(Cadn.com.vn) - Theo quy định, từ ngày 1-7, tất cả những trường hợp là người nước ngoài, người Việt Nam định cư tại nước ngoài (gọi chung là người nước ngoài) mua hàng hóa ở Việt Nam khi xuất cảnh về nước tại sân bay quốc tế Đà Nẵng đều được hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT). Tuy nhiên, đến nay việc thực hiện chính sách mà Thủ tướng chính phủ đã chỉ đạo vẫn đang ở quá trình xúc tiến, chưa thể thực hiện.

Nếu tình trạng trên tiếp tục trễ kéo dài, người nước ngoài có nhu cầu mua hàng hóa ở Việt Nam mang về nước còn ấm ức chịu thiệt...

Được áp dụng chính sách hoàn thuế GTGT, chắc chắn nhu cầu mua hàng hóa Việt Nam của người nước ngoài đưa về nước từ sân bay quốc tế Đà Nẵng sẽ tăng đáng kể.

TRỄ TIẾN ĐỘ

* Hải quan Đà Nẵng cho hay, ngoài áp dụng tại các sân bay quốc tế, chính sách hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài khi mua hàng Việt Nam xuất cảnh về nước còn được Thủ tướng Chính phủ đồng ý cho áp dụng tại 3 cảng biển quốc tế gồm: Cảng biển Khánh Hội - TP Hồ Chí Minh; cảng Đà Nẵng và cảng Nha Trang - Khánh Hòa. Hiện công tác tuyên truyền, xúc tiến xây dựng, áp dụng quy trình thực hiện chính sách cũng đang được các địa phương triển khai, đưa vào thực hiện trong thời gian sớm nhất.

Trao đổi với phóng viên Báo Công an TP Đà Nẵng, ông Lê Nho Phước, Chi cục phó Chi cục Hải quan sân bay quốc tế Đà Nẵng cho biết: Chính sách hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài những năm trước đây chỉ mới áp dụng tại sân bay quốc tế Nội Bài và Tân Sơn Nhất.

Ngày 30-5, Thủ tướng Chính phủ có văn bản đồng ý, từ ngày 1-7-2014 trở đi, chính thức thực hiện chính sách này tại 2 sân bay quốc tế Đà Nẵng và Cam Ranh. Theo đó, giao cho Bộ Tài chính có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan ban hành văn bản hướng dẫn việc hoàn thuế GTGT và các vấn đề về quản lý hoàn thuế cũng như nhiệm vụ của các cơ quan trong việc thực hiện chính sách này.

Các Bộ Công Thương, VH-TT&DL, Thông tin và Truyền thông, Ngoại giao và Phòng Công nghiệp và Thương mại Việt Nam theo chức năng, nhiệm vụ được giao có trách nhiệm nghiên cứu, thu thập thông tin về doanh nghiệp, loại hàng hóa người nước ngoài thường mua để phối hợp với Bộ Tài chính lựa chọn doanh nghiệp đăng ký bán hàng hoàn thuế; tăng cường tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách hoàn thuế để các tổ chức thực hiện.

Giao Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có trách nhiệm phối hợp với Bộ Tài chính trong việc lựa chọn ngân hàng thương mại làm đại lý hoàn thuế và chỉ đạo thực hiện chính sách này theo chức năng, nhiệm vụ.

Do chưa thực hiện được từ ngày 1-7, ngày 4-7, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Đà Nẵng Võ Duy Khương cũng đã có văn bản chỉ đạo các đơn vị có liên quan gấp rút triển khai nhanh việc tuyên truyền, thực hiện chính sách hoàn thuế GTGT tại địa phương theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Tuy nhiên đến nay, việc áp dụng chính sách vẫn chưa thể thực hiện. Ông Phước cho hay, do thời gian quá ngắn nên việc triển khai thực hiện chính sách hoàn thuế tại Đà Nẵng của nhiều đơn vị chậm hơn so với thời gian Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo. Bên cạnh công tác tuyên truyền, phát hành tờ khai hoàn thuế, thống kê danh sách đơn vị trong hệ thống bán hàng miễn thuế GTGT, triển khai xây dựng quầy hoàn thuế tại sân bay cũng chưa thực hiện xong.

Trong khi đó, lực lượng Hải quan không phải muốn hoàn thuế là được, vì để thực hiện chính sách còn liên quan đến ngân hàng, hệ thống bán hàng và phải có hóa đơn riêng, kiêm tờ khai hoàn thuế cùng nhiều thủ tục khác.

Cũng do chậm trễ, từ ngày 21 đến 23-7, Tổng cục Hải quan đã thành lập tổ chuyên ngành tiến hành kiểm tra thực tế và chỉ đạo công tác triển khai xây dựng quầy hoàn thuế tại sân bay Đà Nẵng và Cam Ranh, đồng thời xúc tiến nhanh việc xây dựng phần mềm xử lý, thực hiện quy trình miễn thuế cho người nước ngoài xuất cảnh.

