Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đang chới với giữa những cáo buộc mang nặng “chủ nghĩa thân hữu” và vụ bê bối tài liệu giả. Đầu tiên là cáo buộc thiên vị bạn bè. Vụ tai tiếng xảy ra vào năm ngoái và liên quan đến việc bán một mảnh đất cho một người thân cận của ông Abe với mức giá được cho là chỉ bằng khoảng 1/10 giá trị thị trường. Nhưng vấn đề chưa dừng lại ở đó. Bộ Tài chính nước này sau đó thừa nhận đã thay đổi các tài liệu chính về vụ bê bối này để báo cáo lên Quốc hội.

Mặc dù thực tế rằng, các cuộc điều tra về vụ bê bối này sẽ kéo dài nhiều tuần hoặc thậm chí nhiều tháng và ông Abe tất nhiên vẫn nắm quyền, nhưng chính nó có thể làm tổn thương nghiêm trọng cơ hội tiếp tục nắm quyền thêm một nhiệm kỳ thứ 3 của ông Abe với tư cách là Chủ tịch đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền trong cuộc bầu cử tháng 9 tới. Và nếu vậy, ông Abe cũng sẽ mất đi cơ hội trở thành thủ tướng nắm quyền lâu nhất ở Nhật Bản sau chiến tranh.

Nguy cơ hiện hữu rất rõ ràng vì những lời chỉ trích nhắm vào ông Abe đang ngày càng bùng nổ ngay ở bên trong nội bộ LDP và các cuộc biểu tình nổ ra trên khắp các nước kêu gọi nội các của Thủ tướng Abe từ chức. Tổng thư ký LDP, Toshihiro Nikai, nói rằng, việc giả mạo tài liệu là vấn đề nghiêm trọng vượt quá sự tưởng tượng và không thể giải thích đơn giản là một sai lầm. Nghị sĩ Seiichiro Murakami của LDP thậm chí đã kêu gọi Thủ tướng Abe từ chức. Một số cuộc thăm dò cũng cho thấy, uy tín của Abe đã giảm mạnh và ông mất dần vị thế số 1 trước các đối thủ chính trong đảng.

Nếu chính phủ của Thủ tướng Abe vẫn loay hoay không thể tìm được lối ra, tỷ lệ ủng hộ nội các sẽ tiếp tục giảm mạnh, và các đối thủ của ông Abe ở ngay bên trong đảng cầm quyền có thể sẽ hành động ngay lập tức để lấy điểm cho cuộc bầu cử thủ tướng sắp tới. Nhưng nếu Bộ trưởng Aso, một đồng minh thân cận và là nhân vật chủ chốt trong chính phủ Thủ tướng Abe tuyên bố từ chức để chịu trách nhiệm về vụ việc này, điều đó càng làm suy yếu đáng kể vị thế của ông Abe.

Khó khăn chồng chất. Các vụ bê bối này cũng gây ra lo ngại về khả năng ông Abe trở thành “Thủ tướng vịt què” (giai đoạn “vịt què” là năm tháng cuối trong nhiệm kỳ cuối cùng của họ vì họ không được bầu lại nữa hoặc họ không thể tranh cử lần nữa) trong việc thực hiện các chính sách lớn của mình.

THANH VĂN