Người già ngồi hóng mát, trẻ em thỏa thích đùa vui, chơi thả diều, bậc trung niên thì đi bộ tập thể dục... là hình ảnh mà chúng tôi ghi nhận được tại khu vực âu thuyền và cảng cá Thọ Quang những ngày gần đây. Có thể nói, lần đầu tiên sau nhiều năm “ngập chìm” trong ô nhiễm rác thải, mùi hôi, người dân luôn e ngại mỗi lần phải đi qua đây, thì hiện tại, âu thuyền và cảng cá Thọ Quang đã thực sự được hồi sinh...

Rất đông người dân ra bờ kè âu thuyền và cảng cá Thọ Quang hóng mát (ảnh chụp chiều ngày 4-5).

Hồi sinh vùng “nước chết”

Với người dân Đà Nẵng, đặc biệt là ở khu vực xung quanh âu thuyền và cảng cá Thọ Quang, mỗi khi nhắc đến địa danh này đều liên tưởng tới hình ảnh nhếch nhác, hôi thối khó chịu, mỗi khi có việc thì cực chẳng đã mới phải đến khu vực này. Nhớ lại một thời xưa cũ ấy, anh Lê Quang Minh, người dân sống ở khu vực đường Hoa Lư (phường Nại Hiên Đông, quận Sơn Trà) – cách âu thuyền và cảng cá Thọ Quang cả một tuyến đường vẫn không khỏi… rùng mình. Sở dĩ theo anh, cách đây gần nửa năm về trước, suốt chiều dài hàng trăm mét từ đường Vũng Thùng 9 đến gần cuối đường Chu Huy Mân, mặt nước âu thuyền chỉ toàn rác thải.

“Rác phủ khắp từ trên bờ kè xuống âu thuyền và cảng cá không thiếu một thứ gì, từ hộp đựng nhựa, thùng xốp, bao ni lông, chai lọ... đến tất tần tật các loại rác thải sinh hoạt đều lấy đây làm bãi đáp. Rác dồn ứ lâu ngày cộng với các loại dầu thải từ tàu cá khiến nước trong âu thuyền đen kịt, bốc mùi hôi nồng nặc”, anh Minh nói. Đồng thời cho biết, những đụn rác ngồn ngộn phủ kín mặt nước âu thuyền Thọ Quang đã lâu ngày không có người thu gom khiến tình trạng ô nhiễm môi trường càng thêm trầm trọng. Khi thủy triều lên, rác thải dạt vào bờ kè, chất thành đống, một số hộ dân sống gần đó phải gom đi đốt, khói bay mù trời khiến ô nhiễm lại càng ô nhiễm hơn.

“Những ngày nắng nóng, rác thải nổi lềnh bềnh phủ kín khu vực quanh bờ kè bốc mùi hôi thối nồng nặc khiến người dân sống dọc tuyến đường Chu Huy Mân, Vũng Thùng 9, Hoa Lư và các khu chung cư thuộc phường Nại Hiên Đông không thể chịu nổi. Tại các cuộc tiếp xúc cử tri, người dân liên tục phản ánh, đề nghị thành phố khẩn trương tìm giải pháp xử lý nhưng vẫn không thấy tiến triển gì”, anh Minh nhớ lại.

Cùng có cảm nhận như anh Lê Quang Minh, ngư dân Trần Ơn (phường Nại Hiên Đông) cho rằng, trước đây, tình trạng ô nhiễm, hôi thối đến mức không ai chịu nổi, bà con ngư dân mỗi lần cập bến là một lần phải chịu đựng mùi xú uế, mùi từ dầu xả của các tàu đến mùi rác rưởi được người dân thẳng tay vứt xuống âu thuyền xộc lên mũi, đến nỗi mỗi lần ăn uống, sinh hoạt phải lên bờ. “Tuy nhiên đến nay đã khác hoàn toàn, mùi hôi không còn hiện hữu, mặt nước âu thuyền đã xanh trong, ngư dân và người dân sống xung quanh âu thuyền được hưởng thụ không khí trong lành, mát mẻ, không còn cảnh bịt mũi, nín thở mỗi lần qua đây”, ông Trần Ơn nói. Đồng thời chỉ tay về phía bờ kè, nơi có nhiều người dân đang ngồi hóng mát, các em nhỏ đang thả diều và khẳng định, đây là “chuyện lạ”, chuyện không tưởng tại âu thuyền và cảng cá Thọ Quang suốt nhiều năm nay.

