Khoảng 200 đại biểu đã tham dự hội thảo công bố Đề án Xây dựng thành phố thông minh (TPTM) tại Đà Nẵng hôm 10-4. Đây cũng là địa phương tiên phong cả nước xây dựng TPTM nhằm mục tiêu giải quyết các thách thức trong quá trình phát triển đô thị và tạo ra động lực mới để phát triển trong tương lai.

Đà Nẵng ký kết hợp tác chia sẻ kinh nghiệm trong xây dựng thành phố thông minh giữa 3 thành phố lớn.

Bám sát mục tiêu Nghị quyết 43

Xây dựng TPTM là bước cụ thể hóa nội dung quan trọng trong NQ43 của Bộ Chính trị, do vậy trong quá trình triển khai phải bám sát mục tiêu TPTM được nêu trong Nghị quyết (NQ) 43. Ông Lê Trung Chinh, Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng cho biết, NQ43 của Bộ Chính trị nêu mục tiêu tới năm 2030 hoàn thành  xây dựng Đà Nẵng là đô thị thông minh kết nối đồng bộ với các mạng lưới đô thị thông minh trong nước và khu vực ASEAN”. Đến năm 2045, Đà Nẵng trở thành đô thị lớn, sinh thái và thông minh, là trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và TP biển đáng sống đạt đẳng cấp khu vực châu Á. Để thực hiện điều này, Đà Nẵng phải thực hiện 3 quá trình chuyển đổi về kinh tế, xã hội và quản trị. Trong đó mô hình chính quyền và đô thị thông minh là nhân tố cốt lõi, giúp điều hành tốt hệ thống kinh tế xã hội, kết nối được các chủ thể từ người dân, các cộng đồng với khối doanh nghiệp hướng tới tăng trưởng nhanh, đổi mới và tiến bộ.

Theo ông Chinh, từ năm 2014 trên nền tảng Hệ thống chính quyền điện tử, tập đoàn IBM đã trao “Giải thưởng TP thông minh” với nguồn tài trợ 400.000 USD cho Đà Nẵng. Tập đoàn này cũng tư vấn cho TP Khung kiến trúc TPTM  phiên bản 1.0. Từ đây TP  bắt đầu triển khai thí điểm một số ứng dụng thông minh trong các lĩnh vực giao thông, thoát nước, an toàn thực phẩm. Hiện TP đang  nỗ lực xây dựng TPTM để chuyển quản lý đô thị và cung cấp dịch vụ công từ truyền thống sang tự động dựa trên khoa học công nghệ, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), Internet của vạn vật (IoT), dữ liệu lớn (Big Data).

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Phan Thị Mỹ Linh cho biết, Đà Nẵng là TP đi đầu trong triển khai đề án xây dựng TPTM. Với đặc thù là mô hình mới, nhiều quan điểm phát triển khác nhau, tuy nhiên bà Linh cho rằng điều cốt lõi của TPTM vẫn phải lấy người dân làm trung tâm, phục vụ tiện ích tốt nhất cho người dân. Theo bà Linh, xây dựng TPTM hướng tới tăng trưởng xanh là xu hướng hiện nay, Đà Nẵng tuy có kết quả tích cực trong phát triển đô thị, nhưng vẫn còn những tồn tại về quy hoạch, quản lý quy hoạch chưa theo kịp thực tế. Do đó, khi xây dựng TPTM, Đà Nẵng cần đặt yêu cầu là đô thị trung tâm, lan tỏa của vùng, phải đưa ra được mục tiêu cụ thể từng giai đoạn để phát triển. Theo đó, TPTM cần tập trung xây dựng cơ sở dữ liệu lớn, phân bổ nguồn lực đầu tư hợp lý giữa các ngành, lĩnh vực để không chồng chéo, cuối cùng cần đa dạng hóa nguồn lực từ mạng lưới TPTM ASEAN, từ các DN, nhà đầu tư.

Đà Nẵng ký kết hợp tác với DN trong xây dựng TPTM.

