Già làng xây tổ ấm

Thứ năm, 26/12/2013 10:40

(Cadn.com.vn) - Dân làng Đăk Yang 2, xã Đông (H. K'Bang, Gia Lai) gọi già Đinh Yem là "người xây tổ ấm". Trong thời buổi tấc đất, tấc vàng, già cắt đất chia cho 9 hộ gia đình khác nhau với một lý do rất giản đơn: Nó nghèo thì mình cho nó thôi.

Tặng đất cho những cặp vợ chồng trẻ

Làng Đăk Yang 2 vẫn như bao ngôi làng của người Ba Na khác, đời sống vẫn còn chồng chất những khó khăn, dù không còn đói cái ăn, cái mặc nhưng những đôi nam, nữ mới cưới thường "đói đất". Bởi giờ đây, đất rẫy đã kéo dài vào chân núi, muốn làm nhà trên kia thì không có nước, không có điện, đêm đến buồn nẫu ruột. Để mua được một miếng đất, dựng lên một tổ ấm nho nhỏ đối với các cặp vợ chồng khó khăn vẫn là một điều mơ ước.

Đinh Quý và vợ là Chươt lấy nhau đã có 2 mặt con nhưng vẫn phải ở "bám" vào nhà bố mẹ đẻ cùng các anh em. Hai vợ chồng làm đầu tắt, mặt tối cũng chỉ đủ nuôi mấy miệng ăn. Thế rồi, Đinh Quý được Nhà nước hỗ trợ tiền làm nhà theo chương trình 134. Nhưng nhìn quanh đất ở trong làng còn đâu, muốn ở phải lên tận bìa núi! Thế rồi, nỗi niềm của Đinh Quý và vợ đã được già làng Đinh Yem tháo gỡ. "Già sẽ cho vợ chồng mày 250m2 đất gần nhà già. Nếu đồng ý thì mai già cắt đất cho mà làm nhà. Nhưng mà vợ chồng mày hứa có đất phải lo làm ăn, lo cho con cái nó no cái bụng, nó được đi học biết cái chữ", già Yem ngắn gọn. Nói là làm, sáng hôm sau, hay tin già Yem cắm cọc chia đất cho vợ chồng Đinh Quý, người làng Đăk Yang 2 kéo tới đông lắm. Người bán tín, bán nghi, có người tới hỏi ông, ông chỉ cười: "Nó nghèo, không có đất, mình cho nó thôi! Không lẽ để con trai, con gái trong làng mình nghèo khó mãi!".

Già làng Đinh Yem (phải) đang hỏi han cuộc sống gia đình
của Đinh Phét - hộ được ông tặng đất.

Cũng từ tâm niệm ấy, già Đinh Yem lần lượt cắt 2.500m2 đất của mình cho 9 hộ gia đình trong làng Đăk Yang 2 như: vợ chồng Đinh Anay - Đinh Thị Pơn, vợ chồng Đinh Phet - Đinh Thị Hòa, vợ chồng Đinh Phươn - Đinh Thị Tâm... dựng mái ấm. "Mình hồi kia về ở đây được bà con trong làng giúp đỡ, giờ mình thấy chúng nó nghèo, không có đất để cất cái nhà nên bụng mình thương lắm. Thôi thì không giúp được chúng nó gì, mình có đất mình cho đất để vợ chồng, con cái chúng nó dựng cái nhà che nắng, che mưa", già giải thích.

Xây tổ ấm

Nhớ lại những ngày đầu, lúc cho đất, vợ con già, kể cả người con rể cũng không đồng ý bởi 1 sào đất cũng đã 200-300 triệu đồng. Thế nhưng, được già giải thích, mọi người trong nhà đều vui vẻ, thậm chí còn cùng ông chung tay dựng cái cột, đắp viên gạch chung sức giúp những hộ được cho đất dựng nên tổ ấm của mình. Trong căn nhà xây trên mảnh đất mà già làng Đinh Yem cho, vợ chồng Đinh Phet - Đinh Thị Hòa giờ đã có cuộc sống khá đầy đủ. Nắm chặt bàn tay của già làng Đinh Yem, Phet phấn khởi: "Được già cho đất, hướng dẫn làm ăn, vợ chồng mình giờ đã có vài sào ruộng, 1ha rẫy mỳ, thế là đủ ăn, đủ nuôi đứa đầu đang học lớp 8 rồi. Vợ chồng mình xem già như người bác, người chú trong nhà mình vậy!".

Không chỉ tạo điều kiện cho 9 hộ có đất ở, già làng Đinh Yem còn "mát tay" trong việc hòa giải các mâu thuẫn trong làng. Từ hàng xóm xích mích, đánh nhau đến vợ chồng đòi li dị... già Đinh Yem đều tìm đến hòa giải. "Trước khi hòa giải, mình phải nghiên cứu, biết trước tình huống thì mới thành công được. Mình phải vừa dùng luật của làng vừa dùng luật của Nhà nước!", già Đinh Yem hóm hỉnh. Mới đây, hay tin vợ chồng nhà Đinh Văn Phái và Đinh Thị Chương dọa bỏ nhau, già Yem cùng người thân của 2 vợ chồng và dân làng tổ chức buổi hòa giải. Thì ra, giữa 2 vợ chồng xảy ra lục đục nên vợ bỏ về nhà ngoại, "nhân cơ hội ấy" Phái đã tòm tem với cô khác khiến cô vợ đòi li dị.

Những ngôi nhà được cất trên mảnh đất già làng Đinh Yem tặng

Để cho 2 vợ chồng giãi bày hết tâm sự, già Yem đứng lên nói: "Thằng Phái mày có vợ mà mày đi ngủ với đứa khác là mày có lỗi với vợ, với con, với luật làng và vi phạm Luật hôn nhân gia đình Nhà nước quy định rồi. Còn con Chương, mày là vợ mày cãi nhau với nó mày bỏ về nhà mẹ đẻ mày, không nấu bữa cơm ngon cho chồng, cho con, thế mày đúng hay sai?". Để cho 2 người ngẫm nghĩ hồi lâu, già Yem lại ôn tồn khuyên bảo. Như thấu hiểu cái bụng của nhau hơn, cả 2 vợ chồng nhìn nhau và đồng ý gắn bó lại với nhau nhưng ông chồng phải đền cho cô vợ... một con heo 60kg để cả làng, người thân cùng uống rượu, chứng kiến lại mối hòa hợp của 2 vợ chồng.

Với sự "mát tay" của mình, trong năm 2012-2013, già Yem đã hòa giải thành công hơn 30 vụ việc xích mích, mâu thuẫn, tranh chấp, góp phần không nhỏ trong việc làng Đăk Yang 2 giữ vững danh hiệu "Làng văn hóa". "Chỉ nhìn những đứa trẻ cắp sách đi học về cất tiếng chào ông, là già vui cái bụng rồi", già Yem phấn khởi nói.

Minh Tân