Tham gia hàng loạt buổi hội thảo, nghe những “quản lý”, nhà phân phối (NPP) vẽ viễn cảnh ngồi mát ăn bát vàng, hàng loạt người đã đun tiền vào hệ thống đa cấp của Cty Thiên Ngọc Minh Uy (TNMU) nuôi giấc mộng làm giàu. Giấc mơ hái tiền, đổi đời đâu không thấy, nhiều người nay đứng ngồi không yên, đối mặt với nợ nần chồng chất sau khi tập đoàn đa cấp này vừa chính thức “khai tử”...

Một bản hợp đồng của TNMU.

Vỡ giấc mộng đổi đời

Cuối tháng 4-2017, Cục Quản lý Cạnh tranh - Bộ Công Thương chính thức thông báo kết quả xử lý sai phạm của doanh nghiệp đa cấp - Cty TNHH TNMU, cụ thể là số liệu đại lý và người tham gia bán hàng đa cấp của Cty này đã có 13 hành vi vi phạm quy định tại Nghị định 42 và pháp luật có liên quan tại 34 tỉnh, thành phố trên cả nước. Mức xử phạt cũng được đưa ra là hơn 1,5 tỷ đồng. Thông báo cũng nêu rõ, có hơn 250.000 người từng được cấp các mã thành viên của TNMU trên toàn quốc và số lượng thành viên tham gia theo hình thức chân rết của hệ thống đa cấp với mô hình hoạt động tinh vi này lên tới hơn 1 triệu người. Bộ Công Thương cũng yêu cầu TNMU phải giải quyết quyền lợi cho người tham gia bán hàng đa cấp theo quy định.

Yêu cầu là vậy, song, để những bị hại đòi lại những gì đã mất nghe ra rất khó khăn. TP Đà Nẵng những ngày đầu tháng 9, tôi lân la tìm gặp những “đối tác”, NPP của TNMU. Bà Thu M., trú Q. Hải Châu cứ vò đầu bứt tai tự trách mình sao quá tin lời đường mật của các NPP “cấp trên”, nhưng đã quá muộn mằn. Tháng 4-2016, bà gặp được “nhà kinh doanh” của TNMU - tên Ng. Ban đầu là những câu chuyện xã giao, thăm hỏi sức khỏe, công việc, cuộc sống gia đình, rồi tiến xa hơn là kịch bản kinh doanh làm giàu không khó, thu nhập mỗi tháng có thể hàng chục, thậm chí cả trăm triệu đồng mà Ng. vẽ ra. Đơn giản, bà chỉ cần đăng ký tham gia vào mạng lưới bán hàng của TNMU để được cấp mã thẻ, rồi mua hàng, giới thiệu cho bạn bè, người thân tham gia mạng lưới. Cứ thế, số lượng người bán hàng càng nhiều, hàng bán càng nhiều thì lợi nhuận, hoa hồng từ “trên trời rơi xuống” với bà càng nhiều.

Bà M., một nạn nhân tham gia mạng lưới kinh doanh đa cấp của TNMU kể chuyện với phóng viên Báo CATP.

Không chỉ hưởng lợi bằng vật chất, khi tham gia mạng lưới TNMU, bà M. và người thân còn được hứa hẹn bằng những chuyến du lịch miễn phí theo tiêu chuẩn “5 sao”. Cũng từ đó, bà M. theo Ng. xiêm áo lộng lẫy tham gia những buổi hội thảo do “người trưởng thành” từ TNMU tổ chức, đứng ra diễn thuyết. Những câu chuyện “giàu lên trong chớp mắt”, “hái tiền tỷ” mỗi năm, “ngồi mát ăn bát vàng”... liên tục được những “diễn viên” của TNMU “múa” trên bục sân khấu. Rồi đêm đến, Ng. về nhà bà M. ăn ngủ, ghé tai nhau chuyện trò. “Như lời cô Ng. và những người thuyết trình của TNMU nói tại các lần hội thảo thì cứ giới thiệu được một người vào đường dây, người giới thiệu sẽ được hưởng 10% giá trị hợp đồng và hưởng theo cấp số nhân tương ứng với số người lôi kéo được” – bà M. kể.

Sau những lời mật ngọt, bà M. đem toàn bộ số tiền tích góp của mình và vay bạn bè, anh em tổng cộng hơn 450 triệu đồng đăng ký mua 42 mã sản phẩm với lời hứa sẽ nhận được lãi tiền tỷ sau 2 năm, chưa kể gốc góp vào. Các mặt hàng trong mã sản phẩm đăng ký tham gia chủ yếu là rau sạch, máy mát xa chân, hộp trang điểm, áo ngực, thuốc... Theo bà M., mỗi mã sản phẩm bà ký hợp đồng mua của TNMU do Ng. giới thiệu là 11.800.000 đồng, trong số đó bà đã nhận hàng 9 mã/42 mã đăng ký. Số còn lại, trong hợp đồng nêu rõ, sẽ hoàn trả lại tiền nếu bà chưa nhận sản phẩm về giới thiệu, tiêu thụ. Đến cuối tháng 4-2017, khi bà M. nghe tin TNMU bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp, bà vội liên hệ với Ng. và lên văn phòng giao dịch của TNMU tại Đà Nẵng để yêu cầu nhận về khoản tiền từng được công ty hứa hẹn, nhưng chỉ nhận được những lời giải thích và cam kết miệng sẽ trả lại tiền trong tháng 7 hoặc tháng 8-2017.