Ông Phước cho biết thêm, sau khi hoàn thành 2 quầy hoàn thuế tại sân bay (Hải quan một quầy, Ngân hàng một quầy), trong đó Hải quan và An ninh hàng không có nhiệm vụ kiểm tra hồ sơ và hàng hóa, còn ngân hàng chịu trách nhiệm trả tiền cho người xuất cảnh có hàng hóa theo đúng chính sách quy định. Trong tháng 7 vừa qua, Ngân hàng Liên Việt là đơn vị được chọn để thực hiện xây dựng quầy hoàn thuế tại sân bay Đà Nẵng.

Đơn vị này cũng đã làm việc với Hải quan cửa khẩu sân bay và khảo sát xong vị trí, chuẩn bị tiến hành xây dựng quầy. Riêng quầy hoàn thuế của hải quan đã xây dựng đạt 90% hạng mục và sẽ hoàn thành trong vài ngày tới. Đối với các đầu việc khác như thủ tục về thuế, hệ thống bán hàng, các đơn vị có liên quan cũng đang gấp rút thực hiện, nên chắc chắn trong tháng 8 này, việc thực hiện chính sách sẽ được áp dụng.

Quầy hoàn thuế hải quan đang được xây dựng và sẽ đưa vào thực hiện tại sân bay quốc tế Đà Nẵng.

GIÁM SÁT NGHIÊM NGẶT TRÁNH HÀNH VI THẨM LẬU HÀNG HÓA

Theo ông Lê Nho Phước, cũng như các sân bay quốc tế khác, người nước ngoài và người Việt Nam định cư tại nước ngoài mua hàng Việt Nam khi xuất cảnh trở về nước từ Đà Nẵng sẽ được hoàn thuế GTGT lên đến 85% số tiền thuế trên hóa đơn mua hàng, với điều kiện hóa đơn mua hàng phải từ 2 triệu đồng trở lên. 15 % còn lại đơn vị ngân hàng được hưởng để tham gia thực hiện dịch vụ.

Để thực hiện quy trình này, hành lý qua hai đường xách tay và ký gửi sẽ được lực lượng Hải quan và An ninh soi chiếu kiểm soát chặt sau đó ngân hàng tính tiền hoàn thuế lại cho hành khách tại khu vực cách ly trước khi lên máy bay. Rõ ràng, đây là chính sách ưu đãi lớn của Chính phủ và Nhà nước ta đối với người nước ngoài và người Việt Nam định cư ở nước ngoài.

Tuy nhiên, để không xảy ra những bất cập trong việc thực hiện quy trình của chính sách, các cơ quan hữu trách cần chặt chẽ trong khâu giám sát, tránh chuyện lợi dụng chính sách để trục lợi cá nhân. Bởi trên thực tế, hành vi thẩm lậu hàng hóa thông qua chính sách này, làm thất thoát thuế đã xảy ra.

Trong những tháng đầu năm 2014, qua công tác kiểm tra, kiểm soát đối với hành khách thực hiện làm thủ tục hoàn thuế GTGT, Cục Hải quan TPHCM đã phát hiện trường hợp người nước ngoài tìm cách đưa ngược số lượng hàng đã được hoàn thuế vào nội địa thông qua người đưa tiễn (có thẻ an ninh ra vào khu vực cách ly).

Không để hành vi tái diễn, ngày 15-7, Tổng cục Hải quan đã có Công văn số 8856/TCHQ-GSQL yêu cầu Cục Hải quan Hà Nội và TP Hồ Chí Minh tăng cường giám sát, tránh tình trạng thẩm lậu hàng hóa, gây thất thoát thuế của Nhà nước.

Tại sân bay quốc tế Đà Nẵng, ông Phước khẳng định: Không biết tại các sân bay quốc tế khác kiểm soát thế nào, còn riêng tại Đà Nẵng, khi hàng hóa đã kiểm soát qua cửa an ninh để vào khu cách ly, sẽ không có đường nào đưa hàng hóa đi lòng vòng hòng làm thủ tục hoàn thuế GTGT thêm những lần sau, bởi hệ thống camera quan sát được lắp đặt theo dõi và kiểm tra rất nghiêm ngặt từ các hướng.

Được biết, hiện tại TP Đà Nẵng có 20 đường bay quốc tế, trong đó 5 đường bay thường kỳ và 15 đường bay thuê chuyến. Bên cạnh đó, mỗi năm có tới hàng chục lượt tàu du lịch cập cảng Tiên Sa. Chỉ tính riêng trong 6 tháng đầu năm 2014, đã có hơn 450.000 lượt khách quốc tế đến Đà Nẵng, tăng 5,7% so với cùng kỳ năm 2013.

Như vậy, với việc áp dụng hoàn thuế GTGT hàng hóa cho người nước ngoài và người Việt Nam định cư ở nước ngoài khi về nước, chắc chắn sẽ góp phần tăng tính cạnh tranh hàng hóa tại nước sở tại và tăng lượng khách du lịch, thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam ra nước ngoài cũng như quảng bá văn hóa dân tộc.

Tuy nhiên, chính quyền TP cũng cần có sự chỉ đạo quyết liệt hơn để các ngành chức năng hoàn thành sớm những phần việc còn lại, đưa chính sách hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài tại Đà Nẵng vào thực hiện.

Công Hạnh