Mong được duy trì thường xuyên

Trao đổi với chúng tôi về hiện trạng âu thuyền và cảng cá Thọ Quang thời gian gần đây, ông Cao Đình Hải - Chủ tịch UBND phường Nại Hiên Đông phấn khởi cho biết, qua theo dõi, đơn vị được giao nhiệm vụ dọn dẹp vệ sinh tại âu thuyền rất đẹp, rất tốt, âu thuyền giờ đã sạch trơn, điều mà xưa nay chưa từng thấy. “Thấy âu thuyền thời gian gần đây được sạch sẽ, tự nhiên phường cũng cảm thấy khí thế hẳn, đồng thời cũng thấy được trách nhiệm của mình trong việc kêu gọi người dân chung tay dọn dẹp, bảo vệ thành quả đạt được”, ông Hải nói.

Đồng thời cho biết, phường cũng tăng cường tuyên truyền trong nhân dân, đặc biệt là ngư dân khi âu thuyền được đầu tư và xử lý rất sạch sẽ rồi, vì vậy đề nghị bà con ngư dân không được xả rác, vứt rác bữa bãi. “Thành phố và đơn vị làm nhiệm vụ dọn dẹp đã quá nỗ lực để đem lại môi trường sạch, đẹp cho âu thuyền rồi, không lý do gì mà người dân lại không chung tay giữ gìn thành quả ấy”, ông Hải bày tỏ. Vui mừng, phấn khởi là vậy, song ông Hải vẫn còn chút băn khoăn, bởi theo ông, sắp tới hợp đồng dọn dẹp vệ sinh môi trường tại âu thuyền và cảng cá Thọ Quang giữa Urenco 15 với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành phố sẽ hết, và vì vậy, nếu công nhân của công ty này rút đi thì không ai dám chắc tình trạng ô nhiễm môi trường tại đây lại không tái diễn. “Nếu công tác dọn dẹp này được duy trì thường xuyên, liên tục thì chỉ cần 2 năm sau, âu thuyền và cảng cá Thọ Quang sẽ trở thành nơi đáng sống”, ông Hải nhìn nhận.

 Để có được thành quả như đã phản ánh ở trên, phải kể đến nỗ lực của chính quyền, ngành chức năng, Ban quản lý âu thuyền và cảng cá Thọ quang cũng như người dân, đặc biệt là đơn vị được giao nhiệm vụ dọn dẹp vệ sinh tại âu thuyền thời gian qua. Ông Lê Ngô Quảng - Giám đốc chi nhánh miền Trung (Urenco 15) - Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội cho hay, là đơn vị được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành phố Đà Nẵng ký kết hợp đồng Cung cấp dịch vụ dọn vệ sinh môi trường tại âu thuyền và cảng cá Thọ Quang, kể từ ngày 9-2-2021 bắt tay vào dọn dẹp, đến nay hiện trạng môi trường đã được cải thiện rõ rệt.

Theo ông Quảng, sau gần 3 tháng triển khai, bình quân mỗi ngày Urenco 15 phải huy động hơn 40 công nhân và nhiều xe múc, xe tải, xe cuốn ép chuyên dụng thực hiện tổng dọn, thu gom vệ sinh sạch sẽ toàn bộ khối lượng rác thải (bao ni lông, vỏ chai nhựa, thùng xốp hỏng, cỏ, cành cây, đất đá…) lưu cữu, tồn đọng lâu năm xung quanh và trên bề mặt âu thuyền, dự kiến khối lượng trên 300 tấn rác thải các loại đã được vận chuyển lên bãi rác Khánh Sơn. Đồng thời, công nhân của công ty cũng tổ chức cắt cỏ và thu gom hết rác thải taluy âu thuyền, mặt kè được quét, gom rác sạch sẽ, đảm bảo vệ sinh.

Sau khi tổng dọn vệ sinh, hiện tại mỗi ngày, Urenco 15 tiếp tục bố trí hơn chục công nhân và từ 2 đến 5 phương tiện cơ giới, ghe, xuồng thường xuyên thực hiện duy trì vệ sinh bờ taluy, quét, gom rác mặt kè, vớt rác phát sinh từ 2 đến 10 tấn để thu gom, vận chuyển lên bãi rác. “Đến nay, có thể khẳng định, khu vực xung quanh bờ kè và bề mặt nước âu thuyền đã được dọn dẹp sạch sẽ, không phát sinh mùi hôi, tạo môi trường trong lành, cảnh quan sạch đẹp, mở ra một giai đoạn mới trong công tác giữ gìn và đảm bảo vệ sinh tại âu thuyền và cảng cá Thọ Quang. Đặc biệt, mặt nước gần bờ đã nhìn thấy cá tung tăng bơi lội, sáng sớm và buổi chiều đã có người dân ra âu thuyền tập thể dục, dạo mát”, ông Quảng khẳng định.

D.Hùng