(Cadn.com.vn) - Chiến tranh Lạnh, Thế chiến thứ II đã lùi sâu vào dĩ vãng nhưng cuộc chạy đua hạt nhân vẫn đang nóng lên từng ngày. Nhiều quốc gia thi nhau phát triển vũ khí hạt nhân, thậm chí cả những loại bom có sức công phá kinh khủng, có thể hủy diệt sự sống trong giây lát như bom nhiệt hạch (bom H) – loại bom mà Triều Tiên tuyên bố thử nghiệm thành công. Trong lịch sử, thế giới từng chứng kiến những vụ thử hạt nhân kinh hoàng tương tự.

Trinity - vụ thử hạt nhân đầu tiên

Đây là vụ thử hạt nhân đầu tiên của nhân loại, trong đó bom nguyên tử có biệt danh Gadget trong khuôn khổ Dự án Manhattan Project (Mỹ) được kích nổ vào lúc 5 giờ 29 ngày 16-7-1945.

Gadget được lắp dựng trên tháp cao 30m, có sức công phá 20 kiloton, tương đương 20.000 tấn thuốc nổ TNT. Vụ nổ tạo ra quả cầu lửa hình nấm khổng lồ, khu vực xung quanh sáng rực như ban ngày trong vòng 1-2 giây. Sóng xung kích có thể đo được ở cách vụ nổ 160km, và những đám mây hình nấm cao đến 12,1km. Thậm chí ở cách xa vụ thử gần 300km cửa kính nhà vẫn bị vỡ, hoặc nghe thấy âm thanh dội lại. Để đánh lạc hướng dư luận, những người đứng đầu dự án Manhattan Project loan tin đây là vụ nổ kho đạn gần sân bay Alamogordo.

Bom Gadget đang được đưa vào vị trí thử nghiệm.

Vụ thử Tsar Bomba

Tsar Bomba (Bom Sa hoàng) là tên hiệu của quả bom khinh khí AN602, vũ khí hạt nhân lớn nhất, mạnh nhất mà con người từng cho nổ trong lịch sử. Bom do Liên Xô chế tạo, lượng nổ tương đương 100 triệu tấn TNT, được thử nghiệm ngày 30-10-1961, tại quần đảo Novaya Zemlya.

Bom Sa hoàng có sức công phá gấp 3.000 lần bom nguyên tử Mỹ ném xuống thành phố Hiroshima, Nhật Bản năm 1945. Nó có thể làm vỡ kính của các tòa nhà cách nơi thử nghiệm tới 900km. Ánh chớp của vụ nổ có thể được nhìn thấy từ vị trí xa gần 1.000km, với sức công phá đạt khoảng 50-58 megaton, tạo ra cột lửa hình nấm rộng 16,5km2, gây bỏng cấp 3 trong phạm vi 10.567km2 tính từ tâm chấn của bom.

Castle Bravo

Castle Bravo (Lâu đài Bravo) là vụ thử hạt nhân đầu tiên, lớn nhất trong hàng loạt bom hạt nhân mang tên Castle mà Mỹ tiến hành. Nó được kích nổ vào ngày 28-2-1954 tại đảo Bikini, thuộc quần đảo Marshall ở Thái Bình Dương. Thành công này khiến Tổng thống Mỹ hồi đó là Harry Truman đã ra lệnh đẩy mạnh việc chế tạo quả bom H đầu tiên của Mỹ và của thế giới.

Theo ước tính, Castle Bravo có sức công phá  6 megaton nhưng thực tế lại nổ tới 15 megaton, gấp 1.500 lần sức nổ của 2 quả bom nguyên tử Mỹ ném xuống hai thành phố Hiroshima và Nagasaki của Nhật Bản năm 1945. Riêng đám mây hình nấm của nó rộng tới 34km trong không khí. Do quân đội Mỹ tính toán sai lầm nên mức bức xạ vụ thử ảnh hưởng khoảng 665 cư dân của quần đảo Marshall, phần lớn bị nhiễm xạ với mức từ 14 rads đến 170 rads. Vụ thử nghiệm Castle Bravo biến thành thảm họa đích thực, trở thành chủ đề để cộng đồng thế giới đồng loạt đứng lên chống lại vũ khí hạt nhân.

Castle Romeo

Castle Romeo là vụ nổ hạt nhân thứ hai trong chuỗi thử nghiệm của Mỹ mang tên Castle, tiến hành năm 1954 tại rạn san hô Bikini Atoll nằm trong khuôn khổ dự án Operation Castle. Đây là lần đầu Mỹ cho nổ bom hạt nhân trên mặt biển, hủy diệt mọi thứ trong khu vực rộng 4,94 km2. Giống như vụ thử Castle Bravo, do tính toán nhầm nên Castle Romeo có công suất phá gấp nhiều lần so với công suất danh nghĩa đưa ra ban đầu, đặc biệt, người ta chưa lường hết mức phản ứng của đồng vị Lithium-7 trong các phản ứng nhiệt hạch.

Ivy Mike

Sau khi bị lép vế trước các vụ thử hạt nhân của Liên Xô, từ năm 1951, Mỹ cho thành lập dự án có tên Operation Ivy để phát triển 2 quả bom hạt nhân công suất cao theo lệnh của Tổng thống Harry S. Truman. Ngày 1-11-1952, Washington thử nghiệm bom Ivy Mike tại quần đảo Marshall, Thái Bình Dương. Ivy Mike là bom H đầu tiên trên thế giới, có sức công phá 10,4 megaton, mạnh gần 500 lần công suất của quả bom Fat Man mà Mỹ thả xuống Nagasaki, Nhật Bản năm 1945. Sức công phá mạnh đến nỗi có thể làm bốc hơi cả đảo Elugelab, nơi nó được thử nghiệm.

Kim Hùng

(Theo Bussiness Insider)