Tuổi trẻ vốn dĩ là khoảng trời nhiều mơ mộng, lưu dấu quãng thời gian đẹp nhất, nhiều lưu luyến nhất trong cuộc đời mỗi con người. Ấy vậy, chỉ vì những phút ham chơi bồng bột, mà 1 nam thanh niên đã đánh mất cơ hội trải nghiệm cuộc sống tự do, trả giá sau song sắt từ khi tuổi chưa chớm đôi mươi. Chỉ vì không hiểu biết về pháp luật và những phút bồng bột của tuổi trẻ, nam phạm nhân Tô Xuân Định (1989) đã phải dành hơn chục năm thanh xuân để tiếc nuối quãng đời tươi đẹp, tự do.

Phạm nhân Tô Xuân Định trải lòng với phóng viên tại cuộc gặp gỡ.

Chúng tôi gặp nam phạm nhân ấy trong một chuyến công tác đầu Xuân năm 2021, tại trại giam Đắc Tân (Bộ Công an), được nghe những lời tự sự đầy ăn năn, tiếc nuối của Định về những ký ức đã đưa đẩy đến những ngã rẽ tối tăm. Là con thứ 3 trong một gia đình nghèo khó tại Đắk Nông, học hết lớp 6, Định nghỉ ở nhà để phụ bố mẹ làm rẫy cà-phê. Chính những tháng ngày không đến trường ở thời tuổi trẻ nông nổi ấy đã khiến Định gặp gỡ và quen với bạn xấu, dẫn đến va chạm, mâu thuẫn và gây thương tích cho người khác vào cuối tháng 8-2008.

Quá sợ hãi, Định đã cùng nhóm bạn trốn sang Đà Lạt (Lâm Đồng). Hai người bạn thì thuê một căn phòng trọ để tá túc, còn Định ở nhờ nhà chị gái và xin làm công việc trông coi quán Internet để kiếm sống qua ngày. Được khoảng 10 ngày, vì đã hết tiền tiêu xài mà chưa có lương, Định cùng 2 người bạn lên kế hoạch cướp tài sản. Sau khi thuê xe máy, anh ta vào tiệm điện thoại, giả vờ xem hàng rồi giật và chạy mất. Chỉ trong khoảng một tiếng sau, anh ta cùng đồng bọn đã bị bắt. Những tháng ngày tự do dần khép lại sau song sắt ở tuổi 19.

Liên tiếp những ngày sau đó, Tô Xuân Định luôn tìm cách quậy phá, không chấp hành những quy định cải tạo, phải chuyển hết trại giam này đến trại giam khác. “Tôi đã “sở hữu” tới 4 tội liền: Cướp tài sản; Cướp giật tài sản; Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Cố ý gây thương tích nên nghĩ còn gì nữa đâu”… Thế là nản. Lúc đó, chưa xác định được tư tưởng, cũng chẳng nghĩ đến chuyện giảm án, tôi chỉ muốn tỏ ra bướng bỉnh, phá phách càng nhiều để thể hiện sự bất mãn của bản thân”, nam phạm nhân ngậm ngùi nhớ lại.

Phải đến gần 7 năm sau, khi bản thân cũng đã lớn hơn một chút, được gia đình thăm gặp, nhắn nhủ và được sự quan tâm, động viên của ban Giám thị trại giam, phạm nhân Định mới bắt đầu nghĩ đến chuyện sẽ nghiêm túc cải tạo để có thể tìm được cánh cửa “ngày trở về” tốt đẹp hơn. Tháng 3-2017, phạm nhân Tô Xuân Định được chuyển về trại giam Đắc Tân, gần gia đình hơn, cũng là một động lực để Định yên tâm cải tạo.

Suốt cuộc trò chuyện, phạm nhân Tô Xuân Định cứ chốc chốc lại đưa tay ngăn dòng xúc động trên đôi mắt. Những lầm lỗi của một thời tuổi trẻ vẫn khiến nam phạm nhân này day dứt khôn nguôi.

“Chỉ tiếc rằng mình ít học, không hiểu biết về pháp luật, giao du với bạn xấu rồi cùng làm ra những chuyện sai trái. Vì một phút bồng bột mà đánh mất cả tuổi thanh xuân! Bao nhiêu năm bố mẹ nuôi nấng mình, mà chưa từng một ngày phụng dưỡng, đã phải vào đây, bố mẹ lại càng thêm lo lắng… Năm nay, các cụ cũng đã 70 tuổi rồi, tôi chỉ mong sớm được trở về để chăm sóc, phụng dưỡng bậc sinh thành. Là con trai lớn mà tôi lại không thể ở bên cùng gánh vác. Càng mong ngóng ngày về, tôi lại càng thêm tiếc nuối vì những ngày đầu mới vào trại, bản thân cứ cố chấp, quậy phá mà không nhận ra việc cải tạo thật tốt mới có thể rút ngắn thời hạn trả án”, Định ngậm ngùi khi nhắc đến những sai lầm của mình.

N.Đ.T