằng mạng sống của mình.

Và giờ đây, khi các quốc gia Châu Phi đang đứng trước mối lo bùng phát dịch Covid-19, việc ngăn chặn hiệu quả trong thời gian này có thể cũng sẽ đòi hỏi nhiều tấm gương anh hùng hơn thế. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các chuyên gia y tế công cộng trong khu vực và quốc gia khác đang rất lo lắng hệ thống y tế mỏng manh của Châu Phi và cho rằng, nhiều quốc gia ở lục địa này sẽ không thể đối phó nếu Covid bùng phát ở đây. Hiện nay, ngay cả Trung Quốc với nguồn tài nguyên kỹ thuật và tài chính lớn hơn, cũng đang vật lộn rất khó khăn để ngăn chặn virus.

Nhưng cũng từ bài học Ebola, các quốc gia Tây Phi bao gồm Senegal, Liberia, Sierra Leone, Bờ Biển Ngà và Nigeria hiện được xếp hạng trong các quốc gia có khả năng ứng phó với Covid-19 tốt hơn so với các nước giàu có hơn với hệ thống y tế hiện đại hơn. So với năm 2014, đã có nhiều quốc gia Châu Phi có khả năng thử nghiệm và chẩn đoán mẫu Covid-19. Tuần trước, số lượng phòng thí nghiệm ở Châu Phi có thể kiểm tra các mẫu virus mới này đã tăng gấp 3 lần, trong đó lần đầu tiên có tên các nước Ghana, Madagascar, Nigeria và Sierra Leone trong danh sách trước đây chỉ bao gồm Senegal và Nam Phi.

Khi các nước Châu Phi tìm cách học hỏi từ những hoạt động trong cuộc khủng hoảng Ebola, họ cũng có thể học được những gì đã làm, bao gồm cả phương pháp kiểm dịch. Tuy nhiên, không phải tất cả các quốc gia Châu Phi đều có khả năng ứng phó với đại dịch sau bài học Ebola, nhất là trong bối cảnh Covid-19 đang diễn biến khó lường. Dù hiện nay, Châu Phi chưa có bệnh nhân nhiễm Covid-19, nhưng với các liên kết thương mại và du lịch chặt chẽ với Trung Quốc, các nước Châu Phi vẫn đang đứng trước nguy cơ rất lớn.

THANH VĂN