Nền kinh tế Israel đã phục hồi sau các cuộc chiến trước đây với Hamas, nhưng vòng xoáy bạo lực lần này có thể kéo dài lâu hơn, vì tuyên bố của quân đội Israel là chấm dứt sự kiểm soát của Hamas. Leo thang xung đột là một mối đe dọa hữu hình. Israel đã tham gia cuộc chiến ở cấp độ thấp trên ba mặt trận khác nhau – Lebanon, Bờ Tây và Syria. Xung đột kéo dài và xảy ra trên nhiều mặt trận có thể khiến nền kinh tế Israel khó phục hồi hơn trước. Việc huy động 360.000 quân dự bị và sơ tán 250.000 người Israel khỏi nơi ở đã khiến nhiều hoạt động kinh doanh bị đình trệ. Các nhà hàng và cửa hàng đều trống không. Các hãng hàng không đã hủy hầu hết các chuyến bay đến Israel và khách du lịch đã hủy chuyến. Một mỏ khí đốt tự nhiên chính của nước này đã bị đóng cửa, các trang trại ngừng hoạt động vì thiếu nhân viên và các doanh nghiệp đã sa thải hàng chục nghìn lao động.

Ngày 1-11, Cục Thống kê trung ương Israel cho biết khoảng 51% số doanh nghiệp ở Israel ghi nhận doanh thu sụt giảm hơn 50% do cuộc xung đột giữa Hamas - Israel. Để đưa ra được kết quả trên, Cục Thống kê trung ương Israel đã khảo sát khoảng 1.680 công ty có hơn 5 lao động, đại diện cho 68.495 doanh nghiệp ở nước này. Kết quả khảo sát cho thấy 57% số doanh nghiệp nhỏ, có 5-10 lao động, đã ghi nhận "thiệt hại nghiêm trọng", trong khi con số này ở các doanh nghiệp lớn có hơn 250 lao động chỉ là 14%. Hơn 70% số doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng, thực phẩm và đồ uống ghi nhận thiệt hại nghiêm trọng về doanh thu.

Trong khi đó, khoảng 37% số doanh nghiệp cho biết hơn 80% số nhân công của họ không đi làm khiến "hoạt động kinh doanh bị ngưng trệ hoàn toàn". Hơn 62% số doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng phải tạm thời đóng cửa hoặc gần đóng cửa, trong khi chỉ có 4% số công ty hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ tài chính và công nghệ rơi vào tình trạng tương tự. Ngoài ra, 42% số doanh nghiệp nhỏ cho biết có nguy cơ phải đóng cửa do thiếu lao động, trong khi con số này ở các doanh nghiệp lớn là khoảng 15%. Theo Cục Thống kê trung ương Israel, nguyên nhân chính ảnh hưởng đến các doanh nghiệp Israel là thiếu lao động, nhu cầu sản phẩm và dịch vụ giảm sút, các hạn chế về an ninh, trường học đóng cửa, cũng như những khó khăn trong cung ứng và vận chuyển.

Bộ Tài chính Israel đã trình bày một kế hoạch viện trợ kinh tế bao gồm 1 tỷ USD tài trợ cho các doanh nghiệp bị thiệt hại do giao tranh. Những người chỉ trích nói rằng đó là chưa đủ. Vấn đề tài chính đang vẽ lên một bức tranh ảm đạm. Giá trị đồng nội tệ của Israel đã chạm mức thấp nhất trong 14 năm, trong khi chỉ số chứng khoán chuẩn giảm khoảng 10% trong năm nay. Fitch Ratings, Moody's Investor Service và S&P đều cảnh báo trong những ngày gần đây rằng xung đột leo thang có thể dẫn đến việc hạ xếp hạng nợ công của Israel. Ngân hàng trung ương Israel cũng đã cắt giảm dự báo tăng trưởng kinh tế năm 2023 từ 3% xuống 2,3% - dựa trên kịch bản rằng giao tranh được kiềm chế ở miền Nam nước này.

Ngay cả trước xung đột, nền kinh tế Israel đã suy yếu do đề xuất gây tranh cãi của Thủ tướng Netanyahu liên quan đến cải cách tư pháp. Ngân sách của nước này, vốn từng gia tăng nhờ các khoản đầu tư công nghệ, giờ đã bị ảnh hưởng bởi đề xuất cải tổ tư pháp. Khoản đầu tư vào các công ty khởi nghiệp của Israel, thu hút kỷ lục 27 tỷ USD vào năm 2021, đã giảm gần một nửa vào năm ngoái. Các khoản đầu tư đã giảm thêm 68% trong nửa đầu năm nay, so với cùng kỳ năm ngoái. Ngoài ra, những lo ngại về thắt chặt quản lý của Israel, lạm phát gia tăng và suy giảm đầu tư công nghệ trên toàn thế giới vào năm ngoái cũng đè nặng lên nền kinh tế nước này.

Hàng trăm người nước ngoài được sơ tán từ Gaza vào Ai Cập

Các nguồn tin an ninh Ai Cập và một quan chức Palestine cho biết ít nhất 320 người mang hộ chiếu nước ngoài ngày 1-11 đã đến Ai Cập từ Dải Gaza trong đợt sơ tán đầu tiên khỏi vùng đất bị bao vây này.

Một quan chức Palestine ở phía Gaza cho hay những người mang hộ chiếu nước ngoài đã rời Gaza trên 6 xe buýt. Danh sách đầu tiên gồm khoảng 500 người nước ngoài hoặc người mang hai quốc tịch đã được cho phép rời khỏi Gaza, và công tác sơ tán dự kiến sẽ được tiếp tục thực hiện trong những ngày tới.

Diễn biến nói trên là một phần trong thỏa thuận do Qatar làm trung gian giữa Ai Cập, phong trào Hamas của Palestine và Israel nhằm cho phép sơ tán những người mang hộ chiếu nước ngoài và một số người bị thương nặng ra khỏi Gaza. Bộ Y tế Ai Cập thông báo nước này đã tiếp nhận nhóm người Palestine bị thương đầu tiên từ Gaza qua cửa khẩu biên giới Rafah. Theo các thông tin trước đó, Ai Cập sẽ cho phép 81 người Palestine bị thương nặng nhập cảnh.

AN BÌNH