Chung nỗi thất vọng, ông T., chị Gi., bà N. cùng hàng chục người khác mà bà M. biết trong quá trình góp vốn kinh doanh cũng thở dài ngao ngán khi đi vay mượn và bỏ ra hàng trăm triệu đồng, có người trên 2 tỷ đồng nuôi hy vọng làm giàu từ TNMU, nhưng nay đang phải điêu đứng vì nợ nần chồng chất.

Những sản phẩm của TNMU với giá hơn 10 triệu đồng, giờ đây người bị hại bán không ai mua, cho không ai lấy.

Tham vọng viển vông

Theo lời những nạn nhân từng lỡ bước theo “con đường làm giàu” cùng TNMU thì các NPP khi bắt bạn với mình đều vẽ ra viễn cảnh rất tươi sáng. Thậm chí có người suốt ngày đến nhà chơi, đi chợ nấu ăn, đấm bóp lưng cho họ trước khi moi móc chuyện vốn liếng mới đưa ra bài toán tài chính, chủ yếu đánh vào tâm lý lo cho con cái về sau. Nạn nhân T. sau khi đầu tư gần 1 tỷ đồng vào TNMU nay mới vỡ lẽ ra rằng, bản thân, người thân, bạn bè, khách hàng của mình chẳng ai giàu lên được cả. Tất cả chỉ là mơ hồ, tham vọng viển vông. Ông T. kể: Trong những buổi hội thảo TNMU tổ chức, họ từng giới thiệu trong hệ thống kinh doanh của TNMU có hàng chục, hàng trăm “tỷ phú”, khiến mọi người ai cũng ghi nhớ, đưa hình mẫu đó vào bộ nhớ của mình để đặt mục tiêu phấn đấu: Mua được nhiều mã hàng và giới thiệu càng nhiều người tham gia mạng lưới cho TNMU càng tốt. Nhưng khi hay biết TNMU đổ bể, sai phạm, mọi người tìm hiểu qua các kênh mới vỡ lẽ, hình mẫu mình đang ngưỡng mộ chỉ là sự dối trá, tự khuếch trương nhảm nhí để lôi kéo người có tham vọng đổi đời vào bẫy.

Cũng vì quá tin lời đường mật từ các NPP của TNMU, nạn nhân T., M., Gi., N... đã ôm về hàng trăm mã hàng với giá trên trời, bây giờ bán không ai mua, cho không ai lấy. Dẫn chứng điều này, bà M. mang ra cho tôi xem mã hàng “áo ngực” (như bà M. nói thì trước khi nhận mã hàng này về giới thiệu và bán cho bạn bè, người thân, NPP của bà và những “chuyên gia” của TNMU từng diễn thuyết, phân tích rằng áo có khả năng trị các bệnh ung thư – PV) bà mua của TNMU với giá 11.800.000 đồng. Nhưng rồi khi mang đi giới thiệu mãi chẳng bán được cái nào. Đến khi biết TNMU đổ bể, sai phạm, những “chiếc áo trị ung thư” bà M. đem cho cũng chẳng ai lấy. Cuối cùng, cũng có những người nhận ra cái kết khi tham gia vào các tập đoàn kinh doanh đa cấp. Nói một cách công tâm, sự “thành công” của các NPP mà các Cty đa cấp vinh danh có hay không chỉ bản thân họ biết chứ chưa ai kiểm chứng nổi. Như cách đây 3 năm tôi thực hiện loạt bài phóng sự điều tra về Cty đa cấp A., chứng kiến cảnh họ giới thiệu cha con “tỷ phú” người Thái” tên W. nhờ theo A. nên trở thành 1 trong số 40 người có tài sản từ 85 triệu USD trở lên mà tạp chí Forbes từng bình chọn. Nhưng  thực tế khi chúng tôi thử tìm trên Google với những cụm từ như: “Tỷ phú Thái Lan W.” hay “W. kinh doanh A.”, “W + Amway”... đều không có một kết quả nào hiện hữu. Và trong bảng xếp hạng 40 người giàu nhất ở Thái Lan có tài sản từ 85 triệu USD trở lên do tạp chí Forbes bình chọn cũng chưa từng xuất hiện cái tên này.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, nạn nhân từng bước chân theo TNMU tại Đà Nẵng rất lớn, tuy nhiên do sợ xấu hổ, mất uy tín bản thân với bạn bè, người thân nên con số đứng ra khiếu nại tố cáo rất ít. Lãnh đạo Sở Công Thương cho hay, cùng với cả nước, khi tập đoàn TNMU đổ bể, hoạt động đa cấp của đơn vị này tại 370-Nguyễn Tri Phương, Đà Nẵng cũng đã dừng hẳn. Nhiều tháng qua, cũng có dăm bảy người khiếu nại tố cáo tập đoàn này để đòi quyền lợi và Sở đã giao cho Thanh tra sở tiếp nhận, từ đó có hướng dẫn cho người dân. Lãnh đạo Sở Công thương cũng khuyến cáo đến tất cả mọi người rằng, đừng hám lợi và tin các Cty hoạt động kinh doanh đa cấp, bởi đi theo con đường này, mọi tham vọng chỉ là viễn vông. Giấc mộng đổi đời chỉ là hư vô!

Công Hạnh