Trên địa bàn xã Ea Kiết (huyện Cư Mgar, tỉnh Đắk Lắk), tỷ lệ hộ đồng bào dân tộc thiểu số H'Mông chiếm tỷ lệ đông nên vẫn còn tồn tại hủ tục tảo hôn lạc hậu. Trong đó, buôn H'Mông (xã Ea Kiết) được thành lập năm 1996 và đến nay, đã có hơn 240 hộ với hơn 1.110 người sinh sống, chủ yếu là đồng bào dân tộc H'Mông di cư tự do từ các tỉnh phía Bắc vào.

Chính quyền địa phương và lực lượng Công an đến nhà dân để thăm hỏi, tuyên truyền pháp luật.

Người dân nơi đây chủ yếu sống dựa vào phát nương, làm rẫy và trước đây, vẫn còn nhiều tập quán lạc hậu, trong đó có vấn nạn tảo hôn. Nhiều trẻ em ở đây vì hoàn cảnh khó khăn, nên phải bỏ học giữa chừng, rồi sau đó lập gia đình. Đó cũng là một trong những nguyên nhân khiến cho đời sống của người dân quanh quẩn trong sự nghèo khó. Nhờ sự vào cuộc của ấp ủy chính quyền, các ngành đoàn thể quyết liệt tuyên truyền, thuyết phục, nên đến nay, vấn nạn này đang dần được đẩy lùi.

 Những ngày đầu tháng 12-2021, chúng tôi cùng chính quyền địa phương và lực lượng Công an cơ sở đến buôn H'Mông ở xã Ea Kiết gặp gia đình anh Lò Văn Hùng (1997) và chị Hoàng Thị Nhi (1998).  Được biết hai vợ chồng cưới nhau vào năm 2012 khi Hùng đang 16 tuổi và Nhi 15 tuổi, đến nay hai vợ chồng đã có 2 đứa con, đứa lớn nay đã 8 tuổi. Bố mất sớm, vì hoàn cảnh gia đình khó khăn, nên đến lớp 5 thì Hùng đã bỏ học, ở nhà phụ giúp mẹ để nuôi 5 đứa em nhỏ. Rồi sau đó Hùng lấy vợ. Hiện nay, gia đình Hùng không có đất canh tác, phải đi làm thuê để lo cơm áo cho gia đình và chăm nuôi 2 đứa con nhỏ học hành. Tương tự, anh Hoàng Văn Dại (2002) lấy vợ mới 16 tuổi, còn vợ lúc đó chỉ mới 15 tuổi. Đến nay, 2 vợ chồng sắp sinh đứa con thứ 2 nên hàng ngày phải vất vả làm nương rẫy, trồng hoa màu để nuôi sống gia đình, nhất là lo cho 2 con nhỏ.

Theo ông Nguyễn Đình Hiệp, Chủ tịch UBND xã Ea Kiết, huyện Cư Mgar, tỉnh Đắk Lắk, cho biết: Đồng bào Mông ở phía Bắc di dân tự do vào địa bàn Ea Kiết vào năm 1996 thì ở trong rừng nên việc tuyên truyền pháp luật với họ rất hạn chế. Sau có nhiều chủ trương đưa họ về địa phương cũ thì họ không về nên đã định cư ở đây, sau đó thì Ủy ban tỉnh đã thành lập Buôn H'Mông và di dời ra buôn tái định cư này.

Đến nay thì tình hình tảo hôn đã giảm so với trước đây nhiều. Để bãi bỏ được cái hủ tục tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống thì Đảng bộ ban hành các chuyên đề tập trung cả hệ thống chính trị thực hiện tốt công tác tuyên truyền pháp luật đặc biệt là luật hôn nhân gia đình đến từng hộ dân, người dân để từng người dân hiểu được chủ trương, biện pháp và lợi ích của chính bản thân họ được hưởng lợi từ vấn đề pháp luật đó như các vấn đề về sức khỏe, kinh tế và lợi ích xã hội.

Hủ tục tảo hôn lạc hậu và hôn nhân cận huyết thống ở buôn H'Mông, xã Ea Kiết, huyện Cư Mgar đến nay đang được đẩy lùi nhờ sự vào cuộc tuyên truyền, vận động tích cực của cả hệ thống chính trị ở địa phương.

Quốc Dũng