Cách trung tâm huyện lỵ hơn 60 km về phía Bắc, xã Hướng Lập là xã vùng cao đặc biệt khó khăn của H.Hướng Hóa, Quảng Trị. Những năm qua, cùng với sự đầu tư của Nhà nước thông qua các chương trình dự án, diện mạo của xã Hướng Lập đã có nhiều đổi thay, khởi sắc. Trong tiềm thức, ông Hồ Tác (71 tuổi),  ở bản A Xóc, xã Hướng Lập vẫn chưa quên những năm tháng chiến tranh ác liệt. Năm 1965, ông tham gia lực lượng TNXP khi vừa tròn 19 tuổi, cùng nhiều người khác trong xã gùi gạo, đạn đi bộ từ Bãi Hà lên bản Tà Rùng mất 3 ngày. Đường đi vất vả nhưng khổ nhất là phải vượt qua những nơi máy bay Mỹ bỏ bom. Suốt những năm chiến tranh, tuyến đường Hồ Chí Minh qua xã Hướng Lập, ngầm sông Sê Băng Hiêng được gọi là "cửa tử". Bom của máy bay Mỹ băm nát hết cả rừng, cả núi, dân bản không ở nổi phải vào tận hang núi tránh bom, vô cùng vất vả.

CBCS đồn Biên phòng Cù Bai giúp người dân thu hoạch lúa nước.

Chiến tranh kết thúc, người dân trở về bản cũ xây dựng cuộc sống mới, song do hậu quả chiến tranh để lại quá nặng nề, tàn khốc, điều kiện địa lý không thuận lợi, trình độ dân trí hạn chế, phong tục tập quán lạc hậu... nên Hướng Lập vẫn chưa thể vươn lên sánh vai với các địa phương khác trong tỉnh. Trăn trở trước những khó khăn của địa phương, cán bộ và nhân dân xã Hướng Lập đã tìm mọi cách để vươn lên bằng chính nội lực, cùng với sự quan tâm đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước, để bây giờ Hướng Lập đã đổi thay vượt bậc. Trong phát triển kinh tế, Hướng Lập đã thực hiện tốt chủ trương về khai thác tiềm năng, lợi thế, tập trung thâm canh và khai hoang mở rộng diện tích lúa nước, trồng cây sắn nguyên liệu, phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm và bảo vệ rừng. Tổng diện tích đất sản xuất nông nghiệp của xã trên 248 ha, trong đó, 68 ha ruộng nước với sản lượng đạt 3,2 tấn/ha;  90 ha lúa nương, năng suất bình quân đạt 1,4 tấn/ha, 18 ha cây thực phẩm; 42ha cây sắn nguyên liệu... và 685 ha cây lâm nghiệp chủ yếu trồng cây Bời lời, năm 2017 đã khai thác được 23 tấn vỏ Bời lời khô với giá bán bình quân 12.000đ/kg. Tổng đàn gia súc của xã đạt 1.416 con trâu, đàn gia cầm trên 2.300 con cùng với 1,4 ha mặt nước ao, hồ để nuôi cá các loại...

Bí thư Đảng ủy xã Hồ Thị Thiết cho biết: Hướng Lập có 5 thôn và 8 bản với dân số 366 hộ/1.664 khẩu, thành phần dân tộc thiểu số Vân Kiều chiếm tỷ lệ 98,64%. Các chính sách hỗ trợ giảm nghèo tạo điều kiện cho nhân dân phát triển kinh tế được triển khai thực hiện hiệu quả. Những năm trước đây, từ các nguồn vốn như Chương trình 30a, 135, dự án giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới về với Hướng Lập đã hỗ trợ bà con các thôn, bản khai hoang, làm công trình thủy lợi để mở thêm ruộng nước, trồng thêm cây lâm nghiệp và nhất là đã  khai hoang được 42 ha để trồng cây sắn km94, loại cây đã giúp cho nhiều địa phương vùng cao tỉnh Quảng Trị thoát khỏi cảnh đói, nghèo. Công tác bảo vệ rừng cũng được triển khai thực hiện tốt, toàn xã có 53 hộ dân được giao bảo vệ 6.500ha rừng phòng hộ và rừng đặc dụng, góp phần nâng độ che phủ rừng đạt 74,8%. Xã thường xuyên tổ chức tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho nhân dân về bảo vệ và phát triển vốn rừng, nâng cao ý thức, chủ động trong công tác phòng chống cháy rừng, nhờ vậy trên địa bàn đã cơ bản không còn tình trạng phá rừng làm nương, khai thác lâm sản và săn bắn động vật hoang dã trái phép. Đổi thay rõ nét nhất chính là lĩnh vực giáo dục và đào tạo, hiện nay tất cả các thôn, bản đều có trường để trẻ đến lớp, vì vậy mà nhiều năm liền, Hướng Lập đạt tỷ lệ 100% huy động trẻ đến trường đầu cấp. Đời sống văn hóa, tinh thần của người dân cũng từng bước được nâng lên, toàn xã có trên 90% hộ dân được sử dụng điện lưới quốc gia, 70% hộ được sử dụng nước hợp vệ sinh và 60% hộ gia đình có tivi để xem các chương trình truyền hình.

Ông Hồ Tác trò chuyện với CBCS biên phòng.

Tuy hộ nghèo của xã Hướng Lập giảm dần qua từng năm song theo thông tin từ các báo cáo của địa phương thì đến hết năm 2017 thì Hướng Lập vẫn còn chiếm tới 68,32% và hộ cận nghèo là 17,30%. Để định hướng phát triển kinh tế những năm tiếp theo, để giảm nhanh tỷ lệ hộ nghèo, theo Bí thư Đảng ủy Hồ Thị Thiết thì Hướng Lập sẽ tập trung đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu sản xuất theo hướng nguyên liệu, đẩy mạnh phát triển chăn nuôi đại gia súc, gắn với thực hiện tốt công tác bảo vệ và phát triển rừng... 

Có thể tin tưởng rằng với sự hỗ trợ của Nhà nước, sự đóng góp của các cá nhân, đơn vị, tổ chức xã hội, diện mạo nông thôn xã Hướng Lập sẽ có những khởi sắc rõ nét, đời sống người dân địa phương có những bước thay đổi vượt bậc. Qua đó, góp phần quan trọng vào việc đảm bảo an sinh xã hội, nâng cao đời sống người dân; thúc đẩy phát triển kinh tế, củng cố an ninh quốc phòng và đẩy lùi tệ nạn xã hội trên địa bàn, góp phần giữ vững chủ quyền biên giới thiêng liêng của Tổ quốc.

THÀNH PHÚ