Đắc Lắc là một trong những địa phương có số dân di cư đến ngoài kế hoạch nhiều nhất ở Tây Nguyên. Do thiếu nguồn lực nên việc quy hoạch, sắp xếp ổn định dân di cư đến vẫn còn nhiều hạn chế, đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào vẫn còn nhiều khó khăn.

Theo UBND tỉnh Đắc Lắc, sau khi rà soát tổng số dân di cư đến còn sinh sống gần rừng, trong rừng, tỉnh Đắc Lắc đã xây dựng, phê duyệt 15 dự án bố trí ổn định cho 5.762 hộ với 25.927 khẩu là đồng bào di cư đến ngoài kế hoạch vào các vùng quy hoạch giai đoạn 2013 - 2020, với tổng nguồn vốn đầu tư trên 635,7 tỷ đồng. Trong đó có 11 dự án đang triển khai như: Điều chỉnh quy hoạch bố trí dân di cư đến ngoài kế hoạch xã Ea Kiết (H. Cư Mgar); xã vùng sâu Ea Mdoal, Cư Kroa (H. MĐrắc); các tiểu khu 1407, 1409, 1415, 1388 và xã Krông Nô (H. Lắc); xã vùng sâu Cư Kbang, Ia Jlơi (H. Ea Súp)… Trên thực tế, do quá khó khăn về nguồn vốn nên tỉnh chỉ mới sắp xếp, ổn định được 1.347 hộ dân (bằng 33% so với mục tiêu của 11 dự án), trong đó có 847 hộ được ở tập trung trong vùng quy hoạch, 500 hộ ổn định tại chỗ. Tỉnh đã tiến hành thu hồi đất các công ty nông, lâm nghiệp để khai hoang cấp bình quân mỗi hộ 400m2 đất ở, 1,32ha đất sản xuất; đồng thời, trong vùng dự án xây dựng nhiều công trình kết cấu hạ tầng (hệ thống đường giao thông nông thôn, trường học, công trình thủy lợi, giếng nước sinh hoạt…).

Theo đánh giá của UBND tỉnh, số hộ dân vào sinh sống ở các vùng quy hoạch tuy cuộc sống còn khó khăn, song đã có nhiều chuyển biến tích cực. Đồng bào đã sản xuất ổn định. 100% số hộ được khám chữa bệnh miễn phí. Hơn 40% dân số được sử dụng nước hợp vệ sinh. Phần lớn các cháu trong độ tuổi đều đến trường… Hiện nay, tỉnh Đắc Lắc vẫn còn một bộ phận dân di cư đến ngoài kế hoạch, cùng với số hộ dân chưa đưa vào vùng quy hoạch sinh sống trong các khu rừng, vùng trũng thường xuyên bị ngập lụt, xa các trung tâm xã, khu dân cư nên điều kiện về giao thông đi lại, chăm sóc sức khỏe, học hành của con em còn gặp nhiều khó khăn… Tỉnh kiến nghị với Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương bố trí đủ nguồn vốn cho các dự án theo kế hoạch; đồng thời tạo điều kiện để tỉnh được chuyển đổi mục đích sử dụng đất trong vùng đã lập dự án (đất lâm nghiệp bị chiếm dụng trái phép) mà người dân đang sản xuất nông nghiệp, để góp phần ổn định sản xuất, đời sống cho đồng bào di cư đến ngoài kế hoạch trong những năm gần đây.

QUANG HUY