Buổi tuyên truyền, nói đúng hơn là cuộc trao đổi liên quan đến công tác phòng, chống tệ nạn ma túy trở nên đặc biệt hơn bởi sự hiện diện và sẻ chia của chính "người trong cuộc" - những người từng một thời chìm đắm, quay cuồng, vật vã với "thần ma". Để được trở lại là chính mình như ngày hôm nay - trở thành những tuyên truyền viên tích cực về phòng chống ma túy, họ đã phải trải qua vô vàn thử thách khắc nghiệt, mà theo họ, nếu chỉ có những lời động viên, an ủi, những ánh mắt đồng cảm thôi thì chưa đủ, quan trọng nhất vẫn là ý chí, quyết tâm của mỗi người để cai nghiện ma túy thành công...

 Trong khuổn khổ "Tháng hành động phòng, chống ma túy", ngày 10-6, chúng tôi được cùng các cán bộ thuộc Chi cục Phòng chống tệ nạn xã hội (PCTNXH) TP Đà Nẵng tham dự buổi tuyên truyền về tác hại của ma túy và cách phòng tránh cho khoảng 1.400 cán bộ, CNV Công ty Cổ phần dịch vụ Cáp treo Bà Nà (Sun World Ba Na Hills). Buổi tuyên truyền trở nên "đặc biệt" hơn khi có sự tham gia sẻ chia của những "tuyên truyền viên đặc biệt" - những nhân chứng cụ thể khi họ trực tiếp kể về quá khứ lầm lỗi của mình. Không khí cởi mở, gần gũi, thân tình và cũng không kém phần nghiêm túc đã khiến cho buổi tuyên truyền trở nên đặc biệt hơn.

Với quan điểm, một tấm gương thực tế giá trị hơn trăm bài tuyên truyền, thời gian qua, Chi cục PCTNXH TP Đà Nẵng đã huy động được nhiều nhân tố tích cực tham gia vào công tác tuyên truyền phòng, chống ma túy. Nguyễn Thanh Quang (P. Bình Hiên, Q. Hải Châu) là một trong số đó. Tại cuộc trao đổi ngày 10-6 với CB, CNV Sun World Ba Na Hills, câu chuyện của Quang đã thực sự thu hút sự quan tâm, chú ý của rất nhiều người. Năm 17 tuổi (năm 2008), trong một lần được bạn bè mời đi sinh nhật, sau khi trải qua từng cấp độ từ ăn nhậu, hát hò, đến lúc cao trào, nhóm bạn lấy heroin ra sử dụng. Vốn hiếu kỳ, lại có hơi men, Quang tặc lưỡi làm theo lời mời. Quang kể, lần đầu tiên thử dùng ma túy, cảm giác rất khó chịu, buồn nôn và mệt mỏi rã rời, cảm giác như người vừa ốm dậy. "Cũng tính thử một lần cho biết rồi thôi, ai dè hai ngày sau, tiếp tục đi chơi với nhóm bạn, bổn cũ soạn lại, ma túy lại được đưa ra... mời chào. Cũng từ đây, cảm giác lệ thuộc vào heroin bắt đầu xâm lấn", Quang chia sẻ. Số là, lần thứ hai dùng ma túy, thay vì như lần đầu tiên thì cảm giác bắt đầu "dễ chịu" hơn nhiều, cơ thể lúc nào cũng thấy phấn chấn, thích vận động và nghĩ mình cũng có thể làm được bất cứ việc gì. Dần dà, Quang lệ thuộc và trở thành con nghiện lúc nào không hay.

