Giảm phụ thuộc
(Cadn.com.vn) - Bất chấp những phản đối và cảnh báo từ Mỹ, chính phủ Afghanistan ngày 9-1 chính thức thông báo sẽ phóng thích khỏi nhà tù Bagram gần thủ đô Baghdad 72 trong số 88 tù nhân bị tình nghi là thành viên Taliban và bị Nhà Trắng coi là những phần tử "cực kỳ nguy hiểm".
Tuyên bố này được đưa ra tại một cuộc họp về tư pháp và công lý do Tổng thống Hamid Karzai làm chủ tọa diễn ra tại Dinh Tổng thống.
Theo đó, nguyên nhân là do không có bằng chứng chống lại những người này, dù Mỹ khẳng định họ có thể trở lại chiến trường chiến đấu chống lại quân đội nước sở tại sau khi quân đội NATO rút lui. Tuyên bố cũng lưu ý không có bằng chứng đầy đủ và thỏa đáng trong 27 vụ án khác và những người bị giam giữ chỉ vì những chỉ điểm tình báo đơn giản.
Ngay sau đó, nữ Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Jen Psaki cho biết, Washington bày tỏ quan ngại về kế hoạch trả tự do này. Bởi lẽ, theo bà Psaki, 72 tù nhân này là những tên tội phạm nguy hiểm và có bằng chứng thuyết phục gắn chúng với các tội ác liên quan đến khủng bố, trong đó có việc sử dụng thiết bị nổ tự tạo, nguồn gây thương vong lớn nhất cho dân thường Afghanistan.
Trước đó, Tướng Joseph Dunford, chỉ huy lực lượng NATO tại Afghanistan, nộp đơn phản đối chính thức việc thả những tù nhân này, nói rằng việc này chống lại thỏa thuận đã ký kết khi Washington bàn giao nhà tù Bagram cho Kabul hồi tháng 3-2013.
Giới chức Mỹ nói rằng, 88 tù nhân trên chịu trách nhiệm cho hơn 60 cái chết của binh sĩ NATO và 57 binh sĩ Afghanistan. "Ít nhất 59 trong số 88 trường hợp cần bị truy tố ra tòa Afghanistan", một quan chức Mỹ cho biết.
Nhà tù Bagram được giao cho Afghanistan kiểm soát sau những nỗ lực của Tổng thống Karzai, người mô tả nhà tù là một biểu tượng của những nỗ lực Afghanistan để lấy lại chủ quyền quốc gia.
Nơi đây, được đặt tên là Trung tâm giam giữ Parwan, hiện đang giam giữ hơn 3.000 điệp viên Taliban và Al-Qaeda. Vì thế, động thái này chắc chắn sẽ càng làm gia tăng căng thẳng trong quan hệ Mỹ-Afghanistan khi áp lực để ký Hiệp định an ninh song phương (BSA) bị trì hoãn lâu nay, theo đó cho phép một số lính Mỹ ở lại đất nước sau năm 2014.
Nhưng có thể, chính phủ Afghanistan hy vọng, việc thả những tù nhân gây tranh cãi này có thể giúp kích hoạt các cuộc đàm phán hòa bình đang hấp hối với quân nổi dậy Taliban đã bị lật đổ vào năm 2001. Ngoài ra, qua động thái thách thức Washington này, chính quyền Kabul muốn giảm sự phụ thuộc và bị ảnh hưởng quá nhiều vào Mỹ.
Thanh Văn