Theo bản đồ quy hoạch, khu vực bố trí vệt trồng cây xanh tuyến đường Lạc Long Quân, với chiều dài gần 450m, rộng 20m, thuộc Dự án Khu đô thị thương mại dịch vụ Bắc Hội An do Công ty TNHH Phát triển đô thị Bắc Hội An làm chủ đầu tư được triển khai từ nhiều năm nay. Tuy nhiên, chủ Dự án không thể trồng cây xanh dọc tuyến đường này theo Quyết định ngày 4-12-2005 của UBND tỉnh Quảng Nam đã phê duyệt quy hoạch chi tiết. Nguyên nhân là đã có hàng chục hộ dân trong khu vực đã tự ý lấn chiếm hành lang bảo vệ đường bộ và đất ranh giới trồng cây xanh để xây dựng nhà ở, nhà hàng ăn uống, kinh doanh dịch vụ… chiếm toàn bộ hành lang mặt tiền tuyến đường đi qua khu vực này. Thực trạng nêu trên đã gây ảnh hưởng lớn đến việc đền bù, giải tỏa, làm tăng kinh phí bồi thường, giải phóng mặt bằng, đặc biệt là ảnh hưởng đến trật tự xây dựng tại địa phương. Từ tháng 9-2022 đến nay, chủ đầu tư Dự án đã nhiều lần gửi công văn cầu cứu kèm theo chứng cứ đến UBND thị xã Điện Bàn, Đội Kiểm tra quy tắc đô thị Điện Bàn và UBND phường Điện Dương báo cáo tình hình, đề nghị tăng cường kiểm tra, ngăn chặn kịp thời và kiên quyết xử lý nghiêm theo quy định các trường hợp xây dựng công trình và tài sản trái phép nằm trong ranh giới đất trồng cây xanh.

Ngày 18-4-2023, chúng tôi đã có buổi làm việc với UBND phường Điện Dương, ông Nguyễn Văn Tuấn-Chủ tịch UBND phường cho biết: Sở dĩ xảy ra tình trạng xây dựng công trình trái phép nêu trên là do đất các hộ dân trong khu vực này đa phần có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) đất ở được cấp từ năm 2003. Sau khi UBND tỉnh có quyết định thu hồi đất, phê duyệt quy hoạch Dự án, các hộ bị giải toả nhà đất không chịu nhận tiền đền bù vì cho rằng áp giá đền bù quá thấp, nên họ không chịu di dời nhà ở đi nơi khác. Gần đây, với lý do nhà cửa xuống cấp, người dân lại tự ý xây dựng, sửa chữa, cơi nới nhà ở nằm trong vệt trồng cây xanh của Dự án theo quy định. Mặt khác, một số hộ có người nhà công tác tại địa phương cũng cậy thế lấn chiếm đất hành lang cây xanh xây dựng công trình bất chấp pháp luật, nhưng chưa bị xử lý kịp thời.

Theo ông Tuấn, vướng mắc nhất trong thời gian qua là Dự án để quá lâu mới triển khai, nên các hộ dân tái lấn chiếm đất trồng cây xanh để xây nhà ở. Đây cũng là vùng ven biển, mỗi năm phải chịu từ 4 - 5 cơn bão lớn làm nhà ở xuống cấp, hư hỏng, người dân bức xúc phải xây dựng, sửa chữa lại nhà ở, công trình… Tuy nhiên, theo quy định của pháp luật, đất đã có quyết định công bố quy hoạch chi tiết, quyết định thu hồi đất thì người dân không được triển khai xây dựng, sửa chữa nhà ở; nếu đất ở đã cấp sổ đỏ khi xây dựng nhà phải có giấy phép xây dựng của cơ quan có thẩm quyền cấp mới được thi công. Ông Tuấn cho biết, những trường hợp hộ dân có sổ đỏ đất ở nằm trong vệt cây xanh nêu trên nếu vi phạm thì thuộc thẩm quyền xử lý của Đội Kiểm tra quy tắc đô thị thị xã Điện Bàn, UBND phường là đơn vị phối hợp thực hiện với Đội.

Từ năm 2018 đến nay, Đội Kiểm tra quy tắc đô thị Điện Bàn đã phát hiện, lập biên bản vi phạm và xử phạt vi phạm hành chính hàng chục trường hợp làm nhà trái phép trên đất vệt trồng cây xanh khu vực dự án trên, nhưng tình trạng xây dựng nhà ở, công trình trái phép tại đây vẫn tiếp diễn công khai, kéo dài. Mới đây, UBND phường Điện Dương phối hợp lập biên bản vi phạm đối với ông Lương Thanh Sơn (trú Cẩm An, TP Hội An, Quảng Nam) nhận chuyển nhượng đất của người khác rồi xây dựng công trình trái phép, với mức đề xuất xử phạt hành chính 35 triệu đồng, yêu cầu ông Sơn trong vòng 30 ngày phải cung cấp giấy phép xây dựng được cấp. Ngày 17-4-2023, UBND phường lập biên bản hộ ông Lê Văn Hùng đang cho xe cơ giới múc móng xây dựng nhà ở và yêu cầu tạm dừng thi công, xuất trình giấy phép xây dựng theo quy định. Tuy nhiên, thực tế tại khu vực vệt trồng cây xanh của Dự án hiện đang có nhiều nhà mới xây dựng xong, nhiều công trình đổ vật liệu xây dựng để sửa chữa, cơi nới, chứng tỏ cấp thẩm quyền ở thị xã Điện Bàn chưa có động thái mạnh để xử lý các hành vi sai phạm.

Hồng Thanh