Người dân thôn Tân Minh (xã Gio Thành, H. Gio Linh, Quảng Trị) hoang mang lẫn bức xúc việc liên quan đến chuyện Giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ) lâm nghiệp cấp cho 75 hộ dân của thôn bị ém giữ trong thời gian dài và rơi vào tình cảnh không thể éo le hơn.

Người dân Tân Minh bức xúc vì sổ đỏ bị "ém" hơn 10 năm, vừa nhận được đã có đề nghị thu hồi, hủy bỏ.

Ngỡ ngàng, bức xúc

Theo người dân thôn Tân Minh, từ năm 1999 đến 2001, 75 hộ được dự án 773 H. Gio Linh hỗ trợ trồng rừng ở tiểu khu 909, diện tích 40 ha và dự án trồng rừng 661 thuộc tiểu khu 909 với diện tích 35 ha. Các hộ chia theo nhóm hộ thực hiện trồng chăm sóc và bảo vệ rừng. Quá trình đó, họ từng nghe nói đến việc cấp sổ đỏ đất rừng trồng này nhưng sau không thấy tin tức nên mối quan tâm nhạt dần. Rừng được chăm sóc, sinh trưởng tốt, đến thời điểm khai thác, qua sự thống nhất của người dân, thôn Tân Minh đã từng đề xuất lên xã được bán để lấy kinh phí phục vụ hoạt động, xây dựng cho thôn. Mấy năm qua, nhìn hàng chục héc-ta rừng chưa kịp trồng lại, hoang hóa, các hộ dân chỉ biết nuốt buồn tiếc vào lòng. Đầu năm 2018, khi có chủ trương thôn Tân Minh sẽ được sáp nhập về xã Gio Mai (H. Gio Linh) thì bất ngờ có thông tin 75 hộ tham gia trồng rừng năm nào đã được UBND H. Gio Linh cấp Giấy CNQSDĐ. Ai nấy hồ nghi cho cuối tháng 4-2018 được ông Quảng (cán bộ địa chính xã Gio Thành) gọi báo lên giao sổ đỏ. Những người sắp xếp được thời gian đã sớm lên gặp ông Quảng. Khi lật mở bìa trong, họ thốt lên ngỡ ngàng vì Giấy CNQSDĐ được ký cấp từ năm 2001. Sau 3 ngày, mới 59 người nhận sổ thì việc giao sổ bị dừng lại. Tại sao sổ cấp cho dân nhưng cán bộ xã lại không giao? Sự việc này lãnh đạo xã Gio Thành có ai biết?

Qua trao đổi, một lãnh đạo xã Gio Thành cho hay, cán bộ địa chính trực tiếp nhận Giấy CNQSDĐ của các hộ dân từ năm 2005 nhưng chưa từng báo cáo với xã. Vào cuối tháng 4- 2018, cán bộ địa chính này giao cho dân mà không thông báo qua lãnh đạo xã. Đến khi phát hiện sự việc, lãnh đạo UBND xã khẩn trương "tuýt còi" khi còn 16 hộ chưa nhận sổ. Điều đáng nói, sau sự cố "bại lộ" này, Thanh tra H. Gio Linh vào cuộc thẩm tra Giấy CNQSDĐ lâm nghiệp đã cấp cho 75 hộ dân tại thôn Tân Minh. Ngày 5-10-2018, UBND H. Gio Linh và xã Gio Thành gặp gỡ dân, thông báo nội dung kết luận thanh tra nhưng càng khiến người dân phản ứng dữ dội hơn.

Thanh tra đề nghị thu hồi, hủy bỏ giá trị pháp lý Giấy CNQSDĐ do trái luật

Theo kết luận số 02/KL- CTTr ngày 13-9-2018 của Thanh tra H. Gio Linh:  ngày 27-12-2001, UBND H. Gio Linh đã ban hành quyết định số 1224/2001/Qđ - UB về việc cấp giấy CNQSDĐ lâm nghiệp cho 75 hộ gia đình, cá nhân thôn Tân Minh với 75 giấy, tổng diện tích 75ha; mục đích sử dụng trồng rừng sản xuất (ký hiệu là RTS), hình thức giao là đồng sử dụng được chia theo 8 nhóm hộ. Năm 2005, cán bộ địa chính xã đã nhận 75 Giấy CNQSDĐ  đã cấp (không có thủ tục giao nhận), nhưng qua đối chiếu kiểm tra trên bản đồ địa chính nhận thấy số thửa và số tờ bản đồ ghi trên sổ đỏ là số liệu do lâm nghiệp quản lý, vì vậy không xác định được vị trí cụ thể trên bản đồ địa chính cũng như trên thực địa nên không bàn giao cho dân (?!).

