Trong khi ASEAN gia tăng quan ngại về việc căng thẳng thương mại giữa Mỹ - Trung ảnh hưởng khu vực, có nhiều ý kiến cho rằng, nhóm 10 nước thành viên này rất hy vọng, Nhật Bản và Trung Quốc sẽ tăng cường hợp tác để thúc đẩy nền kinh tế và phát triển khu vực, cũng như kỳ vọng Tokyo và Washington sẽ “định hình” cách hành xử của Bắc Kinh.

Có thể thấy, giờ đây, khi mối quan hệ giữa Tokyo và Bắc Kinh đã được cải thiện rõ rệt, chúng ta có thể thấy tầm quan trọng của một sáng kiến Nhật-Trung mới nhằm thúc đẩy các dự án hợp tác kinh tế chung ở các nước thứ ba. “Với tư cách là Chủ tịch luân phiên ASEAN hiện tại, Thái Lan mong muốn hai nước Trung-Nhật thực hiện thêm nhiều dự án trong khu vực, hy vọng Tokydo sẽ hướng Bắc Kinh tuân theo các tiêu chuẩn quốc tế như đảm bảo tính minh bạch trong đầu tư và tính bền vững nợ của nước nhận viện trợ”, chuyên gia Kavi nhấn mạnh. Hai chính phủ này đã đưa ra sáng kiến trong chuyến thăm Bắc Kinh của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe hồi tháng 10-2018. Các Cty và tổ chức kinh tế của Nhật, Trung đã ký kết hơn 50 dự án về cơ sở hạ tầng, tài chính, công nghệ thông tin và các lĩnh vực khác - bao gồm dự án phát triển một thành phố thông minh tiết kiệm năng lượng ở Thái Lan.

Cả hai nước đều có những gì khu vực cần. Trung Quốc có vốn và nhân lực, trong khi Nhật Bản có chuyên môn công nghệ và sự tinh tế. Cũng đã có những lời kêu gọi tăng cường nỗ lực của Nhật Bản   và Trung Quốc để kết thúc các cuộc đàm phán trong năm nay đối với Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) trong năm nay để khôi phục thương mại quốc tế và duy trì vai trò trung tâm của ASEAN. Đây là một hiệp định thương mại tự do toàn Châu Á gồm 16 thành viên mà ông nói là    “then chốt trong việc tránh tác động tiêu cực của những bất ổn trong tương lai”.

Rõ ràng, mối quan hệ Nhật - Trung và Mỹ - Trung ổn định là yếu tố quan trọng đối với sự phát triển và an ninh của Đông Nam Á, đặc biệt là khi căng thẳng thương mại giữa Washington và Bắc Kinh đã dẫn đến sự suy giảm của các nền kinh tế toàn cầu và khu vực.

THANH VĂN