>> Đường Hồ Chí Minh trên biển- Con đường huyền thoại: Hoàng thân Vĩnh Mẫn kể chuyện đi tàu không số

(Cadn.com.vn) - Theo tài liệu “Lịch sử đường Hồ Chí Minh trên biển” của Lữ 125 Hải quân, từ năm 1962 đến tháng 9-1965, những con tàu không số chỉ chở vào miền Nam các loại vũ khí như DKZ, B40, B41, cối 81, 60 ly đại liên, trọng liên 12,7 ly, trung liên, AK47, súng CKC cài máy ngắm dùng để bắn tỉa, các loại đạn, thuốc nổ TNT... DKZ 82 ly cũng có thể gọi là súng hạng nặng, nhưng chỉ mấy người  khiêng vác là được. Mãi đến tháng 10-1965 các tàu mới lần đầu chở vào Nam nhiều vũ khí hạng nặng, nhiều nhất là giai đoạn chuẩn bị chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975...

Sau vụ tàu 143 bị lộ, bị địch mang các trang bị và vỏ tàu vào triển lãm rùm beng ở Sài Gòn, Đại tướng Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp ra lệnh cho Hải quân ngừng ngay việc vận chuyển, tổ chức kiểm điểm rút kinh nghiệm và tìm ra hướng vận chuyển mới. Về phía địch, ngày 3-3-1965, Tướng Wesmorelend, Tư lệnh Bộ Chỉ huy Quân sự Mỹ tại miền Nam (MACV) triệu tập cuộc họp đề ra phương án chống xâm nhập đường biển, ra lệnh lục soát và phá hủy tất cả các tàu nghi ngờ là của Việt cộng. Từ đó, hằng ngày máy bay Hải quân Mỹ SP2 cất cánh từ Tân Sơn Nhất thực hiện các chuyến bay tuần biển. Mỹ đưa thêm hai tàu khu trục Higbec D806 và Alaele D666 vào vùng biển Việt Nam làm nhiệm vụ chống xâm nhập. Giữa năm 1965, Mỹ  điều hàng chục tàu  tác chiến của Hạm đội 7, tàu WPB của lực lượng phòng vệ ven biển Mỹ vào tham chiến ở biển Nam Việt Nam. Tháng 8-1965, Mỹ thành lập lực lượng đặc nhiệm 115, 117 để giám sát ven biển, mang mật danh là Game Warde. 115 gồm 7 tàu hộ vệ có ra-đa cảnh giới, 2 tàu quét mìn, 2 tàu vận tải độ bộ chiến xa, 17 tàu ven bờ, 5 máy bay trinh sát... Chúng bố trí dày đặc khắp vùng biển miền Nam. Tháng 2-1965, Mỹ bắt đầu cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc...

Tàu không số chở nhiều loại vũ khí vào Nam.

Trong bối cảnh đó, đoàn tàu không số vận chuyển chi viện cho miền Nam vô cùng khó khăn. Một phương thức vận chuyển mới được đề ra là: Đi theo tuyến xa bờ trên vùng biển quốc tế, dẫn tàu theo phương pháp thiên văn; và cải dạng các tàu để  phù hợp với  hình thức hoạt động vận tải trên hải phận quốc tế.  Và con tàu đầu tiên vận chuyển trên biển vào Nam theo phương thức mới là tàu C42 được cải dạng  giống chiếc tàu câu cá song của một nước Đông Nam Á, chở 61 tấn vũ khí, trong đó có 4 quả thủy lôi neo rời của Liên Xô (mỗi quả nặng 1.075 kg). Đây là  loại vũ khí hạng nặng đặc chủng được chở vào Nam dùng đánh các chiến hạm lớn của địch.

