Mặc dù chiến dịch vận động tranh cử Tổng thống Philippines năm 2022 vẫn chưa chính thức bắt đầu nhưng nhiều diễn biến kịch tính đã xảy ra trong bối cảnh  hàng loạt ứng cử viên ấn tượng đã lộ diện.

Cựu võ sĩ vô địch quyền anh nổi tiếng Manny Pacquiao hiện là ứng viên thu hút sự chú ý của cử tri Philippines. Ảnh: AFP

Ngày 8-10 là thời hạn cuối cùng để các ứng viên tham gia tranh cử. Trong những nhân vật chính thức lộ diện có con trai cựu độc tài Ferdinand Marcos là Ferdinand "Bongbong" Marcos Jr Thượng nghị sĩ kiêm cựu võ sĩ quyền Anh huyền thoại Manny Pacquiao, Phó Tổng thống Leni Robredo và Thị trưởng Manila kiêm cựu diễn viên Isko Moreno.

Giáo sư lịch sử và khoa học chính trị tại Đại học Bách khoa Philippines - ông Richard Heydarian cho biết chưa có ứng cử viên sáng giá và đây sẽ là "cuộc cạnh tranh khá gay gắt". Theo luật bầu cử ở Philippines, các ứng viên chỉ trải qua một vòng bỏ phiếu. Điều này có nghĩa là ai có tỷ lệ phiếu bầu cao hơn sẽ trở thành tổng thống, bất kể tổng số phiếu bầu như thế nào. Trong một cuộc đua sít sao, chiến thắng là điều khó có thể đoán định. Và cuộc đua lần này ở Philippines đang đi theo xu hướng này. Theo ông, ứng cử viên được yêu thích nhất là bà Duterte-Carpio, con gái của ông Duterte. Tuy nhiên, cho đến ngày 8-10, bà Duterte-Carpio vẫn chưa tuyên bố ra tranh cử mà chỉ nộp giấy tờ tái tranh cử chức thị trưởng thành phố Davao.

Nhưng cũng có những ứng viên khá tiềm năng như cựu thượng nghị sĩ Ferdinand Marcos Jr (64 tuổi), con trai của cố Tổng thống gây tranh cãi Ferdinand Marcos. Ông Ferdinand Marcos lãnh đạo Philippines trong hơn 20 năm và đặt đất nước dưới chế độ thiết quân luật suốt gần 10 năm trước khi bị lật đổ và bỏ chạy sang Hawaii (Mỹ) vào năm 1986 và bị cáo buộc biển thủ hơn 10 tỷ USD. Ông Ferdinand Marcos Jr quay về Philippines năm 1991 và cùng các thành viên trong gia đình giữ nhiều vị trí trong chính quyền.

Ông là người ủng hộ chính sách của Tổng thống Duterte và tham gia cuộc tranh cử với thông điệp đoàn kết đất nước. Với tiềm lực tài chính, chính trị gia này được xem là ứng cử viên nặng ký nhưng quá khứ của gia đình có thể sẽ là điều cản trở ông đạt mục tiêu. Nhà bình luận Richard Heydarian nhận định gia đình Marcos chịu ảnh hưởng bởi lịch sử trong khi người dân Philippines luôn lo ngại về tham nhũng. Ông nói: "Vấn đề tham nhũng là điều rất nhạy cảm đối với nhiều người".

Đối thủ đáng gờm của ông Marcos là Phó tổng thống Maria Leonor Robredo. Nữ chính trị gia 56 tuổi này chính là người vượt qua ông Marcos trong cuộc đua tranh chiếc ghế phó tổng thống hồi năm 2016. Là một luật sư nhân quyền, bà Robredo là người chống đối mạnh mẽ chính sách của Tổng thống Duterte, đặc biệt là cuộc chiến chống tội phạm ma túy gây tranh cãi của nhà lãnh đạo này. Dù không có tiềm lực tài chính và bộ máy vận động mạnh mẽ, bà Robredo vẫn được đánh giá cao nhờ những nỗ lực ở nhiệm kỳ qua trong việc bình đẳng giới, nữ quyền phụ nữ, cứu trợ thiên tai, chống dịch COVID-19. Tuy nhiên, dù có danh tiếng trên cả nước, nhưng kết quả khảo sát gần nhất cho thấy bà Robredo vẫn đứng sau cùng trong số các ứng viên.

Một ứng viên đang thu hút sự chú ý nhất là thượng nghị sĩ Manny Pacquiao 43 tuổi. Ông được xem là một trong các tay đấm quyền Anh vĩ đại nhất lịch sử nước này. Lớn lên từ nghèo khó, huyền thoại này tham gia tranh cử với cam kết quét sạch tham nhũng và giúp đỡ những người nghèo khổ.  Nhưng theo giáo sư Heydarian, kể từ khi vào thượng viện, ảnh hưởng và vị thế của ông Pacquiao không mấy nổi trội. "Ông tham gia cuộc đua này trong khi vẫn còn nhiều hoài nghi về bản lĩnh chính trị của ông. Ông đã không có màn trình diễn ấn tượng nhất với tư cách là thượng nghị sĩ", giáo sư Heydarian nói. Theo chuyên gia này, thay vì chạy đua chiếc ghế phó tổng thống, ông Pacquiao lại "vượt rào" bước lên vũ đài cao nhất khiến cử tri cảm thấy "quá vội vàng". Nhưng sự lôi cuốn của cái tên Pacquiao đối với người nghèo có thể giúp ông có được lợi thế trong chặng đua này.

Một ngôi sao khác cũng lớn lên từ nghèo khó như ông Pacquiao là đương kim Thị trưởng Manila Francisco Domagoso (47 tuổi). Trải qua tuổi thơ cơ cực, ông Domagoso tình cờ bén duyên với nghiệp điện ảnh trở nên nổi tiếng với nghệ danh Isko Moreno và lấy đó làm bệ phóng cho sự nghiệp chính trị từ cuối thập niên 1990. Giới quan sát nhận định ông Domagoso là nhân vật dân túy như Tổng thống Duterte, nhưng với phong cách khác biệt.

KHẢ ANH