 Cũng qua xác minh của Thanh tra, đối chiếu hồ sơ thiết kế rừng trồng rừng phòng hộ năm 1999 và năm 2001 tại thôn Tân Minh với hồ sơ cấp Giấy CNQSDĐ   lâm nghiệp cho 75 hộ dân cho thấy, số tờ bản đồ, số thửa đất, diện tích, số hộ ghi trên Giấy CNQSDĐ của các hộ trùng với số hiệu tiểu khu, số lô, diện tích khi trong bản đồ thiết kế trồng rừng phòng hộ năm 1999 (dự án 773) và năm 2001 (dự án 661) tại thôn Tân Minh. Mục đích sử dụng ghi trên sổ đó là RTS là không đúng với mục đích thực tế của dự án là trồng rừng phòng hộ. Qua kiểm tra không có hồ sơ xin giao đất và cấp giấy CNQSDĐ (không có đơn bàn giao đất của hộ gia đình, không có biên bản xét duyệt, không có kết quả thẩm định của các cơ quan chuyên môn, không cắm mốc xác định ranh giới và bàn giao thực địa); kiểm tra hồ sơ lưu trữ tại cơ quan chuyên môn của huyện thì chỉ có quyết định số 1224/2001/QĐ- UB về việc cấp Giấy CNQSDĐ  cho 75 hộ gia đình...

Từ kết quả này, Thanh tra kết luận Phòng Địa chính H. Gio Linh đã tham mưu cho UBND huyện cấp Giấy CNQSDĐ cho 75 hộ vào mục đích trồng rừng sản xuất là không đúng trình tự, thủ tục quy định. Theo quy định, đối với rừng phòng hộ Nhà nước chỉ giao cho hộ gia đình và cá nhân để quản lý, bảo vệ, trồng mới và được khai thác theo hướng dẫn của Bộ NN và PTNT. Vì thế, việc cấp giấy CNQSDĐ cho 75 hộ gia đình, cá nhân tại Tân Minh là trái pháp luật. Thanh tra đề xuất UBND huyện giao cho Phòng TN- MT tham mưu UBND huyện ban hành quyết định thu hồi, hủy bỏ giá trị pháp lý các Giấy CNQSDĐ lâm nghiệp đã cấp; giao UBND xã Gio Thành thu hồi Giấy CNQSDĐ đã giao sau khi có quyết định thu hồi của UBND Huyện, nộp về Phòng TN- MT theo quy định.

Tạm dừng thực hiện kết luận Thanh tra, làm rõ trách nhiệm việc chậm trễ giao Giấy CNQSDĐ

Trước tình hình người dân quá bức xúc, ngày 19-10-2018, Chủ tịch UBND H. Gio Linh Trần Văn Quảng trực tiếp về địa bàn đối thoại với người dân thôn Tân Minh. Trình bày ý kiến, người dân không đồng tình việc thu hồi Giấy CNQSDĐ và đề nghị tìm giải pháp để đảm bảo quyền lợi cho người dân. Sau khi lắng nghe ý kiến của các hộ dân và cơ quan chuyên môn, Chủ tịch UBND H. Gio Linh quyết định tạm dừng việc thực hiện kết luận 02 của Thanh tra Huyện; đề nghị người dân ổn định tình hình, giữ nguyên hiện trạng rừng, đất rừng. Ngày 22 - 10 - 2018, UBND H. Gio Linh cũng đã có thông báo ý kiến kết luận của Chủ tịch UBND huyện tại cuộc đối thoại, trong đó có việc yêu cầu Thanh tra chủ trì, phối hợp với Phòng TN-MT kiểm tra, làm rõ quy trình và trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan việc cấp Giấy CNQSDĐ lâm nghiệp cho 75 hộ dân tại Tân Minh; đồng thời làm rõ trách nhiệm của các cá nhân liên quan việc chậm trễ trong quá trình giao Giấy CNQSDĐ cho nhân dân. Báo cáo kết quả thực hiện và tham mưu UBND huyện phương án giải quyết việc cấp đất cho 75 hộ dân trước ngày 5-11-2018. Phòng TN- MT phối hợp với xã kiểm tra, đối chiếu diện tích đất, xác định diện tích đất bị lấn chiếm, diện tích đất đã quy hoạch sân bay, diện tích còn lại và nhu cầu sử dụng đất...

Hiện người dân thôn Tân Minh đang rất lo lắng, mong muốn được giải quyết thấu đáo, đảm bảo quyền lợi, công bằng để ổn định cuộc sống.

Bảo Hà