Mối quan hệ giữa Washington và Ankara đang trở nên tồi tệ liên quan việc một linh mục Mỹ bị bắt giam ở Thổ Nhĩ Kỳ với các tội danh khủng bố và gián điệp. Trong động thái mới nhất, Thổ Nhĩ Kỳ đã đáp trả bằng một tuyên bố mạnh mẽ nhằm vào cảnh báo trừng phạt của Washington liên quan đến mục sư này, động thái làm gia tăng lo ngại leo thang cuộc chiến tranh “ăn miếng trả miếng” giữa hai bên.

Xung đột ngoại giao hiện tại giữa hai đồng minh thân cận trong khối NATO xoay quanh cái tên Andrew Brunson, một linh mục 50 tuổi người Mỹ. Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã từng nhiều lần nói chuyện với người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu về vấn đề này, nhưng không thuyết phục Thổ Nhĩ Kỳ thả ông Brunson. Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence thậm chí cảnh báo sẽ áp đặt các biện pháp trừng phạt nghiêm trọng đối với Thổ Nhĩ Kỳ trừ khi họ thả ông Brunson “ngay lập tức”. Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng là nhân vật mới nhất làm trầm trọng vấn đề khi tuyên bố, việc giam giữ ông Brunson là “sự ô nhục” và thúc giục Ankara sớm thả linh mục này.

Nhưng Ankara vẫn chưa chịu thua. Hội đồng An ninh Quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng, ngôn ngữ đe dọa của Mỹ là “không thể chấp nhận và thiếu tôn trọng”. Trong tuyên bố đưa ra ngày 1-8, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan khẳng định, ngôn ngữ đe dọa của Mỹ sẽ không mang lại lợi ích cho bất kỳ ai.

Linh mục Brunson bị bắt giữ sau cuộc đảo chính bất thành hồi năm 2016 ở Thổ Nhĩ Kỳ. Ông Brunson bị truy tố vì bị cáo buộc có liên kết với đảng Công nhân người Kurd ngoài vòng pháp luật và giáo sĩ lưu vong Fethullah Gulen – nhân vật bị cáo buộc chủ mưu vụ đảo chính bất thành năm 2016 để lật đổ Tổng thống Erdogan. Một tòa án Thổ Nhĩ Kỳ hôm 1-8 đồng ý cho phép ông Brunson rời nhà tù chuyển sang hình thức quản thúc tại gia vì lo ngại vấn đề sức khỏe, nhưng vẫn không cho phép ông này trở về Mỹ. Và mọi việc tiếp tục rơi vào ngõ cụt, theo vòng luẩn quẩn cảnh báo và trả đũa.

Ngoại trưởng Pompeo và người đồng cấp Cavusoglu được cho là sẽ tiếp tục nói chuyện về vấn đề này bên lề hội nghị Ngoại trưởng ASEAN tại Singapore diễn ra từ ngày 1 đến 4-8 tới. Đây có thể là dấu hiệu cho thấy hai nước đồng minh NATO đang tìm cách giảm căng thẳng, nhất là trong bối cảnh mối quan hệ giữa hai nước đang đạt đến một “điểm  nóng” đáng sợ.

THANH VĂN