Bỏ ra số tiền lớn để mua bảo hiểm cho lô hàng thép trị giá hàng chục tỷ đồng nhưng khi xảy ra sự cố tàu chìm, Cty CP Sản xuất thép Việt Mỹ (Cty Thép Việt Mỹ) đã khóc ròng vì bị Cty Bảo hiểm Pjico Đà Nẵng từ chối bồi thường, gây thiệt hại nghiêm trọng.

1.799 tấn thép trị giá 23,4 tỷ đồng của Cty Thép Việt Mỹ bị chìm, khi trục vớt đã giảm giá trị, thiệt hại hơn 7 tỷ đồng.

BỎ LUẬT, CHỈ CĂN CỨ BÁO CÁO ĐIỀU TRA TAI NẠN!

Trao đổi với phóng viên các cơ quan báo chí, ông Lê Công Xinh- Tổng giám đốc Cty Thép Việt Mỹ cho biết, ngày 31-12-2016, Cty này và Cty Pjico thông qua chi nhánh của mình là Cty Pjico Đà Nẵng ký hợp đồng bảo hiểm nguyên tắc để bảo hiểm cho lô hàng 1.799 tấn thép trị giá 23,4 tỷ đồng. Tháng 10-2017, Pjico Đà Nẵng cấp đơn bảo hiểm hàng hóa vận chuyển trong lãnh thổ Việt Nam để bảo hiểm cho lô hàng của Cty Thép Việt Mỹ được vận chuyển bằng tàu Quang Trung 05-BLC (tàu Quang Trung) hành trình từ cảng Sơn Trà (Đà Nẵng) đến cảng Long Bình (Đồng Nai). Việc vận chuyển này được thực  hiện theo hợp đồng giữa Cty Bảo Phúc Thịnh (đơn vị vận chuyển lô hàng của Cty Thép Việt Mỹ) và Cty Ngọc Nhuận. Ngày 21-10-2017, khi đang trên hành trình vận chuyển lô hàng này thì tàu Quang Trung đã va chạm với phương tiện thủy nội địa New Port của Cty CP Đại lý Cypress Châu Á tại khu vực sông Nhà Bè, luồng Sài Gòn- Vũng Tàu làm toàn bộ lô hàng bị chìm cùng với tàu Quang Trung.

Theo ông Xinh, sau khi thỏa thuận với Pjico Đà Nẵng, Cty Thép Việt Mỹ đã tự bỏ chi phí thực hiện các thủ tục như trục vớt, vận chuyển lưu kho, thuê bán đấu giá với tổng số tiền hơn 10 tỷ đồng. Do lô hàng không còn đảm bảo chất lượng do bị gỉ sét nên sau đó chỉ bán được 15,6 tỷ đồng. Sau khi hoàn tất các thủ tục cần thiết theo quy định, chứng minh những tổn thất phải chịu, Cty Thép Việt Mỹ đã gửi hồ sơ đề nghị Pjico bồi thường bảo hiểm với giá trị 7,7 tỷ đồng. Trái với những dự tính ban đầu, Pjico đã từ chối bồi thường. Cty Thép Việt Mỹ đề nghị có buổi làm việc để thương lượng nhưng bất thành vì Pjico phản hồi là không sắp xếp được.

Đề cập đến nguyên nhân vì sao đối tác từ chối bồi thường bảo hiểm, ông Lê Công Xinh cho biết: “Phía họ căn cứ vào báo cáo điều tra tai nạn hàng hải của Cảng vụ Hàng hải TPHCM để bác đề nghị bồi thường, trong khi chúng tôi đủ căn cứ pháp lý để khẳng định mình hoàn toàn đủ điều kiện mà không thuộc trường hợp nằm trong điều khoản loại trừ bảo hiểm. Căn cứ cả Bộ luật Hàng hải và cả Luật Kinh doanh bảo hiểm thì họ không có căn cứ để từ chối nghĩa vụ bồi thường bảo hiểm đối với tổn thất của chúng tôi”, ông Xinh cho biết.

ÁP DỤNG ĐIỀU KHOẢN LOẠI TRỪ TRÁI LUẬT?

