Mỹ đã tham gia vào cuộc chiến tranh kéo dài nhất ở Afghanistan, bắt đầu ngay sau ngày xảy ra vụ tấn công khủng bố 11-9-2001. Nhà Trắng đã lật đổ chính phủ Taliban và lực lượng Hồi giáo cực đoan Al-Qaeda của Osama bin Laden.

Kể từ đó, hầu hết các tàn dư của Al-Qaeda đã bị chuyển đến các nước Arab, nhưng Mỹ và các đồng minh của NATO vẫn đang chiến đấu với Taliban dưới cái cớ đảm bảo an ninh ở Afghanistan. Tuy nhiên, thực tế đang cho thấy, chiến dịch quân sự của họ trong 17 năm qua đã thất bại và cuộc chiến đã lan rộng từ phía nam và đông sang phía bắc, làm tăng mối lo ngại của các nước trong khu vực.

Nhiều người cho rằng, không có giải pháp quân sự cho cuộc xung đột ở Afghanistan và một thỏa thuận chính trị là điều bắt buộc cho hòa bình lâu dài ở Afghanistan. Tuy nhiên, chiến lược Afghanistan của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã cho thấy điều ngược lại. Chiến lược mới này, được xem là cách tiếp nối các chính sách của những người tiền nhiệm Barack Obama và George W. Bush ở Afghanistan. Trong đó, ông chủ Nhà Trắng quyết định tăng thêm lực lượng tại quốc gia Nam Á này cho đến khi đạt “chiến thắng cuối cùng”.

Cựu Tổng thống Afghanistan Hamid Karzai công khai lên án cách tiếp cận của ông Trump vì không có kế hoạch thúc đẩy một giải pháp hòa bình. Tuy nhiên, chính phủ Afghanistan hiện tại, ủng hộ kế hoạch mới của Mỹ và nhấn mạnh, Kabul vẫn cần sự hỗ trợ của nước ngoài. Lầu Năm Góc mới đây đã tuyên bố sẽ điều thêm khoảng 3.500 binh sĩ đến Afghanistan trong khuôn khổ kế hoạch tăng cường sự hỗ trợ của Washington cho quân đội quốc gia Tây Nam Á này, nâng tổng số quân Mỹ tại Afghanistan lên khoảng 14.500 người. 

Việc tăng quân như thế này là dấu hiệu mạnh mẽ cho thấy Mỹ vẫn muốn thể hiện cam kết quân sự của mình để đánh bại Taliban và IS. Tuy nhiên, cách tiếp cận này xem ra “lành ít dữ nhiều”. Đã có nhiều ý kiến cho rằng, Mỹ nên làm việc theo hướng đàm phán với Taliban và hợp tác với các nước trong khu vực để thúc đẩy hòa giải ở quốc gia đang bị chiến tranh tàn phá này. Hoặc, Nhà Trắng có thể đứng bên cạnh ủng hộ chính phủ của Tổng thống Ashraf Ghani hòa giải với các phần tử nổi dậy Taliban.

Bởi tình hình hiện tại cho thấy, những nỗ lực của Mỹ ở Afghanistan hiện nay cũng giống như năm 2001. Đã không có bất kỳ tiến triển nào và viễn cảnh tương lai cũng không hề sáng sủa. 

THANH VĂN