Tự lập là gì? Làm gì để giúp đỡ con tự lập ở tuổi 13, như thế nào mới là sự yêu thương con cái đúng cách và bố mẹ phải làm gì để khích lệ sự tự lập mà không bị con phản kháng hay từ chối?... đó là những câu hỏi được đặt ra tại buổi nói chuyện với chủ đề “Tự lập để trưởng thành” diễn ra tại trường THPT FPT Đà Nẵng. Lắng nghe buổi nói chuyện và sự chia sẻ chân tình của các diễn giả, nhiều phụ huynh mới ngỡ ra rằng, hóa ra lâu nay cách dạy và định hướng cho con mình còn nhiều điều cần suy ngẫm lại.

Diễn giả chia sẻ về chủ đề “Tự lập để trưởng thành”.

Tự lập được xác định ở từng độ tuổi

Buổi nói chuyện cuối tuần qua, thu hút hơn 700 phụ huynh có con đang học lớp 9 trên địa bàn TP Đà Nẵng và các tỉnh lân cận.

Với câu hỏi, việc bao bọc, che chở quá mức của ba mẹ gây ra hậu quả như thế nào với con trẻ? Diễn giả Phan Hồ Điệp, giảng viên trường Đại học sư phạm Hà Nội, mẹ của thần đồng Đỗ Nhật Nam cho rằng, việc phải che chở hay là can thiệp quá mức của ba mẹ ở quá trình phát triển của con thì sẽ gây ra những hậu quả rất nghiêm trọng đối với sự phát triển sau này. Con sẽ thiếu hụt những kỹ năng để có thể trở thành con người trưởng thành. “Con mình hiểu chuyện, biết giúp đỡ ba mẹ từ những việc nhỏ nhặt nhất trong gia đình, biết chăm em, biết xếp áo quần cho mẹ trước khi đi công tác...Điều ấy đối với mình quan trọng hơn rất là nhiều ở so với những thành tích mà con đạt được và hạnh phúc hơn, dễ chạm vào trái tim của mình hơn”, bà Điệp chia sẻ.

Bà Điệp cũng cho rằng, việc tự lập được xác định ở từng độ tuổi và phù hợp với khả năng của con. Ở tuổi 13, ba mẹ phải bày cho con cách tự vệ sinh, cách tự sinh tồn khi người lớn vắng nhà, cách tự quản lý thời gian, quản lý tài chính và cách tự kiểm soát cảm xúc, tự kết bạn… Cần để cho con tự tìm thấy bản thân, tự tìm thấy điểm mạnh của mình, phát triển theo tâm thái bình thường, tự nhiên. Ba mẹ hay lựa chọn cách đúng đắn, hỗ trợ, định hướng thay vì quyết định tất cả thay con và trở thành người đối đầu với con. Đồng quan điểm với diễn giả Phan Hồ Điệp, ông Nguyễn Xuân Phong, Giám đốc điều hành trường THPT FPT Đà Nẵng cho rằng, không quan trọng là thi đỗ hay thi được mà quan trọng là chọn cho con mình một môi trường cần thiết và phù hợp cho con.

Phụ huynh làm bạn thay vì đối đầu

Vậy làm như thế nào để có thể dẫn dắt, đồng hành cùng con để giúp con dễ dàng chia sẻ với bố mẹ mà không mắc phải sự chống đối? Bà Điệp nêu rằng, người lớn không nên dán nhãn cho con kiểu: Sao mà dốt thế, sao là kém thế,... hoặc đặt những câu nói so sánh con với con nhà khác hoặc nhận định về tương lai, ngoại hình của con một cách tiêu cực như: Con mà như thế này là ăn cám, sao con béo thế, ốm thế...

Bên cạnh đó, người lớn cần tích cực và kiên trì lắng nghe con nói mỗi ngày. Trong cuộc sống, phụ huynh cũng cần đưa ra những gợi ý theo kiểu tham khảo nhưng đồng thời phải có nguyên tắc và cần gương mẫu thực hiện và cần thay đổi để phù hợp với con. Trong quá trình nuôi con, hạn chế sự kiểm soát và đừng coi kinh nghiệm của mình luôn đúng. Yêu thương con là tin tưởng và tôn trọng quyết định của con. Chỉ cần con có đam mê con hoàn toàn có thể là người giỏi nhất.

Tại buổi nói chuyện, có ý kiến phụ huynh cho rằng, thời đại hiện nay, con trẻ được ba mẹ tạo những điều kiện tốt nhất để học tập, được đưa đón, học tập trong môi trường tốt... Việc sống sung túc, không có áp lực thì liệu các em mất đi động lực để tự lập, tự lo cho bản thân không? Các diễn giả đều cho rằng, hiện nay xã hội có sự thay đổi lớn, nhưng mỗi thời kỳ đều có mỗi áp lực khác nhau. Đó là kiến thức, những môn học mới, là các kỹ năng mới… Không phải cứ trải qua khó khăn mới tự lập được, sự tự lập là quá trình rèn luyện. Trong một thế giới đầy biến động như thế này thì kỹ năng tự học là vũ khí quan trọng nhất đối với học sinh.

 “Các bạn hãy nhớ, nuôi một đứa con giống như bạn trồng một cái cây. Có những loại cây giống rất ngắn ngày bạn nhìn thấy quả ngọt ngay những có những loại cây phải vài năm sau mầm nó vươn khỏi mặt đất và mất một chờ đợi để thu hoạch. Con của mình cũng như vậy, một quả còn xanh thì không ngọt cho nên phụ huynh cần cố gắng kiên nhẫn. Đủ nắng đủ gió thì hoa sẽ nở và quả sẽ ngon ngọt”, bà Điệp chia sẻ.

MAI VINH