“Đống sắt phế liệu” triệu đô là tàu biển?

Thứ hai, 16/12/2013 11:56

(Cadn.com.vn) - Chiều nay (16-12), phiên tòa xét xử nguyên Chủ tịch HĐQT Vinalines Dương Chí Dũng cùng các đồng phạm về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” và “Tham ô tài sản” sẽ được tuyên án. Trước đó, trong phiên xét xử ngày 14-12, HĐXX TAND TP Hà Nội tiến hành phần tranh tụng giữa đại diện VKSND với các luật sư bào chữa và các bị cáo.

Vênh về khái niệm kỹ thuật và pháp lý

Tại phiên tòa, hầu hết các luật sư bào chữa cho các bị cáo đều cho rằng ụ nổi No 83M không phải là tàu biển và việc áp dụng các quy chuẩn theo Luật Hàng hải với ụ nổi là không đúng.

Đối đáp lại luận điểm này, đại diện VKSND TP Hà Nội phân tích: “Vấn đề là quản lý Nhà nước đối với loại ụ nổi này như thế nào. Một tài sản hàng triệu USD, chẳng nhẽ vào Việt Nam rồi không có quy định nào quản lý? Phải có quản lý. Đó là hệ thống tiêu chuẩn chất lượng, cơ quan chuyên môn mà cao nhất là Luật Hàng hải và các văn bản dưới luật điều chỉnh”.

Vị kiểm sát viên còn dẫn chứng, trong toàn bộ hồ sơ trình của các bị cáo đến thủ tục thanh toán trên giấy tờ đều thể hiện ụ nổi No 83M đều mở ngoặc “Sau đây gọi là tàu”. Trong biên bản giám định của Lê Văn Dương khi lập cũng ghi rõ, biên bản giám định kiểm tra trước khi mua tàu. Các thủ tục đăng ký ụ nổi này là tàu biển, có tên trong sổ đăng ký tàu biển quốc gia. Tất cả hồ sơ pháp lý, tờ trình của Vinalines đều áp dụng Nghị định số 49/2006/NĐ-CP để mua ụ nổi.

Việc Vinalines mua không tuân thủ theo Luật Đấu thầu là trái quy định của Nhà nước.

Hai vị đại diện VKSND giữ quyền công tố trước tòa tiếp tục xác định vai trò chủ mưu của bị cáo Dương Chí Dũng trong hành vi cố ý làm trái, Mai Văn Phúc vai trò cầm đầu, các bị cáo khác đều là đồng phạm. Kiểm sát viên nhấn mạnh: “Nếu các bị cáo làm đúng chức trách, vai trò của mình thì ụ nổi 83M không thể đưa về Việt Nam được”.

Về vốn vay của Vinalines và các vốn vay có phải của Nhà nước hay không, đại diện VKSND khẳng định, Vinalines là doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) , 100% vốn điều lệ là của Nhà nước. Toàn bộ tài sản từ cơ sở vật chất đến vốn phục vụ sản xuất kinh doanh đều là tài sản của Nhà nước. Do đó, Dương Chí Dũng là đại diện phần vốn của DN, là người chịu trách nhiệm cao nhất về quản lý nguồn vốn của công ty. Nếu làm ăn thua lỗ thì Nhà nước phải chịu, bị mất vốn. Công tố viên phân tích: “Các luật sư đã nhầm khi cho rằng chỉ vốn qua kho bạc mới là vốn Nhà nước mà còn là các dòng vốn huy động khác, vốn đầu tư phát triển từ ngân sách Nhà nước, vốn tín dụng và vốn đầu tư khác do Nhà nước quản lý. Do vậy, vốn của Vinalines là vốn của Nhà nước”.

Với 9 triệu USD vay của Citibank để mua ụ nổi, khi Vinalines chấp nhận vay thì phải quản lý với tinh thần và trách nhiệm là quản lý tài sản của Nhà nước vì việc đầu tư đó là đầu tư cho DNNN. Thêm vào đó, toàn bộ tiến trình mua ụ nổi khi Nhà máy sửa chữa tàu biển phía Nam chưa được chấp nhận phê duyệt, Bộ GTVT cũng chưa có văn bản trình lên cấp có thẩm quyền phê duyệt. Toàn bộ việc ụ nổi không đúng với chỉ đạo của Chính phủ.

Với nhóm bị cáo nguyên là cán bộ Chi cục Hải quan Vân Phong, kiểm sát viên phân tích, 3 cán bộ hải quan này đã không làm đúng chức trách, nhiệm vụ của mình. Hải quan không chỉ để tính thuế mà còn có nhiệm vụ ngăn cản các loại hàng hóa không đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng quốc gia xâm nhập vào Việt Nam.

Các bị cáo kêu oan, xin khoan hồng

Trong phần tranh luận về hành vi tham ô, cả 2 bị cáo Dương Chí Dũng và Mai Văn Phúc đều kêu oan và cho rằng Trần Hải Sơn đã cố đổ tội hòng làm giảm nhẹ tội.

Bị cáo Dương Chí Dũng đề nghị HĐXX làm rõ việc ai là người của Vinalines đã thỏa thuận việc thảo hợp đồng với Cty AP. Theo lời khai của Trần Hải Sơn, ông Goh (Giám đốc Cty AP) có thông báo với Sơn là Dũng và Phúc có thảo luận về việc này. Bị cáo Dũng cho rằng phải có chứng cứ để chứng minh, bị cáo Sơn cố tình đổ tội cho mình và ông Phúc để hòng làm giảm nhẹ tội, đề nghị được đối chất với ông Goh.

Bị cáo Mai Văn Phúc cho rằng: Để xác định bị cáo có liên quan tới số tiền 1,66 triệu USD hay không rất dễ chứng minh. Hợp đồng thỏa thuận với Cty AP đã có từ trước khi bị cáo về Vinalines và lúc vào tù mới biết có chuyện làm ăn. Bị cáo Phúc cũng tố cáo ngược lại về việc Trần Hải Sơn đã quanh co từ đầu tới cuối.

Bị cáo Trần Hữu Chiều cùng bị truy tố về hành vi tham ô cũng cho rằng những lời khai của ông Goh có 2 lời khai mâu thuẫn cần được chứng minh. Số tiền 340 triệu đồng mà Chiều nhận được từ Sơn là do trước đó Chiều chủ động vay Sơn 1 tỷ đồng để trang trải khó khăn của gia đình, hoàn toàn không liên quan gì tới hợp đồng mua bán này.

Là bị cáo đầu tiên trong số 10 bị cáo được HĐXX cho phép nói lời cuối cùng trước Tòa, Dương Chí Dũng nhận mình có khuyết điểm trong việc phê duyệt dự án do không coi ụ nổi là tàu biển. Bị cáo kêu oan và không thừa nhận phạm tội tham ô, mong Tòa xem xét.

Các bị cáo còn lại phần lớn đều bày tỏ đã nhận thức được sai lầm của mình trong quá trình tham gia, thực hiện dự án và mong muốn khắc phục nếu có điều kiện thông qua gia đình. Mong muốn của các bị cáo là được Tòa xét xử công tâm, đúng người, đúng tội, cho hưởng lượng khoan hồng của pháp luật, mong được áp dụng mức án thấp nhất để sớm trở về với gia đình, làm lại cuộc đời...

TTXVN