Đình Vĩnh Bình - chứng nhân văn hóa, lịch sử
(Cadn.com.vn) - Đầu thế kỷ XIX, cùng với các đình làng Chiên Đàn, Mỹ Thạch, Thạch Tân..., đình làng Vĩnh Bình được dân làng chung công, góp sức xây dựng vào năm 1833, dưới thời vua Tự Đức. Đình được xây dựng tại làng Vĩnh Phúc, trực thuộc tổng Chiên Đàn, huyện Hà Đông, phủ Thăng Hoa (nay là xã Tam Thăng, TP Tam Kỳ). Bà Bùi Thị Nga, người gắn bó với những lễ hội dân gian ở đình, nay hơn 80 tuổi, bồi hồi nhớ lại: "Đình Vĩnh Bình đã trải qua bao biến cố của lịch sử. Nhưng trong tâm trí của những người con làng Vĩnh Bình, những đêm hội hè, những buổi tế lễ... thì chẳng ai quên được".
Trong kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, đình Vĩnh Bình trở thành cơ quan, trường học, nơi hội họp của các đoàn thể để bàn việc nước. Thời kỳ tiền khởi nghĩa, đình làng Vĩnh Bình là địa điểm "lý tưởng" để những người hoạt động cách mạng phát động phong trào, tổ chức nói chuyện tuyên truyền về đường lối cách mạng. Năm 1946, đình bị bom đạn chiến tranh tàn phá nặng nề. Và, từ tro tàn đổ nát đau thương, ngọn lửa đấu tranh cách mạng lại càng được khơi bùng lên mạnh mẽ, viết nên những trang sử vàng trong lịch sử đấu tranh giữ nước.
Từ năm 1948 - 1954, Tỉnh ủy Quảng Nam - Đà Nẵng đã chọn đình Vĩnh Bình làm khu dưỡng đường, nuôi giấu và điều trị bệnh cho cán bộ, là nơi hội họp của cán bộ tỉnh về nằm vùng hoạt động tại vùng Đông Tam Kỳ. Trong suốt cuộc kháng chiến chống Mỹ, đình tiếp tục là căn cứ hoạt động cách mạng ở vùng Đông Tam Kỳ, gắn với Bãi Sậy sông Đầm, địa đạo Kỳ Anh tạo thành những "cứ điểm" quan trọng.
Đình Vĩnh Bình đã được trùng tu. Ảnh: Bích Liên |
Sau chiến tranh và thời gian, đình làng Vĩnh Bình xuống cấp trầm trọng. Cuộc sống người dân vừa đi qua chiến tranh còn nhiều khó khăn nhưng vẫn ân nghĩa nặng tình với đình. Nhân dân trong làng thay nhau quét dọn, nhang khói ngày rằm, ngày lễ. Hằng năm cứ đến 28-8 âm lịch, dân làng sắm lễ vật, tổ chức cúng đình, nhằm biết ơn những bậc tiền nhân, các anh hùng liệt sĩ và nhằm giáo dục con cháu về truyền thống tốt đẹp của dân tộc, nhắc nhở giữ gìn, phát triển những giá trị tốt đẹp của quê hương.
Đầu tháng 8 - 2007, Ban vận động xây dựng đình làng Vĩnh Bình được thành lập. Qua thời gian vận động và tiến hành trùng tu xây dựng, ngôi đình khang trang cơ bản hoàn thành với tổng kinh phí hơn 330 triệu đồng. Năm 2009, đình làng Vĩnh Bình được công nhận là Di tích văn hóa - lịch sử cấp tỉnh. Được sự quan tâm đầu tư của nhà nước và sự đóng góp của nhân dân nơi đây, đình làng Vĩnh Bình đã được trùng tu khang trang và là điểm "về nguồn" của bao thế hệ...
Thảo Nguyên