Tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ là nhiệm vụ chính trị quan trọng, trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta. Thấm nhuần sâu sắc đạo lý "Uống nước nhớ nguồn", "Đền ơn đáp nghĩa" của dân tộc, Phòng Chính sách Quân khu 5 luôn nỗ lực làm tốt vai trò tham mưu, chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện có hiệu quả công tác này trên địa bàn Quân khu và tại Lào, Campuchia.

Đội K53 (Bộ CHQS tỉnh Kon Tum) quy tập hài cốt liệt sĩ trên đất bạn Lào.

Chiến tranh đã lùi xa, các nhân chứng nay đã mất hoặc già yếu, trí nhớ không còn minh mẫn, thông tin về mộ liệt sĩ ngày càng ít, độ chính xác không cao. Trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội, địa hình thay đổi nhiều, việc xác định nơi an táng ban đầu của liệt sĩ rất khó khăn. Quán triệt và thực hiện chỉ đạo của Ban chỉ đạo quốc gia 1237 (nay là Ban chỉ đạo quốc gia 515), Phòng Chính sách đã phối hợp với các cơ quan chức năng đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền các văn bản, chỉ thị của các cấp đến cán bộ, chiến sĩ và nhân dân với nhiều hình thức: đăng tải phổ biến nội dung, đối thoại trực tiếp trên truyền hình, phương tiện thông tin đại chúng, tiếp nhận và phúc đáp những thông tin về hài cốt liệt sĩ... Đồng thời Phòng tích cực tham mưu cho Quân khu tổ chức tập huấn, hướng dẫn nghiệp vụ cho các thành viên Ban Chỉ đạo 515 theo phân cấp; xác định rõ trách nhiệm của từng cơ quan, đơn vị, chính quyền địa phương và cả hệ thống chính trị, phát huy vai trò của các ban, ngành, đoàn thể trong và ngoài quân đội, phối hợp chặt chẽ giữa ta và bạn (Lào, Campuchia) trao đổi, xác minh nhiều nguồn thông tin về mộ liệt sĩ, tổ chức lực lượng bảo vệ, dẫn đường, kịp thời giải quyết những vấn đề nảy sinh, tạo điều kiện thuận lợi cho các đội quy tập của các đơn vị lực lượng vũ trang Quân khu làm nhiệm vụ.

Những năm qua, Phòng Chính sách đã tập trung tổng hợp thông tin liệt sĩ vào phần mềm quản lý theo mẫu thống nhất chung của toàn quân. Tiếp nhận và trả lời bằng văn bản về thông tin mộ liệt sĩ cho hơn 4.400 trường hợp. Tham mưu cho Ban Chỉ đạo 515 Quân khu chỉ đạo các tỉnh Quảng Nam, Đắk Lắk, Đắk Nông khảo sát những địa điểm xác định có mộ tập thể tiến hành xây dựng kế hoạch tìm kiếm, quy tập. Bên cạnh, chỉ đạo các tỉnh, thành phố tổ chức lực lượng xác minh, kết luận, lập kế hoạch tìm kiếm, quy tập trình cấp có thẩm quyền phê duyệt và tổ chức thực hiện. Hiện nay Phòng đang theo dõi, chỉ đạo các địa phương, đơn vị tiến hành kết luận địa bàn và lập bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ.

Với tinh thần trách nhiệm cao, 5 năm qua các địa phương, đơn vị đã quy tập được 1.210 hài cốt liệt sĩ trong nước (có tên 416); quy tập tại Lào và Campuchia 444 hài cốt liệt sĩ. Đối với những hài cốt liệt sĩ quy tập trên đất bạn, Phòng Chính sách đã tham mưu cho Quân khu chỉ đạo phối hợp với các tỉnh bạn tổ chức thờ phụng, bảo quản thận trọng, chu đáo, chặt chẽ, thực hiện lễ tiễn, bàn giao đúng theo thông lệ quốc tế. Sau khi đón nhận hài cốt liệt sĩ về nước, Tỉnh ủy, UBND các tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai, Kon Tum tổ chức trọng thể lễ viếng, truy điệu và an táng trang nghiêm, đúng nghi thức. Những hài cốt liệt sĩ xác định được tên, quê quán thì tổ chức bàn giao cho gia đình, địa phương. Tất cả các hài cốt quy tập được lấy mẫu sinh phẩm lưu trữ đúng quy định. Hằng năm và sau từng đợt làm nhiệm vụ, hướng dẫn và tiến hành hội nghị sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm, làm rõ ưu điểm, khuyết điểm, nguyên nhân, rút ra kinh nghiệm và xác định mục tiêu, phương hướng, nhiệm vụ trong thời gian tới theo đúng chỉ đạo, hướng dẫn của Ban chỉ đạo quốc gia 515.

Có thể khẳng định, Phòng Chính sách đã hoàn thành tốt chức năng là cơ quan thường trực của Ban chỉ đạo 515 Quân khu 5, quán triệt và thực hiện nghiêm túc chỉ thị, mệnh lệnh, sự chỉ đạo, kế hoạch, hướng dẫn của cấp trên về thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ đến năm 2020 và những năm tiếp theo. Những việc làm thiết thực đó góp phần giảm bớt nỗi đau mất mát đối với thân nhân liệt sĩ, đáp ứng sự mong mỏi của đồng bào và chiến sĩ cả nước, góp phần vào sự ổn định chính trị - xã hội, tăng cường quốc phòng - an ninh.

NGỌC DIỆP