Chính phủ Mỹ thoát kịch bản đóng cửa vào phút chót
Hạ viện Mỹ thông qua dự luật ngân sách tạm thời nhằm duy trì nguồn ngân sách liên bang trong 45 ngày với 335 phiếu ủng hộ, 91 phản đối. Thượng viện do Đảng Dân chủ kiểm soát sau đó cũng thông qua dự luật và gửi lên Tổng thống Mỹ Joe Biden. Tổng thống Biden cùng ngày đã ký ban hành đạo luật ngân sách ngắn hạn này nhằm ngăn nguy cơ chính phủ đóng cửa một phần. Đạo luật ngân sách tạm thời này sẽ cho phép duy trì hoạt động của chính phủ cho đến hết ngày 17-11 tới. Dự luật này bao gồm 16 tỷ USD hỗ trợ các nạn nhân thảm họa thiên tai nhưng không bao gồm viện trợ cho Ukraine, các khoản cắt giảm hay ngân sách cho các thay đổi trong chính sách biên giới.
Khoảng 209 đảng viên Dân chủ tại Hạ viện ủng hộ dự luật, nhiều hơn đáng kể so với 126 đảng viên Cộng hòa bỏ phiếu thuận. Đảng Dân chủ mô tả kết quả này là một chiến thắng. "Các đảng viên Cộng hòa MAGA cực đoan đã thua, người dân Mỹ đã thắng", Hakeem Jeffries, lãnh đạo phe thiểu số tại Hạ viện, nói, đề cập đến câu khẩu hiệu Make America Great Again (Khiến nước Mỹ vĩ đại trở lại) đã thành đặc trưng của cựu tổng thống Donald Trump. "Tôi cảm thấy nhẹ nhõm khi Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy đã nhượng bộ và cuối cùng cho phép một cuộc bỏ phiếu lưỡng đảng để ngăn chặn nỗ lực của các đảng viên Cộng hòa nhằm vội vã đóng cửa chính phủ một cách thảm hại", hạ nghị sĩ Dân chủ Don Beyer cho hay.
Dự luật này do Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy đề xuất. Ông McCarthy đã dựa vào "nghị quyết tiếp tục" (CR) để tạm thời cấp tiền hoạt động cho các văn phòng chính phủ trong thời gian đàm phán về ngân sách. Nhưng các nghị sĩ theo đường lối cứng rắng trong đảng Cộng hòa muốn giữ chính phủ đóng cửa cho đến khi Quốc hội đàm phán xong tất cả dự luật chi tiêu. Đây là một quá trình tốn nhiều thời gian và ít nhất phải đến tháng 12 mới giải quyết xong. Ông McCarthy quyết định chọn phương án mà Đảng Dân chủ ủng hộ dù biết rõ rằng vị trí của ông có thể lung lay. Một trong những cố vấn của ông McCarthy nói với Reuters rằng những người bảo thủ trong Đảng Cộng hòa sẽ cố gắng lật đổ ông. "Ông ta có nên tiếp tục là chủ tịch Hạ viện không?", nghị sĩ Cộng hòa Andy Biggs đặt câu hỏi trên mạng xã hội X. Một số đảng viên Dân chủ cho biết họ có thể ủng hộ ông McCarthy nếu nỗ lực lật đổ ông xảy ra vào thời điểm hỗn loạn. Một số người khác cho hay họ có thể ủng hộ một đảng viên Cộng hòa ôn hòa sẵn sàng chia sẻ quyền lực với họ và cho phép chia sẻ quyền lực trong các ủy ban Hạ viện. Cũng có người tỏ ra không quan tâm đến ông McCarthy và muốn đề cử lãnh đạo phe Dân chủ tại Hạ viện Hakeem Jeffries làm tân chủ tịch. Bất chấp nhiều chỉ trích, ông McCarthy vẫn bảo vệ quyết định của mình. "Nếu tôi phải mạo hiểm công việc của mình vì người dân Mỹ, tôi sẽ làm", người đứng đầu Hạ viện nói.
Việc dự luật ngân sách tạm thời được thông qua là một bước thay đổi lớn so với hồi đầu tuần, khi viễn cảnh chính phủ Mỹ phải đóng cửa từ sau nửa đêm 30-9 dường như là điều không thể tránh khỏi. Trong tuyên bố ngay sau khi dự luật được Thượng viện thông qua, Tổng thống Biden đã ghi nhận nỗ lực của Quốc hội nhằm giúp chính phủ không phải đóng cửa. Tuy nhiên, Tổng thống Biden cũng bày tỏ hy vọng khoản viện trợ bổ sung cho Ukraine sẽ sớm được thông qua. Việc lưỡng đảng Quốc hội Mỹ thông qua dự luật ngân sách ngắn hạn sẽ giúp hai bên có đủ thời gian để tiếp tục đàm phán và thỏa hiệp về các dự luật ngân sách cho cả năm tài khóa 2024.
Nếu không thể đạt được một thoả thuận để tránh cho chính phủ đóng cửa, chính phủ Mỹ sẽ đối mặt với kịch bản đóng cửa một phần lần thứ 4 trong 1 thập kỷ, chỉ 4 tháng sau khi tình trạng bế tắc tương tự xảy ra vì khoản nợ công 31.000 tỷ USD của nước này. Nếu không có nguồn tài trợ ngắn hạn trước nửa đêm, các công nhân liên bang sẽ phải đối mặt với tình trạng nghỉ việc tạm thời, hơn 2 triệu quân nhân đang tại ngũ và dự bị sẽ làm việc không lương và các chương trình cũng như dịch vụ mà người Mỹ dựa vào sẽ bắt đầu phải đối mặt với tình trạng ngừng hoạt động vào đầu tuần tới. Việc đóng cửa sẽ gây ra sự bất ổn nghiêm trọng đối với các nhân viên liên bang ở các bang trên khắp nước Mỹ- từ quân đội, nhân viên kiểm soát biên giới đến nhân viên văn phòng, nhà khoa học và những người khác. Các gia đình dựa vào các chương trình trợ cấp sẽ phải đối mặt với nguy cơ bị gián đoạn hoặc đóng cửa hoàn toàn.Tại các sân bay, các nhân viên của Cơ quan Quản lý An ninh Vận tải và nhân viên kiểm soát không lưu sẽ phải làm việc không lương, và du khách có thể phải đối mặt với sự chậm trễ trong việc cập nhật hộ chiếu Mỹ hoặc các giấy tờ thông hành khác.
AN BÌNH