Lý giải cho việc từ chối bồi thường bảo hiểm, phía Pjico dẫn báo cáo điều tra của Cảng vụ Hàng hải TPHCM vào ngày 5-1-2018 cho rằng tàu Quang Trung khi vận chuyển lô hàng đã không tăng cường công tác cảnh giới từ xa một cách thích đáng và phù hợp, chưa triệt để sử dụng rada để phát hiện sớm và theo dõi liên tục mục tiêu từ xa để đánh giá đầy đủ tình huống nguy cơ đâm va. Trao đổi với phóng viên, ông Lưu Anh Tú- Giám đốc Pjico Đà Nẵng giải thích: “Vào thời điểm sau khi đâm va xảy ra, Cảng vụ Hàng hải TPHCM ghi nhận tại hiện trường chỉ có 9 người gồm 4 sĩ quan và 5 hành khách. Số lượng định biên này không phù hợp với giấy chứng nhận định biên an toàn tối thiểu của tàu. Việc không bố trí đủ định biên an toàn tối thiểu đã dẫn đến thuyền bộ trên tàu Quang Trung không thực hiện tốt công tác cảnh giới, phòng tránh đâm va. Do vậy, tàu Quang Trung không đủ khả năng lưu hành, không đảm bảo ATGT. Đây là điểm loại trừ bảo hiểm đã được quy định  tại Khoản 8, Điều 6, Chương III của Quy tắc bảo hiểm”.

Không đồng tình với căn cứ này, lãnh đạo Cty Thép Việt Mỹ cho rằng, Điều 98 Bộ luật Hàng hải quy định tàu thuyền không được rời cảng trong trường hợp không có đủ các điều kiện về an toàn hàng hải, an ninh hàng hải, lao động hàng hải và phòng ngừa ô nhiễm môi trường theo quy định. “Tàu chúng tôi đã đủ điều kiện xuất phát từ Đà Nẵng vào tới Đồng Nai thì không thể kết luận là không đủ khả năng lưu hành được. Mặt khác, tại thời điểm mua bảo hiệm, chúng tôi đã gửi yêu cầu bảo hiểm cùng toàn bộ hồ sơ liên quan cho Pjico. Tàu Quang Trung có đủ khả năng đi biển thì Pjico mới đồng ý cấp đơn bảo hiểm để bảo hiểm cho lô hàng của chúng tôi được vận chuyển bằng tàu Quang Trung. Còn về định biên, thuyền trưởng cho một số thuyền viên rời tàu khi đến vùng neo đậu dẫn đến số lượng thuyền viên trên tàu không phù hợp với giấy chứng nhận định biên an toàn tối thiểu là lỗi của thuyền trưởng trong việc quản trị tàu, không liên quan đến chất lượng của tàu Quang Trung. Hay nói cách khác là không liên quan đến khả năng đi biển của tàu Quang Trung”, ông Lê Công Xinh lập luận. 

Trao đổi với phóng viên Báo Công an TP Đà Nẵng về vụ việc này, Luật sư Lê Ngô Hoài Phong- Trưởng chi nhánh Văn phòng luật sư Phạm và Liên Danh tại TP Đà Nẵng cho rằng, việc Pjico lấy báo cáo kết quả điều tra của Cảng vụ Hàng hải TPHCM để làm cơ sở từ chối đền bù bảo hiểm cho Cty Thép Việt Mỹ là không có cơ sở. Theo luật sư Phong, trước hết khi được cấp giấy phép rời cảng tại Đà Nẵng thì tàu Quang Trung đã đủ các điều kiện an toàn về hàng hải, nghĩa là không thể nói “phương tiện vận chuyển không đủ khả năng lưu hành,  không đảm bảo ATGT”. Tiếp đó, số lượng thuyền viên trên tàu là lỗi của thuyền trưởng, không liên quan đến khả năng đi biển của tàu. Báo cáo điều tra liệt kê 6 nguyên nhân dẫn đến tai nạn đâm va và việc thiếu thuyền viên không phải là một trong 6 nguyên nhân này. “Theo phân tích, tàu chở lô hàng không thuộc trường hợp phương tiện vận chuyển không đủ khả năng lưu hành, không đảm bảo ATGT. Tiếp đó, số lượng thuyền viên trên tàu Quang Trung tại thời điểm xảy ra tai nạn không phải là nguyên nhân dẫn đến thiệt hại lô hàng. Đơn vị bảo hiểm đã áp dụng sai điều khoản loại trừ, trái quy định của pháp luật. Tất cả các điều kiện để áp dụng điều khoản loại trừ tại Điều 6, Quy tắc bảo hiểm đều không thỏa mãn. Do đó, họ không có căn cứ để từ chối nghĩa vụ bồi thường”, luật sư Phong nhận định.

Về quan điểm giải quyết vụ việc, ông Lưu Anh Tú bảo lưu quan điểm của Pjico. Trong khi đó, đại diện Cty Thép Việt Mỹ cho rằng đơn vị sẽ bằng mọi cách yêu cầu phía đối tác bồi thường theo quy định. Nếu Pjico không hợp tác, Cty sẽ kiện vụ việc ra tòa án. 

CÔNG KHANH