Những gợi mở cho Đà Nẵng

Do là mô hình mới, chưa có kinh nghiệm ở Việt Nam, do vậy việc tiên phong xây dựng TPTM của Đà Nẵng còn có ý nghĩa rất lớn với nhiều địa phương khác. TS Nguyễn Thanh Phúc, Cục trưởng Cục tin học hóa, Bộ TT&TT cho biết, có một mối quan hệ rất gắn bó giữa Chính quyền điện tử (CQĐT) với TPTM. Cả hai đều có quan điểm chung lấy người dân làm trung tâm. CQĐT tập trung vào việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến, TPTM chú trọng đến cung cấp sản phẩm, dịch vụ tiện ích phục vụ công dân của đô thị. Cả hai đều phải dựa trên nền tảng CNTT. Ông Phúc nói, nếu đã có CQĐT mạnh, đương nhiên gắn với công dân điện tử thì đô thị đó sẽ có lợi thế lớn để xây dựng TPTM. Theo ông Phúc, TPTM, cơ bản là các ứng dụng thông minh phổ biến để phục vụ người dân. Đơn cử về vấn đề giao thông hiện nay với hàng loạt áp lực như: ô nhiễm khí thải nhà kính và mức độ tiêu thụ năng lượng; ùn tắc giao thông; cải thiện việc quản lý và lịch trình di chuyển; tối ưu việc lựa chọn phương thức vận chuyển và cho phép áp dụng đa phương thức một cách liền mạch; nâng cao an toàn giao thông công cộng... Để giải quyết những vấn đề đó cần các ứng dụng thông minh như: Hệ thống dựa trên GPS cho việc theo dõi các phương tiện giao thông theo thời gian thực; Hệ thống theo dõi xe dựa trên GPS; Hệ thống đỗ xe thông minh; Hệ thống đèn tín hiệu thông minh.

Trong xây dựng TPTM, ngoài yếu tố nhân lực, dữ liệu thì nền tảng CNTT đóng vai trò cơ bản. Dù thuật toán có tốt đến mấy, dữ liệu lớn đến đâu, nhưng nền tảng CNTT không đủ mạnh cũng không thể có TPTM. Ông Lê Hồng Hà, Phó Chủ tịch Hội Tin học Việt Nam cho biết, TPTM là thành phố gắn kết các công dân và cơ sở hạ tầng với nhau bằng kỹ thuật số. TPTM được vận hành bằng các công nghệ, các thiết bị thông minh, mà nền tảng của các công nghệ, các thiết bị thông minh này (AI, Big Data, IoT, Robotics...) là CNTT. CNTT là thành phần cốt lõi của TPTM, nói một cách khác, TPTM không thể tồn tại nếu không có một nền tảng CNTT mạnh. Ông Hà nói, chỉ số ICT Index cao (tức là ứng dụng CNTT tốt) thì năng lực cạnh tranh tốt, cải cách hành chính tốt, thương mại điện tử phát triển, thu nhập bình quân đầu người cao. Mà khi thu nhập bình quân đầu người cao thì đầu tư cho CNTT cao, sẽ có chỉ số ICT Index cao. Đà Nẵng có 10 năm liên tiếp đứng đầu chỉ số ICT Index, có nghĩa là đã giải quyết tốt bài toán nền tảng CNTT mạnh. Do vậy, việc hướng tới TPTM sẽ có nhiều thuận lợi.

Ông Nguyễn Quang Thanh, Giám đốc Sở TT&TT Đà Nẵng cho biết, Đề án TPTM tập trung vào 6 trụ cột và 16 lĩnh vực ưu tiên, lộ trình thực hiện được chia làm 3 giai đoạn với các mục tiêu cụ thể tới năm 2030. Để đạt được mục đích đề ra, Đề án xác định 53 chương trình, dự án trọng điểm do 12 cơ quan chủ trì thực hiện, tổng kinh phí 2.140 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách chiếm 30%.

HẢI HẬU

Bên cạnh Hội thảo, Đà Nẵng còn tổ chức hoạt động triển lãm giới thiệu các giải pháp, sản phẩm thông minh, ứng dụng thông minh phục vụ trong đời sống. Các giải pháp, sản phẩm này có tính ứng dụng cao, mang lại hiệu quả rõ rệt, đặc biệt ứng dụng vào xây dựng TPTM. Hội tin học Việt Nam đã tiến hành trao giấy chứng nhận 10 năm dẫn đầu chỉ số Vietnam ICT Index cho TP Đà Nẵng. Sở TT&TT Đà Nẵng ký kết hợp tác với các đối tác trong việc triển khai xây dựng TPTM tại Đà Nẵng.