Đánh giá về kết quả thực hiện thí điểm công tác hòa giải, đối thoại trong giải quyết các tranh chấp dân sự, khiếu kiện hành chính tại Đà Nẵng, ông Nguyễn Thành- Chánh án TAND TP Đà Nẵng thông tin, kết quả đạt được ngoài dự kiến. Gần 1 năm hoạt động, các Trung tâm hòa giải tại Tòa án cấp quận và thành phố đã hòa giải thành 2.073 vụ việc/4.755 đơn khởi kiện. Kết quả trên đã góp một phần không nhỏ trong việc nâng cao chất lượng giải quyết các vụ án, tiết kiệm được một nguồn lớn kinh phí cũng như công sức của ngành Tòa án, người dân...

Quang cảnh một buổi hòa giải.

Theo tìm hiểu, hiện tại ở Đà Nẵng có 6 Trung tâm hòa giải với 36 hòa giải viên (HGV), đối thoại viên (ĐTV). Đa số những HGV, ĐTV là những cán bộ có thâm niên trong các ngành pháp luật đã nghỉ hưu nên có nhiều kinh nghiệm trong việc giải quyết các vụ án, nhất là đối với án dân sự, hành chính, hôn nhân gia đình. Ngoài kinh nghiệm, họ còn là những người có tâm huyết với nghề. Bằng kinh nghiệm nhiều năm làm công tác điều tra, xét xử và kinh nghiệm sống của bản thân, họ đã hóa giải những mâu thuẫn nhỏ nhặt, những hiểu nhầm của đời thường trở thành điều chưa bao giờ xảy ra. Theo thống kê, trong 6 trung tâm hòa giải tại Đà Nẵng thì tại Q. Thanh Khê có số lượng vụ việc tiếp nhận và giải quyết cao nhất là hơn 1.000 vụ và đã giải quyết được hơn 800 vụ... Đặc biệt, trung tâm hòa giải tại Liên Chiểu và Cẩm Lệ có tỷ lệ hòa giải, đối thoại thành cao nhất lần lượt là 84% và 85% số vụ việc tiếp nhận. Bà Tán Thị Kim Dung- HGV Q. Cẩm Lệ tâm sự: Ngoài am hiểu pháp luật, hòa giải viên phải đặt mình vào vị trí của nguyên đơn và bị đơn để hiểu rõ những tâm tư, nguyện vọng của các bên đương sự để từ đó đưa ra những ý kiến góp ý vừa thuận về tình song cũng đúng về lý...

Theo tìm hiểu, để đạt được kết quả hòa giải cao, nhiều trung tâm hòa giải đã có cách làm việc linh hoạt, sáng tạo. Cụ thể, khi chuyển đơn sang Trung tâm thì lãnh đạo Tòa án phân công 1 Thẩm phán có trách nhiệm theo dõi, phối hợp. Trong quá trình hòa giải, Thẩm phán luôn có mặt để chứng kiến, ký tên vào biên bản hoặc sử dụng vật lưu niệm để giúp các đương sự ghi nhớ về trách nhiệm của mình và biết trân quý những gì mình đang có. Cụ thể, Trung tâm hòa giải Q. Sơn Trà tặng cho các cặp vợ chồng đoàn tụ thành 1 đồng hồ treo tường có in logo của Trung tâm hòa giải. Ngoài ra, các HGV còn sử dụng vốn sống thực tế, kiến thức xã hội... xen lẫn với kiến thức pháp luật đã làm cho không khí buổi hòa giải bớt đi phần căng thẳng, từ đó giúp cho các bên nhìn nhận đúng hơn về mâu thuẫn đang tranh chấp và tìm ra cách giải quyết thật sự thấu tình, đạt lý.

Bà Ngô Thị Tuyết Hồng- HGV Q. Hải Châu phân tích: Để buổi hòa giải thành công, trước tiên HGV phải nắm được tâm tư, nguyện vọng của từng bên để có giải pháp phù hợp. Ông Trần Đình Quảng- Phó chánh án TAND TP Đà Nẵng, cho biết: Trong số 36 HGV, ĐTV của Đà Nẵng, có nhiều người có những cách thức, kỹ năng hòa giải, đối thoại hay, sáng tạo, đạt kết quả cao, như: HGV Huỳnh Sự tại trung tâm hòa giải Q. Liên Chiểu hòa giải thành 116 vụ/136 vụ được phân công;  Nguyễn Thị Hồng Thanh- HGV Q. Hải Châu hòa giải thành công 86 vụ/138 vụ việc; HGV Lê Thị Xuân tại TAND Q. Thanh Khê, HGV Nguyễn Văn Trình tại Q. Cẩm Lệ...

Với tỷ lệ hòa giải thành công cao như vậy tại các Trung tâm hòa giải đã góp phần tiết kiệm được công sức, thời gian... của các cán bộ ngành Tòa án. Đặc biệt hơn là qua công tác hòa giải thành đã hóa giải thành công những mâu thuẫn, tạo sự gắn kết tình cảm lâu dài giữa những con người với nhau... Điển hình, vụ tranh chấp chia di sản thừa kế giữa anh em ông H.T.M và bà H.T.M.H về ngôi nhà và đất tại P. An Hải Bắc, Sơn Trà. Ngày 25-5-2019, phiên hòa giải được tổ chức. Khi nghe HGV giải thích, động viên..., các bên đương sự đã gửi đơn xin công nhận hòa giải thành ngoài Tòa án. Qua hòa giải, tình cảm anh chị em trong gia đình đã được hàn gắn. Hoặc vụ tranh chấp hợp đồng vay tài sản giữa bà N.T.B.H và bà L.T.S. Theo đơn khởi kiện, bà H. yêu cầu bà S.  thanh toán khoản nợ 10,5 tỷ đồng. Với những phân tích thấu tình, đạt lý, bà H. đồng ý cho bà S.  thanh toán dần cho đến khi hết nợ...

Là một trong 16 tỉnh thành trong cả nước được chọn thực hiện thí điểm mô hình Trung tâm hòa giải, những HGV, ĐTV tại Đà Nẵng đã đem lại những thành công ngoài mong đợi, hóa giải thành công những tranh chấp, mâu thuẫn của đời thường và góp phần mang lại sự bình yên cho Đà Nẵng hôm nay.

M.T