Tàu C42 gồm 16 CBCS do Nguyễn Văn Cứng làm thuyền trưởng, rời cảng K15 Đồ Sơn đêm 15-10-1965. Tàu đi theo kế hoạch qua Hải Khẩu, Trung Quốc rồi chuyển hướng theo đường hàng hải quốc tế ở phía  đông quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa rồi hòa vào dòng tàu buôn ngược xuôi xuống đông nam Cà Mau. Trên đường đi, tàu C42 bị một tàu khu trục của Mỹ bám sát, đe dọa, khiêu khích nhưng vẫn bình tĩnh tiếp tục hành trình. Thấy chiếc tàu câu cá  song không có biểu hiện gì khác lạ, tàu Mỹ không bám nữa. Tàu C42 đã vượt qua vòng kiểm soát bên ngoài của địch một cách an toàn.

Sau 5 ngày, khi chuẩn bị hướng vào Cà Mau thì  tàu được lệnh của Sở chỉ huy chưa vào bến được vì có nhiều tàu địch. Tàu C42 lại tiếp tục hành trình giả như đang đi câu cá, chạy lòng vòng ngoài khơi thêm 3 ngày nữa mới được lệnh vào bến phụ vì bến chính vẫn nhiều tàu giặc. 11 giờ 50 ngày 23-10-1965, cách bờ 60 hải lý, đến điểm quy định, tàu bất ngờ chuyển hướng đi thẳng vào bờ. Đêm đó phát hiện 3 tàu Hải quân Sài Gòn ở gần, tàu C42 tăng tốc vòng tránh. Đến 2 giờ sáng hôm sau tàu mới cập bến rạch Kiến Vàng an toàn.

Như vậy sau 8 tháng ngưng hoạt động, chuyến đi mở đường theo phương thức mới của tàu C42 đã thành công. Anh em Khu 9 vô cùng phấn khởi. Phấn khởi hơn là lần đầu tiên anh em được nhận 4 quả thủy lôi của Liên Xô. Đây là thứ vũ khí anh em chưa từng thấy bao giờ. Mừng thì mừng nhưng để chuyển 4 quả thủy lôi xuống tàu đưa vào kho quá ư khó khăn, vất vả vì không có cẩu. Anh em bến Kiến Vàng đã nghĩ ra cách làm rất thông minh: chọn một chuyến xuồng đủ khả năng chở quả thủy lôi, rồi nhận chìm nó xuống nước sau khi đã bọc giấy chống ẩm. Anh em ngâm mình dưới nước hè nhau vần quả thủy lôi vào trong thuyền rồi lại dùng sức nâng thuyền lên mặt nước, tát hết nước ra đẩy xuồng đưa thủy lôi vào nơi cất giấu. Bằng cách  ấy, anh em Bến Cà Mau đã  vận chuyển những quả thủy lôi này vượt qua nhiều vùng kiểm soát gắt gao của địch đưa về cho bộ đội đặc công Rừng Sác đánh tàu địch. Hơn nửa năm sau, hai trong 4 quả thủy lôi này đã được bộ đội đặc công Rừng Sác sử sụng đánh các chiến hạm lớn của địch. Rõ ràng  vũ khí  hạng nặng thì hiệu quả tấn công cao hơn gấp bội.

Việc vận chuyển vũ khí hạng nặng trên đường Hồ Chí Minh trên biển chỉ thực sự bắt đầu trong những năm tháng cuối cuộc chiến tranh. Thời gian này hằng ngày Đoàn 125 luôn có 30 tàu hành quân trên biển. Đầu tháng 11-1973, tàu của D125 đã vận chuyển 75 chiếc xe cơ  giới máy kéo từ Hải Phòng đến Đông Hà, Quảng Trị phục vụ chiến trường Khu 5, quý I-1974, các tàu  vận tải trên biển đã chở  6.250 tấn vũ khí và hàng hóa, cùng 12 chiếc xe cơ  giới vào Cảng Cửa Việt (Quảng Trị). Từ đầu năm đến tháng 3-1975, đường Hồ Chí Minh trên biển đã vận tải tiếp chuyển 12 xe tăng, 31 xe bọc thép và hàng chục khẩu pháo lớn từ cảng Bến Thủy (Vinh) đến Long Đại (Quảng Bình) và Đông Hà (Quảng Trị ) phục vụ kịp thời cho chiến lược của Bộ Tổng tư lệnh trong chiến dịch Xuân 1975, giải phóng miền Nam...

Ngô Minh