Hiện nay, tác động của nhiều yếu tố, một bộ phận người dân, kể cả người địa phương khác đến kinh doanh buôn bán tại Hội An, có những biểu hiện và thái độ chưa tốt trong ứng xử, giao tiếp. Những điều này đang làm cho "phần hồn" của một quần thể Di sản sống Hội An có nguy cơ mai một... Vì vậy, việc khơi dậy, bảo tồn các giá trị văn hóa ứng xử của người Hội An truyền thống, gìn giữ nếp sống văn hóa, thanh lịch, hướng tới xây dựng hình ảnh Hội An đẹp hơn trong mắt du khách... đã được chính quyền thành phố Hội An xây dựng thành Đề án "Xây dựng Hội An -nhân tình thuần hậu". Và những điều này lập tức được cộng đồng dân cư Hội An hưởng ứng tích cực. Những người yêu quý đô thị cổ đều cho đây là việc làm cần thiết; bởi điều làm nên nếp sống Hội An, phần hồn của phố bao năm nay chính là con người, được biểu hiện qua cách ứng xử, nền nếp gia phong và chính điều đó đã toát lên cái chất của Hội An, góp phần mời gọi du khách. Ông Nguyễn Ngại-nhà ở 150-Trần Phú, Hội An, bày tỏ: "Yếu tố nổi bật trong văn hóa ứng xử của người Hội An là tính cộng đồng, tình làng nghĩa xóm rất cao. Bây giờ thì điều đó đang có nguy cơ mai một. Nhìn thấy được điều này, thành phố đã có nhiều giải pháp trong việc tuyên truyền, khuyến khích nếp sống đẹp, lối văn hóa ứng xử, khơi dậy nếp sống, nhân tình thuần hậu chính là cách để giữ cho Hội An đẹp hơn trong mắt du khách...".

Du khách thân thiện ở phố cổ Hội An.

Lối sống thanh lịch, gắn với cộng đồng, cảm thụ nghệ thuật cũng là những yếu tố đặc biệt tạo nên một phong cách sống "rất Hội An", rất riêng, như câu ca đã thấm thía: "Hội An đất chật người đông/ Nhân tình thuần hậu lá bông đủ màu". Hội An từng là địa chỉ hội tụ văn hóa, giao thương... của một trung tâm đô thị - thương mại có tính quốc tế từ nhiều thế kỷ trước. Khơi dậy những nét văn hóa đặc trưng này, cũng chính là phục hồi các giá trị thanh lịch của người Hội An xưa-một phần quan trọng, cần thiết để bảo tồn, khôi phục nếp sống, lối sống thuần hậu của người dân trong những sinh hoạt đời thường, từng bước xây dựng hình ảnh Hội An đẹp hơn, quyến rũ hơn trong mắt khách, bằng những hành vi, ứng xử nhỏ nhất, cụ thể nhất; giúp chống chọi, đẩy lùi những hành vi thiếu văn hóa, xa rời truyền thống thuần phong, mỹ tục của cộng đồng dân cư.

Sâu nặng tình người, hài hòa trong các mối quan hệ cộng đồng, tình làng nghĩa xóm... là một nét đẹp truyền thống mà mỗi người Hội An đã từng cùng nhau gìn giữ được một Di sản sống hiếm hoi cho thế giới; nay đang dốc sức để giữ chính cái cốt cách làm nên một cộng đồng thuần hậu trong lòng Phố cổ... Những gì đã có, tin chắc chính quyền và người dân Hội An sẽ thành công khi đồng lòng khơi gợi lại truyền thống ứng xử văn hóa đã làm nên tính cách riêng của con người Hội An.

THẢO NGUYÊN