(Cadn.com.vn) - Trận chiến đường phố đẫm máu giữa những người ủng hộ và phản đối chính phủ Kiev ở Odessa đang từng bước đưa Ukraine đến gần hơn với chiến tranh.

Ít nhất 42 người chết, hơn 170 người bị thương trong vụ hỏa hoạn và đụng độ mới nhất này, xảy ra tại thành phố cảng miền nam Odessa nằm bên bờ biển Đen vào đêm 2-5.

Ngay sau đó, ít nhất 130 người đã bị bắt giữ và có khả năng phải đối mặt với nhiều cáo trạng từ tham gia bạo động đến cố ý giết người, dẫn đến việc tòa nhà công đoàn của thành phố Odessa bị đốt cháy. Bởi theo Reuters, hầu hết những người thiệt mạng là do ngạt khói hoặc chết sau khi nhảy từ cửa sổ tòa nhà này. Đây là sự cố tồi tệ nhất ở Ukraine kể từ khi cuộc nổi dậy kết thúc bằng việc tổng thống được dân bầu cử, ông Viktor Yanukovich phải tháo chạy khỏi đất nước.

Xung đột đẫm máu bùng phát tại Odessa trong đêm 2-5, dẫn đến việc tòa nhà công đoàn thành phố bị đốt cháy. Ảnh: Reuters

Từ Odessa...

Ukraine tuyên bố quốc tang 2 ngày, tưởng nhớ các nạn nhân thảm kịch lần này đồng thời khẳng định sẽ “điều tra kỹ càng”. Ngày 4-5, Thủ tướng tạm quyền Ukraine Arseniy Yatsenyuk đến thăm thành phố cảng Odessa, nhằm “gặp gỡ các nhà lãnh đạo xã hội, chính trị, văn hóa và kinh tế”, động thái lấy lại tinh thần cho khu vực đang có xu hướng ngã về Nga này.

Trong khi đó, Moscow bày tỏ sự “giận dữ” trước những sự kiện diễn ra tại Odessa và lên án sự vô trách nhiệm mang tính chất tội phạm” của Kiev. Điện Kremlin tuyên bố, chính phủ Kiev và các nước phương Tây phải chịu trách nhiệm về vụ việc này. Tuy nhiên, Ukraine tố ngược lại rằng, bạo lực bị kích động bởi những người biểu tình nước ngoài đến từ Transdniestria, khu vực ly khai thân Nga nơi Moscow có đơn vị đồn trú. Bước đầu, Liên minh Châu Âu (EU) bày tỏ thương cảm những nạn nhân trong các vụ đụng độ này, đồng thời hối thúc “tất cả mọi người” hãy kiềm chế tối đa. EU cũng nhấn mạnh cần mở một cuộc điều tra “độc lập” để xác định nguyên nhân xảy ra thảm kịch và đưa những kẻ chịu trách nhiệm ra công lý.  

“Thảm án” Odessa diễn ra cùng ngày Kiev mở chiến dịch “chống khủng bố” quy mô lớn nhất từ trước đến nay nhằm giành lại quyền kiểm soát từ các lực lượng ly khai ở phía đông, nơi lực lượng ly khai tuyên bố thành lập “Cộng hòa Nhân dân Donetsk”. Phe ly khai dự kiến tổ chức trưng cầu dân ý vào ngày 11-5 để thoát khỏi Ukraine và trở thành một phần lãnh thổ của Nga, tương tự như Crimea.

... Đến Donetsk

Thật sự, các hoạt động quân sự ở phía đông bị lu mờ bởi bạo lực chưa từng thấy ở Odessa, nơi cách xa vài trăm ki-lô-mét. Tuy nhiên, cuộc chiến ở miền đông cũng không hề nguội mặc dù phe ly khai trả tự do cho 7 quan sát viên Tổ chức An ninh và Hợp tác Châu Âu (OSCE).

Kiev vẫn kiên trì với chiến dịch quân sự lớn nhất từ trước đến nay. “Chúng tôi không dừng lại”, Bộ trưởng Nội vụ Arsen Avakov cho biết trên Facebook. Giới chức Donetsk cho biết, các tay súng bắn tỉa đã nằm chờ lệnh trên các nóc nhà tại Kramatorsk. Hầu hết các cửa hàng đều đóng cửa. Một bầu không khí hoảng loạn bao trùm. Vasyl Krutov, người đứng đầu “trung tâm chống khủng bố” ở phía đông, tuyên bố tại một cuộc họp báo: “Những gì chúng ta đang phải đối mặt tại khu vực Donetsk và các vùng phía đông không chỉ là các cuộc nổi dậy trong thời gian ngắn, đó thực tế là một cuộc chiến tranh”.

Đụng độ bạo lực lây lan từ trung tâm ly khai miền đông đến Odessa, khu vực xa biên giới Nga, làm gia tăng lo ngại về tình trạng bất ổn sâu rộng tại đất nước 45 triệu dân này. Mặc dù vậy, giới phân tích cho rằng, Mỹ và phương Tây dường như vẫn chưa có động thái gì để ngăn chặn bạo lực lan rộng hơn nữa và dường như đang “thêm dầu vào lửa”. Tờ báo Đức “Bild am Sonntag” cho biết, hàng chục chuyên gia của Cục Tình báo Trung ương (CIA) và Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) đang cố vấn cho chính phủ Ukraine.

Ukraine đang tiến đến bờ vực chiến tranh, nhất là khi Nga và các nước phương Tây vẫn duy trì những quan điểm hoàn toàn trái ngược nhau.          

Khả Anh