"Hai tượng sư tử đá thành Đồ Bàn" là tác phẩm điêu khắc Chămpa, có niên đại cuối thế kỷ XI đến đầu thế kỷ XII; cao 1,05 m, dài 1,2 m, lưng rộng nhất 0,6 m; thể hiện giống đực với dạng tượng tròn, chất liệu làm bằng đá sa thạch. Các chi tiết trang trí và tư thế của 2 tượng được tạc giống nhau, 2 chân trước chổng lên, đầu ngẩng cao, mông hơi đẩy từ phía sau, ngực ưỡn thẳng về phía trước, phần bụng sau nằm xuống đất. Do 2 chân trước tạc ngắn và mất cân đối nên nhìn hai bên giống như 2 con sư tử đang nằm. Đây cũng là nét đặc trưng riêng, khác hẳn những tượng sư tử Chămpa từng được biết tới từ trước đến nay.

Được biết, từ năm 2015 - 2024, qua các đợt công nhận bảo vật Quốc gia theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Bình Định vinh dự có 13 bảo vật Quốc gia là những tác phẩm điêu khắc đá Chămpa. Cả 13 bảo vật Quốc gia trên là những hiện vật gốc độc bản, quý hiếm, hình thức độc đáo; có giá trị lớn đối với công tác nghiên cứu và nhận thức các vấn đề về văn hóa-lịch sử liên quan đến văn hóa Chămpa trên vùng đất Bình Định.

L.P.Ngọc