Chuyến thăm đến Moscow của Vua Saudi Arabia, ông Salman bin Abdul-Aziz Al-Saud vào đầu tháng 10 này đã làm dấy lên những suy đoán mới về vai trò đang tăng lên của Nga tại Trung Đông. Và lần này là ở Yemen.

Moscow đã tham chiến ở Syria, tích cực hoạt động trong nỗ lực định hình một tương lai ổn định cho Libya và đưa ra cái nhìn thực tế về những vấn đề của khu vực Trung Đông, trong đó mới nhất là cuộc khủng hoảng giữa Qatar và các nước Vùng Vịnh Arab. Tuy nhiên, Yemen - dù đã có mặt trên radar ngoại giao của Moscow từ khá lâu - vẫn chưa được Nga “xem trọng”. Và chuyến thăm của ông Salman đến Moscow có thể bắt đầu các nỗ lực hòa giải của Nga cho cuộc chiến đang rất khó khăn này, có khả năng mang lại lợi ích cho Saudi Arabia trước Iran - kẻ thù truyền kiếp của Riyadh và là đối thủ của nhau trong cuộc nội chiến ở Yemen.

Ở Yemen, Iran ủng hộ một liên minh do những người Hồi giáo Houthi và những người trung thành của cựu Tổng thống Ali Abdullah Saleh. Trong khi đó, Saudi Arabia ủng hộ phía bên kia, đó là chính phủ của Tổng thống Abed Rabbo Mansour Hadi, người được nhắc đến như là “Tổng thống được cộng đồng quốc tế công nhận”.

Từ năm 2015, lực lượng liên quân quốc tế do Saudi Arabia dẫn đầu đã can thiệp vào Yemen để hỗ trợ chính phủ Tổng thống Hadi sau khi ông này bị phiến quân Houthi buộc phải lưu vong. Hiện LHQ coi tình hình tại Yemen là cuộc khủng hoảng nhân đạo tồi tệ nhất thế giới, với 7 triệu người đang bên bờ vực chết đói và dịch tả hoành hành với hơn 2.000 trường hợp tử vong đã được ghi nhận.

Tuy nhiên, các hoạt động quân sự của Saudi Arabia và Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) ở Yemen hiện đã bị đình trệ và không có bất kỳ thành công chiến lược nào. UAE được cho là quan tâm nhiều hơn đến cuộc chiến với Al-Islah (một đồng minh của Saudi ở Yemen) hơn là liên minh Saleh-Houthi. Với sự khác biệt ngày càng gia tăng của hai nước ở Yemen, triển vọng thành công của liên minh quân sự này đang ngày càng trở nên mịt mù.

Yemen đang ngày càng bị chia cắt dọc theo tất cả các đường đứt gãy. Ngoài sự phân mảnh, đất nước đang phải đối mặt với các mối nguy từ nhóm khủng bố Al-Qaeda ở bán đảo Arab, cũng như các phe phái bán tự lập và bộ lạc. Với sự nổi lên ngày càng tăng trên trường quốc tế, Nga dường như là lựa chọn hợp lý và tốt nhất trong lúc này để giúp giải quyết cuộc khủng hoảng Yemen.

THANH VĂN