Theo hồ sơ vụ án, Lương Thị Toàn sinh sống với người đàn ông Trung Quốc như vợ chồng. Vào tháng 4-2018, Toàn về thăm gia đình thì gặp Moong Thị Nghệ. Toàn bàn với Nghệ kiếm người bán sang Trung Quốc lấy chồng và sẽ chia “hoa hồng” khi phi vụ trót lọt. Mấy ngày sau, khi Nghệ đang ở nhà thì chị X.T.D. (1989, trú cùng xã) đến chơi thì Nghệ đặt vấn đề “làm mai” chị D. lấy chồng Trung Quốc. Nếu đồng ý, gia đình chị D. được cho 100 triệu đồng. Do hoàn cảnh khó khăn nên chị D. đồng ý.

Sau đó, Nghệ đưa D. xuống TP Vinh rồi bắt xe ra TP Móng Cái (Quảng Ninh) và vượt biên sang Trung Quốc bằng đường tiểu ngạch. Sang đất Trung Quốc, chị D. và Nghệ được chồng của Toàn đến đón về nhà. Tại đây, chồng và bố chồng của Lương Thị Toàn đã bán D. cho một người đàn ông Trung Quốc về làm vợ (không rõ số tiền bao nhiêu). Sau khi bán D. xong, chồng của Toàn đưa cho Nghệ 43.000NDT (tương đương 120 triệu đồng) và đưa cho Toàn 2.000NDT (tương đương 6 triệu đồng). Về Việt Nam, Nghệ đưa cho gia đình chị D. 100 triệu đồng, số tiền còn lại Nghệ bỏ túi tiêu xài.

Về phần nạn nhân, sau hơn 1 năm làm vợ xứ người, do bất đồng ngôn ngữ và phong tục tập quán nên suốt ngày D. chỉ quanh quẩn trong nhà, không được tiếp xúc với điện thoại hay bên ngoài. Sau một thời gian, D. đã dần lấy được sự tin tưởng từ phía nhà chồng và sau đó tìm cách bỏ trốn. Nhờ sự trợ giúp của một số người, đến khoảng tháng 11-2019, D. bỏ trốn về địa phương.

Đến ngày 4-7-2023, chị X.T.D. viết đơn tố cáo hành vi mua bán người của Moong Thị Nghệ và Lương Thị Toàn. Cùng ngày, Moong Thị Nghệ đến cơ quan Công an đầu thú. Sau đó, Công an huyện Kỳ Sơn cũng đã triệu tập và bắt giữ Lương Thị Toàn. Sau khi bị bắt, Nghệ và Toàn đã bồi thường cho bị hại số tiền 10 triệu đồng.

Tại phiên tòa, hai bị cáo thành khẩn khai nhận hành vi phạm tội, thể hiện sự ăn năn hối cải, đồng thời mong muốn tòa giảm nhẹ hình phạt để sớm được trở về gia đình nuôi con nhỏ. Bị cáo Nghệ khai nhận, do nghe lời Toàn rỉ tai nếu tìm được người đưa sang bên kia biên giới bán sẽ có hoa hồng nên bị cáo đã lập tức nghe theo.

Còn Lương Thị Toàn khai nhận, do có thời gian sinh sống ở nước ngoài nên bị cáo hiểu rõ được bên đó đang cần đưa phụ nữ ở Việt Nam sang lấy chồng và sinh con. Do vậy Toàn đã bàn bạc với Nghệ tìm người đưa sang bán lấy tiền tiêu xài. Sau khi thực hiện xong phi vụ đưa nạn nhân X.T.D. sang lấy chồng ở nước ngoài thì cuối năm 2018, Lương Thị Toàn cũng trở về Việt Nam sinh sống với chồng con cho đến khi bị bắt.

Giờ nghị án, người thân của hai bị cáo đều mong muốn được nói chuyện với Nghệ và Toàn nhưng do những quy định riêng nên không được lại gần bị cáo. Toàn ngoái xuống nhìn các con và khóc nức nở. Hai bên dặn dò nhau điều gì đó bằng tiếng dân tộc rồi đều ôm mặt khóc. Vợ chồng Toàn có 4 đứa con hiện đang còn nhỏ nhưng một phần vì kinh tế eo hẹp nên đã đi sang nước ngoài lấy chồng để thoát khỏi cái nghèo. Có lẽ chỉ đến khi chiếc còng số 8 bập vào tay, Toàn mới nghĩ đến hậu quả của việc làm mình gây ra.

HĐXX nhận định, trong vụ án này, hai bị cáo đều được hưởng tình tiết giảm nhẹ là đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, đã tác động gia đình bồi thường một khoản tiền 5 triệu đồng cho bị hại. Ngoài ra, bị cáo Nghệ còn có tình tiết ra đầu thú để hưởng sự khoan hồng của pháp luật. Trong vụ án này, theo lời khai của bị cáo Nghệ và Toàn thì còn có một người đàn ông (chồng Toàn ở Trung Quốc) tham gia vào vụ án này nhưng do Toàn không biết rõ địa chỉ cụ thể nên cơ quan điều tra Công an tỉnh Nghệ An tiếp tục xác minh, khi nào có đủ căn cứ sẽ xử lý sau. Xem xét toàn diện vụ án, HĐXX tuyên phạt Moong Thị Nghệ và Lương Thị Toàn mỗi bị cáo 7 năm tù về tội: “Mua bán người”.

DƯƠNG HÓA