Năm 2012, trong một lần cùng bạn bè sử dụng ma túy, Quang bị CA bắt, sau đó lập hồ sơ đưa vào Trung tâm cai nghiện (Trung tâm 05-06 lúc bấy giờ - PV). Trong thời gian ở Trung tâm, đặc biệt là thời gian đầu mới "nhập trại" để cắt cơn, Quang như thấy có hàng ngàn mũi kim đâm vào da thịt, đến tận xương tủy, lúc đó chỉ biết cào xé, hủy hoại cơ thể mình cho qua cơn thèm thuốc. Hơn 1,5 tháng trời vật vã, đau đớn về thể xác, Quang cũng dần hồi tỉnh và bắt đầu hành trình tìm lại chính mình. "Động lực lớn nhất để tôi dứt bỏ ma túy chính là người thân, cụ thể là mẹ", Quang cho biết. Theo đó, trong thời gian Quang ở Trung tâm cai nghiện, mẹ Quang vì buồn đau nên phát bệnh. Là con trai duy nhất, khi hay tin mẹ ốm đau, Quang đã nỗ lực hết mình, học tập, lao động cật lực để được sớm trở về chăm sóc. Và rồi thay vì 12 tháng cai nghiện tập trung, mới 9 tháng, Quang được CA phường bảo lãnh cho về lại cộng đồng. Thời gian đầu về lại, Quang cũng chẳng thể được yên khi ngày nào cũng bị các "vệ tinh" săn đón, mời mọc. Để tránh đi vào vết xe đổ, Quang đã về quê để cắt đứt mọi sợi dây liên lạc. Chừng hơn 1 năm sau, Quang trở về và bắt đầu làm lại cuộc đời bằng cách xin làm nhân viên phục vụ tại quán karaoke. Nhanh nhẹn, tháo vát, chỉ vài tháng sau, Quang được cất nhắc lên vị trí quản lý. Và hiện tại, Quang được người bạn thân tin tưởng, giao phó chức vụ quản lý tại một khách sạn 3 sao trên địa bàn thành phố, cuộc sống hạnh phúc, đủ đầy khi có công ăn việc làm ổn định, gia đình đầm ấm, hạnh phúc...

Câu chuyện của Nguyễn Công Sơn hay Hồ Thanh Nhớ cũng là những điển hình cho nỗ lực dứt bỏ, đoạn tuyệt với "thần ma" mà nhiều người nên lấy đó làm bài học cho mình. Với Sơn, năm 2003 bắt đầu sử dụng ma túy (heroin), đến 2005 thì bị phát hiện và đưa vào Trung tâm 05-06 (nay là Cơ sở xã hội Bầu Bàng). Sơn cho biết, cai nghiện thành công hay không chủ yếu phụ thuộc vào ý chí của mỗi người, và rằng cho đến thời điểm hiện tại, không có bất cứ phương thuốc nào có thể cai được ma túy ngoài ý chí của bản thân. Với Sơn, ý chí ấy chỉ được thức tỉnh khi đối diện với nỗi đau, bi kịch của gia đình khi chứng kiến sự "ra đi" mà không được thanh thản của người thân. Gần 15 năm đoạn tuyệt với ma túy, đến nay, Sơn không những không cảm thấy mặc cảm, ngược lại, với kinh nghiệm của bản thân, Sơn muốn truyền thông điệp với tất cả mọi người, rằng "không nên thử dùng ma túy dù chỉ một lần". Điều đáng ghi nhận ở Sơn, ngoài việc từ bỏ ma túy, thì đến nay, với công việc thầu sơn nhà cửa, đội ngũ công nhân của Sơn tất cả đều có quá khứ nghiện ngập, chích hút, sử dụng ma túy...

Mỗi người một cuộc đời, một bước ngoặt và là một bài học đắt giá, buổi tuyên truyền về tác hại và phòng, chống ma túy đã trở nên đặc biệt hơn bởi cái kết rất nhân văn, không còn khoảng cách, không còn cảnh ngại ngùng, ánh mắt kỳ thị, xa lánh... Thay vào đó là những cái bắt tay, những lời hỏi thăm, động viên của tất cả mọi người với những người đã gột bỏ quá khứ lầm lỗi, đứng lên làm lại cuộc đời. Cái khoảng cách gần gũi, thân tình chính là cách mới trong công tác tổ chức tuyên truyền về phòng, chống ma túy của Chi cục PCTNXH TP Đà Nẵng. Một mặt nó đã để lại những ấn tượng đẹp, thiện lành giữa con người với con người, dù một bên từng lầm lỗi; mặt khác nó chuyển tải được thông điệp mà những "tuyên truyền viên đặc biệt" muốn gửi gắm, rằng ma túy không thể là "bạn đồng hành" trong cuộc sống của mỗi chúng ta.

D.Hùng